Giữa năm 2021, Đặng Hữu Toàn nhận thấy hai mắt mờ dần, đọc chữ khó khăn. Ban đầu, chị Đồng Thị Lành - mẹ của Toàn - nghĩ con bị cận thị do học online nhiều giờ qua máy tính. Tuy nhiên khi đưa con đi kiểm tra mắt tại địa phương, chị suy sụp khi bác sĩ chẩn đoán Toàn mắc bệnh giác mạc hình chóp.
"Từng nghĩ phải sống trong bóng tối suốt đời"
Giác mạc hình chóp là tình trạng giác mạc lồi ra ngoài thành hình chóp hoặc hình nón thay vì hình cầu như bình thường. Bệnh có thể làm thị lực mờ dần và khiến bệnh nhân trở nên nhạy cảm với ánh sáng. Tình trạng bệnh diễn tiến nặng có thể dẫn đến mù vĩnh viễn.
 |
| Đặng Hữu Toàn và mẹ kể về hành trình tìm lại ánh sáng. |
Sau khi phát hiện bệnh, chị Lành đưa con đến bệnh viện mắt lớn tại TP.HCM để chữa chạy. Tại đây, Toàn được phẫu thuật cross linking (nhỏ vitamin B2 và chiếu tia cực tím lên giác mạc) để làm chậm tiến triển giác mạc chóp của mắt trái. Riêng mắt phải, vì tình trạng diễn tiến nặng nên Toàn chỉ có thể ghép giác mạc. Dù vậy, bệnh viện không có nguồn giác mạc để ghép cho bệnh nhân.
Tìm hiểu thêm, chị Lành biết nguồn giác mạc hiến tặng tại Việt Nam rất hạn chế. Điều này khiến người mẹ suy sụp, nhất là khi nghĩ đến tương lai con chìm trong bóng tối.
Được người quen giới thiệu Bệnh viện FV, chị mới biết đơn vị có nguồn giác mạc nhập khẩu từ ngân hàng giác mạc hiến tặng tại Mỹ. Bệnh viện cũng nhiều lần hợp tác với GS Donald Tan - nguyên Chủ tịch Hiệp hội Giác mạc Thế giới từ Singapore - triển khai các ca ghép giác mạc cho bệnh nhân Việt Nam. Không chần chờ, chị quyết định đưa con đến FV để tìm lại ánh sáng.
Phép màu từ chuyên gia ghép giác mạc
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Mai - Trưởng khoa Mắt và phẫu thuật khúc xạ của Bệnh viện FV, em Đặng Hữu Toàn nhập viện khi tình trạng bệnh đã chuyển biến nặng. Thị lực mắt trái còn khoảng 1-2/10, riêng mắt phải gần như không thấy gì, chỉ nhận biết ánh sáng. Bệnh nhân được chỉ định ghép giác mạc mắt phải, đồng thời mang kính áp tròng điều trị giác mạc hình chóp cho mắt trái.
 |
| Ca phẫu thuật ghép giác mạc của Toàn tại Bệnh viện FV. |
Đến tháng 5, Toàn được bác sĩ Donald Tan ghép giác mạc tại Bệnh viện FV. Chia sẻ về trường hợp này, vị chuyên gia cho biết giác mạc của Toàn tổn thương sâu, phải thực hiện ghép giác mạc xuyên - tức thay toàn bộ giác mạc. Nếu được phát hiện sớm hơn, bệnh nhân chỉ cần thay lớp mô ở phần trước giác mạc và giữ nguyên lớp mô bên trong (còn gọi là ghép lớp hay ghép giác mạc phiến).
“Lợi thế của thủ thuật ghép giác mạc phiến là giảm nguy cơ thải ghép giác mạc xuống còn 1-2%. Tỷ lệ này ở ghép giác mạc xuyên lên đến 10-15%. Thật may mắn khi bệnh nhân đáp ứng tốt”, ông cho biết.
 |
| Bác sĩ Nguyễn Thị Mai - Trưởng khoa Mắt và phẫu thuật khúc xạ, Bệnh viện FV - kiểm tra thị lực cho Toàn. |
Tái khám sau 5 tháng, thị lực của Toàn phục hồi kỳ diệu. Từ chỗ gần như không nhìn thấy, sau khi ghép giác mạc, thị lực mắt phải đạt 8/10 và có thể tăng lên sau khi cắt chỉ (khoảng 6 tháng sau). Riêng mắt trái, thị lực của Toàn đạt 10/10 khi đeo kính áp tròng điều trị giác mạc hình chóp. Sau một năm nghỉ học vì biến cố sức khỏe, Toàn có thể trở lại lớp và viết tiếp ước mơ tương lai.
“Tôi biết ơn bác sĩ Donald Tan, bác sĩ Nguyễn Thị Mai cũng như đội ngũ y tá, điều dưỡng của Bệnh viện FV. Cuối cùng con tôi đã tìm lại được ánh sáng”, chị Lành xúc động.
Giúp nhiều bệnh nhân Việt Nam sáng mắt
Sau nhiều năm hợp tác với Bệnh viện FV, giáo sư Donald Tan nhận thấy các ca bệnh về giác mạc tại Việt Nam phức tạp hơn so với Singapore.
Theo ông, nguyên nhân là bệnh lý về giác mạc bẩm sinh tại Việt Nam nhiều nhưng lại phát hiện muộn. Điều này một phần bởi hạn chế về trang thiết bị cũng như chuyên môn. Đơn cử với giác mạc hình chóp, bệnh có thể phát hiện ở giai đoạn sớm bằng máy móc tiên tiến. Dù vậy, không phải bệnh viện hay phòng khám chuyên khoa nào tại Việt Nam cũng có.
 |
| GS Donald Tan chọn FV làm nơi ghép giác mạc cho bệnh nhân tại Việt Nam. |
Nhiều năm qua, GS Donald Tan quyết định thực hiện các ca ghép giác mạc tại Bệnh viện FV nhằm giảm chi phí cho bệnh nhân (do không cần ra nước ngoài phẫu thuật).
Theo ông, chất lượng giác mạc quyết định phần lớn sự thành công của ca ghép. Ngoài ra, Bệnh viện FV có trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng lành nghề. Đây cũng là lý do ông yên tâm thực hiện các ca ghép giác mạc phức tạp tại đây.
Bệnh nhân đặt lịch khám và phẫu thuật ghép giác mạc với bác sĩ Donald Tan qua số điện thoại (028)54113333.
