Insider đánh giá quá trình phục hồi việc làm sau đại dịch ở Mỹ có công sức lớn của tầng lớp lao động chân tay.
Trái ngược hẳn với ngành công nghệ từng bùng nổ việc làm trong thời kỳ đại dịch nhưng lại chứng kiến làn sóng sa thải kéo dài, ngày càng có nhiều người Mỹ quay trở lại với công việc cổ cồn xanh để được trả lương cao hơn, đồng thời ổn định hơn.
"Khi bạn nhìn vào sự phục hồi một cách tổng thể, tổng thống từng nói về việc muốn xây dựng nền kinh tế từ dưới lên, và chắc chắn đó là những gì chúng ta thấy khi xem xét sự phục hồi này về mặt việc làm", Heather Boushey, thành viên của Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng, nói với Insider.
Người Mỹ từng trốn tránh các công việc tay chân vì lương thấp hoặc điều kiện làm việc. Song, tình cảnh đã thay đổi. Ảnh: USA Today. |
Không sợ bị thay thế
Sự bùng nổ của giới công nhân mà chính quyền Biden hướng tới đem lại nhiều ích lợi cho nền kinh tế Mỹ.
Khi AI phát triển không ngừng, có khả năng thay thế công việc trí thức của "tầng lớp laptop", nhiều nghề nghiệp được coi là danh giá như luật sư, nhân viên ngân hàng, lập trình viên có thể mất đi việc làm với mức thu nhập cao của họ.
Cùng thời điểm, người lao động "cổ cồn xanh - những người làm việc nặng về tay chân - phần nào yên tâm rằng công việc của họ sẽ được đảm bảo, dịch vụ của họ không thể bị thay thế bằng công nghệ.
Thách thức thực sự là biến những nghề nghiệp đó, với thu nhập từng chỉ đủ để hỗ trợ người lao động và gia đình họ, trở thành một công việc bền vững.
Trong nhiều thập kỷ trước khi xảy ra đại dịch, việc làm trong lĩnh vực sản xuất đã giảm xuống kể từ mức cao nhất ghi nhận vào những năm 1970.
Chính quyền Biden đã nỗ lực xoay chuyển tình thế đó, rót hàng tỷ USD vào các dự án nhằm mang lại việc làm trong lĩnh vực sản xuất trở lại các tiểu bang.
Người lao động theo các ngành nghề không phải tốn nhiều chất xám ở Mỹ đang tăng lên. Ảnh: WSJ. |
Vào tháng 4, nước này đã tạo thêm 253.000 việc làm, nhiều hơn dự kiến trước bối cảnh thị trường lao động được dự đoán sắp hạ nhiệt và mức tăng trong những tháng trước đó đều thấp hơn.
Theo báo cáo của Madison Hoff của Insider, thị trường lao động đã "có khả năng phục hồi đáng kinh ngạc", giữ cho đất nước phát triển và giúp ngăn chặn suy thoái kinh tế.
Ngành xây dựng đã tạo thêm 15.000 việc làm và việc làm của ngành đó gần đạt mức cao nhất trong lịch sử, còn ngành sản xuất tạo thêm 11.000 việc làm, một phần của sự gia tăng ổn định kể từ năm 2020.
Một lần nữa, dịch vụ “cổ cồn xanh” đã giúp thúc đẩy động cơ việc làm: giải trí và khách sạn tiếp tục là một trong những ngành tạo thêm việc làm mạnh mẽ nhất cho nền kinh tế, cùng với dịch vụ lưu trú, ăn uống và thương mại bán lẻ.
Nỗi lo thu nhập thấp, không được tôn trọng
Ngoài ra, sự bùng nổ của giới công nhân cổ cồn xanh có thể giúp xoa dịu một số vấn đề đang gây khó khăn cho đất nước và dẫn đến giá cao hơn trong một số lĩnh vực.
Chẳng hạn, chính quyền Biden đã thúc đẩy mạnh mẽ việc đưa hoạt động sản xuất chất bán dẫn sang Mỹ để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc và giải quyết tình trạng thiếu chip bán dẫn trong thời kỳ đại dịch, từng dẫn đến giá cả tăng vọt và khiến nguồn cung những thứ như ôtô và máy tính giảm mạnh.
Celeste Drake, phó giám đốc lao động và kinh tế tại Hội đồng Kinh tế Quốc gia, nói với Insider: “Chúng tôi đang làm cho toàn bộ nền kinh tế trở nên linh hoạt hơn và tất cả người lao động đóng một vai trò quan trọng trong đó”.
Nỗi lo bị AI thay thế và gây mất việc, thất nghiệp không cao ở giới cổ cồn xanh như nhóm lao động trí óc. Ảnh: BI. |
Tuy nhiên, vẫn còn một vấn đề tồn tại xung quanh sự bùng nổ của giới cổ cồn xanh: Khi hoạt động sản xuất suy giảm, tiền lương tương ứng với số giờ làm việc cũng giảm theo. Chăm sóc trẻ em và người già cho nhóm lao động này cũng là điều cần để tâm.
“Những người lao động có thu nhập trung bình và thu nhập thấp của Mỹ, họ cần được tiếp cận dịch vụ chăm sóc cho cả người thân già yếu và con cái của họ một cách an toàn, với giá cả phải chăng và được duy trì đều đặn. Cách duy nhất để làm điều đó là chính phủ trợ cấp cho nó", Boushey nói.
Các hiệp hội cũng có thể đóng một vai trò quan trọng. Nghiên cứu từ Đánh giá ILR của Đại học Cornell đã phát hiện ra rằng một công nhân tham gia công đoàn trong suốt sự nghiệp của họ ước tính kiếm được nhiều hơn một triệu USD so với người chưa bao giờ tham gia.
“Trước đây đã có lúc nhiều người nghĩ công việc sản xuất và xây dựng là công việc tốt, và trong nhiều trường hợp đúng như vậy. Nhưng trong quá khứ, khi cả hai lĩnh vực có mật độ công đoàn nhiều hơn, những công việc đó thậm chí còn tốt hơn", Drake nói.
Một điều cần đề cao nữa là đối xử tôn trọng với người lao động chân tay, giống như bất kỳ công việc nào khác.
"Khi những lao động đó không được đối xử với sự tôn trọng mà họ xứng đáng có được, hoặc không được công nhận năng lực và những đóng góp quan trọng mà họ đã tạo ra, đó có thể là một mối đe dọa nhân phẩm tiềm tàng", Kristen Lucas, phó giáo sư tại trường đại học kinh doanh thuộc Đại học Louisville, đánh giá.
AI có cướp đi công việc của chúng ta?
Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.