Thế hệ đua nhau học song bằng vì sợ thất nghiệp ở Mỹ

Ngày càng nhiều sinh viên Mỹ chọn học hai chuyên ngành. Ảnh: University of Wisconsin-Madison.

Drew Wesson, sinh viên năm thứ hai ngành Báo chí tại Đại học Wisconsin-Madison (Mỹ), dự định sau khi tốt nghiệp sẽ làm trong ngành truyền thông chiến lược - lĩnh vực có tốc độ tăng trưởng việc làm và thu nhập cao hơn mức trung bình.

Để nổi bật hơn trong thị trường lao động, Wesson quyết định đăng ký thêm chuyên ngành An ninh Quốc tế. Gần 1/3 bạn học của nam sinh cũng làm điều tương tự.

Học song ngành để nổi bật hơn

Theo phân tích dữ liệu liên bang của Hechinger Report, tại nước Mỹ, ngày càng nhiều sinh viên chọn học hai chuyên ngành. Họ lo lắng về cơ hội việc làm khi nền kinh tế được cho là đang thay đổi nhanh hơn giáo dục đại học.

"Có một nỗi sợ hãi sau khi tốt nghiệp. Việc có thêm kỹ năng và kiến thức nhiều chuyên ngành sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh", Drew Wesson nói.

Theo dữ liệu từ Trung tâm Thống kê Giáo dục quốc gia Mỹ (NCES), số sinh viên song ngành tại Đại học Wisconsin-Madison đã tăng 25% trong 10 năm qua. Tương tự tại các trường khác, như Đại học North Carolina-Chapel Hill tăng gấp đôi, hay Đại học California-San Diego và Đại học Chicago đều tăng gần gấp 3 lần.

Năm học 2023-2024, 5,4 triệu chứng chỉ (bằng cấp hoặc giấy chứng nhận) đã được cấp cho 4,8 triệu sinh viên tốt nghiệp. Điều đó có nghĩa là khoảng 12% sinh viên tốt nghiệp có nhiều hơn một bằng cấp, gấp đôi so với 6% của 10 năm trước.

"Sinh viên đang cảm thấy thiếu kiểm soát trong một thị trường lao động thay đổi không ngừng. Họ đang bám víu vào điều duy nhất nằm trong tầm kiểm soát, đó là các chuyên ngành. Họ nghĩ rằng học càng nhiều ngành càng tốt", Rachel Slama, Phó giám đốc Phòng thí nghiệm học tập tương lai của Đại học Cornell, nhận định.

Thực tế đã chứng minh họ có lý. Khảo sát của các nhà nghiên cứu tại Đại học Ohio State và bốn trường khác cho thấy sinh viên tốt nghiệp hai chuyên ngành ít có nguy cơ bị sa thải, bị cắt lương hoặc các tác động tiêu cực khác của suy thoái kinh tế hơn 56% so với nhóm còn lại.

Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của bộ kỹ năng đa dạng. Nếu một ngành nghề đi xuống, họ có thể chuyển hướng sang công việc liên quan đến chuyên ngành còn lại.

Tại Wisconsin, khoảng 6/10 sinh viên Khoa học Máy tính chọn thêm chuyên ngành thứ hai là Khoa học Dữ liệu - lĩnh vực mà Cục Thống kê Lao động dự kiến số lượng việc làm sẽ tăng 34% trong khoảng 10 năm tới, với lương gần gấp đôi mức trung bình toàn quốc.

Đối với một số sinh viên, học hai chuyên ngành hợp lý hơn so với đổi sang chuyên ngành. Ảnh: University of Wisconsin-Madison.

Xu hướng kiếm chứng chỉ cũng bùng nổ

Tuy nhiên, việc học hai chuyên ngành không hề dễ dàng. Nó đòi hỏi sinh viên phải tích lũy nhiều tín chỉ hơn để tốt nghiệp.

Điều thuận lợi là hầu hết trường đại học và cao đẳng đều tính cùng một mức học phí mỗi học kỳ, bất kể sinh viên học bao nhiêu khóa. Vì vậy, trừ khi chuyên ngành thứ hai buộc sinh viên phải học thêm lớp vào mùa hè hoặc kéo dài số học kỳ, việc học song ngành thường không tốn kém hoặc mất nhiều thời gian hơn.

Đối với một số sinh viên, học hai chuyên ngành hợp lý hơn so với đổi sang chuyên ngành.

"Thêm một chuyên ngành là cách phòng ngừa rủi ro trước thị trường lao động thay đổi mà không mất đi các tín chỉ và khóa học đã tích lũy cho chuyên ngành đầu tiên", Patrick Denice, Phó giáo sư về Xã hội học tại Đại học Western Ontario, nhìn nhận.

Bà Melina Hale, Trưởng khoa ở Đại học Chicago, cho rằng học song ngành còn là một cách tốt để sinh viên thể hiện tư duy đa dạng. "Nếu đi làm trong lĩnh vực tài chính và có nền tảng vững chắc về lịch sử, sinh viên sẽ có những cách tiếp cận vấn đề khác biệt", bà nhận xét.

Bên cạnh học song bằng, xu hướng kiếm chứng chỉ cũng bùng nổ. NCES cho biết gần 20% sinh viên tốt nghiệp đại học năm 2023-2024 có ít nhất một chứng chỉ.

Theo các chuyên gia, tương tự học song bằng, những chứng chỉ này giúp ứng viên tăng sự hấp dẫn và bảo vệ vị thế của mình trên thị trường lao động.