Giá nhà cho thuê đang tăng chóng mặt khắp nơi ở Trung Quốc. Trong năm 2021, giá thuê tại 55 thành phố lớn tăng trung bình 10%. Tại 8 thành phố lớn nhất, giá thuê nhà đã tăng gần 25% chỉ sau một năm.
Trong đó, Thành Đô đứng đầu khi có mức tăng tới 40%. Cư dân ở các đô thị hạng nhất như Bắc Kinh, Thượng Hải đều chứng kiến mức tăng giá thuê nhà trên 20%.
Theo Sixth Tone, cách đây 30 năm, gánh nặng của giá thuê nhà cao đa phần đặt lên vai người lao động nhập cư từ các vùng nông thôn. Thời điểm đó, những người trẻ ở thành thị có trình độ học vấn thường chỉ thuê nhà ngắn hạn trước khi tiết kiệm đủ tiền để mua nhà.
Giờ đây, ngày càng nhiều người trẻ ở thành phố chỉ có thể thuê nhà dài hạn vì không còn hy vọng mua được nhà.
 |
| Nhiều người trẻ ở Trung Quốc không còn hy vọng mua được nhà thành phố. Ảnh: People Visual. |
Không thể mua nhà thành phố
Trong cuộc khảo sát gần đây với cư dân tại 10 thành phố lớn khắp Trung Quốc, nhóm nghiên cứu của nhà xã hội học Xiang Jun phát hiện người trẻ độ tuổi 20-30 là nhóm thuê nhà nhiều nhất, chiếm 63% số người ở nhà thuê.
75% số người thuê nhà là dân nhập cư, trong đó một bộ phận đến từ nông thôn, một phần là người chuyển đến từ các thành phố khác. Trong số những người đi thuê nhà không phải dân địa phương, 61% có bằng đại học trở lên.
Nói cách khác, những người trẻ thuộc giới "cổ cồn trắng", có trình độ học vấn cao, đang chiếm một phân khúc quan trọng trong thị trường nhà cho thuê tại đất nước tỷ dân.
Một nguyên nhân lớn dẫn đến thực tế này là "bong bóng bất động sản" đẩy giá nhà đất tăng cao, khiến cho những người có trình độ học vấn cũng khó mua được nhà ở thành phố lớn.
 |
| Giá bất động sản tăng vọt khiến nhiều người từ bỏ ước mơ mua nhà thành phố, mất niềm tin vào công bằng xã hội. Ảnh: Alamy.com. |
Khoảng 10 năm trước, thanh niên Trung Quốc vẫn có cơ hội mua được nhà ở những vùng như Thâm Quyến và Thượng Hải bằng hình thức thế chấp, miễn là họ có sự hỗ trợ từ cha mẹ.
Một căn hộ rộng 90 m2 ở vùng ngoại ô Thượng Hải từng có mức 2 triệu nhân dân tệ vào năm 2010 giờ đây đã tăng lên 7-8 triệu tệ sau hơn 10 năm. Nhiều người trẻ không còn cơ hội mua nổi căn nhà nơi họ sinh sống, dù có sự giúp sức từ cha mẹ đi nữa.
Thực tế đó đã đẩy giới trẻ vào cảnh phải đi thuê nhà dài hạn. Điều này không chỉ tác động tiêu cực đến tài chính mà còn ảnh hưởng đến hạnh phúc và nhận thức của người trẻ về công bằng xã hội.
Nghiên cứu mà nhóm của Xiang Jun thực hiện chỉ ra rằng trong thị trường cho thuê hiện tại, việc thanh niên sở hữu nhà hay không là một chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ hạnh phúc và nhận thức của họ về công bằng xã hội.
Với những người là chủ nhà, 77% số người được hỏi tự miêu tả mình là "hạnh phúc" - con số này cao hơn gần 20% so với những người đi thuê nhà. Mức độ hài lòng xã hội của các chủ nhà cũng cao hơn những người đi thuê.
Khủng hoảng niềm tin
Giá thuê nhà tăng cao ảnh hưởng đến sự hạnh phúc của người trẻ không sở hữu nhà.
Trước khi giá thuê tăng đột biến hồi năm 2021, phí thuê nhà cũng đã chiếm tới 1/3 tổng thu nhập của những người có trình độ đại học sống tại thành phố lớn.
Dù thu nhập trung bình của họ có thể ở mức cao, việc chi số tiền lớn để thuê nhà đã hạn chế họ trong việc đầu tư vào những thứ như đời sống cá nhân, chi phí giáo dục cho con cái.
 |
| Giá thuê nhà tại Trung Quốc tăng vọt đặt gánh nặng tài chính lên người đi thuê. Ảnh: Bloomberg. |
Theo nghiên cứu, những người trẻ tuổi ở thành thị và có trình độ đại học được hưởng lợi thế thực sự về địa vị xã hội cũng như thu nhập, song họ là nhóm có nhận thức tiêu cực nhất về công bằng xã hội.
Dù có trình độ giáo dục cao hơn, mức độ hạnh phúc của nhóm này thấp hơn những người dân địa phương.
Điều này có thể vì họ cảm thấy rằng mặc dù được giáo dục tốt và kiếm được nhiều tiền hơn so với cư dân có nhà và hộ khẩu thành phố, nhưng họ lại không đủ khả năng mua nhà, buộc phải trả tiền thuê quá cao và bị loại khỏi một số dịch vụ công.
Thực tế, những người chịu thiệt thòi nhất khi thuê nhà ở thành thị chính là nhóm lao động không có bằng đại học, không có hộ khẩu thành phố. Họ cũng phải đối mặt với những kỳ thị xã hội mạnh mẽ và trải qua nhiều bất ổn nhất, cả trong công việc và điều kiện sống.
