Tổ chức nhân sự lớn nhất thế giới lao đao vì loạt bê bối

Ngày 11/9, tại trụ sở của Hiệp hội Quản trị Nhân sự Society for Human Resource Management (SHRM) ở Virginia (Mỹ), một nghệ sĩ hoá trang thành Marilyn Monroe bất ngờ xuất hiện và hát Happy Birthday một cách gợi cảm dành cho một lãnh đạo cấp cao. Tiết mục diễn ra ngay sau phần tưởng niệm vụ khủng bố 11/9, khiến nhiều nhân viên có mặt cảm thấy khó xử.

Với nhiều người có mặt, màn trình diễn mang tính giải trí nhưng lại bị xem là phản cảm và không phù hợp với tư cách của tổ chức nhân sự lớn nhất thế giới vốn được kỳ vọng là nơi thể hiện chuẩn mực nghề nghiệp, theo Business Insider.

Sự việc càng làm dày thêm những tranh cãi xoay quanh SHRM thời gian qua. Một trong số đó là chính sách điểm danh “1 phút”, cụ thể nhân viên đến trễ sau 9:01 phải đi vào bằng cổng an ninh và được lãnh đạo hộ tống vào chỗ ngồi. Quy định này từng khiến một nhân viên mang thai bật khóc sau khi té ngã vì vội vàng chạy kịp giờ.

Bản ghi nhớ về quy định trang phục (dress code) cũng gây bức xúc khi yêu cầu trang phục “bảo thủ”, cấm quần jeans, giày thể thao, váy kim sa hoặc váy quần. Tài liệu này còn kèm theo phần giải thích dài dòng về khái niệm “enclothed cognition” (tạm dịch: những gì bạn mặc có thể ảnh hưởng đến cách bạn làm việc).

Bên cạnh đó, tổ chức cũng đối mặt với các cáo buộc phân biệt đối xử, bao gồm một vụ kiện dự kiến ra tòa vào tháng 12 tới đây, cùng những chỉ trích về quy trình điều tra nội bộ “xa rời chuẩn mực”.

Trong văn hóa làm việc, phát biểu của CEO Johnny C. Taylor Jr. tại cuộc họp toàn công ty đã gây phản ứng mạnh. Trước khi công bố kế hoạch tái cơ cấu, ông gọi một bộ phận nhân viên là “tự mãn”, “không còn cố gắng” và “cẩu thả”. Cách nói này khiến nhiều người cho rằng SHRM đang hành xử khác xa những giá trị mà tổ chức vẫn rao giảng về nghề nhân sự.

Chính sự mâu thuẫn giữa lời nói và cách vận hành thực tế đã khiến nhiều cựu nhân viên quyết định lên tiếng công khai trên mạng xã hội.

CEO Johnny C. Taylor Jr đưa ra nhiều phát biểu gây tranh cãi nội bộ. Ảnh: SHRM.

Doanh nghiệp đào tạo nhân sự không làm gương

Với doanh nghiệp, SHRM là đơn vị đào tạo, cấp chứng chỉ và tư vấn mô hình nhân sự, ảnh hưởng tới cả chính sách lao động quốc gia. Vì vậy, theo các chuyên gia, mọi sai sót nội bộ của SHRM đều mang sức nặng.

“Một tổ chức dạy người khác cách đối xử với nhân viên thì càng phải làm gương”, Ashley Herd, cựu lãnh đạo nhân sự tại McKinsey, nhận xét. Ông cho rằng không ai đòi hỏi sự hoàn hảo, nhưng sự mâu thuẫn giữa những gì công ty viết và thực hành hiện tại nói lên nhiều điều.

SHRM phản hồi rằng CEO Taylor xứng đáng được ghi nhận vì “tái thiết tổ chức” và thay đổi là dấu hiệu của “lãnh đạo chứ không phải bất ổn”.

Thực tế, doanh thu của SHRM tăng từ 131 triệu USD năm 2017 lên 233 triệu USD năm ngoái, số nhân sự cũng tăng nhẹ. Tuy nhiên, nhiều cựu nhân viên phản ánh tình trạng “mơ hồ”, “sợ bị trả đũa” và “tinh thần bất ổn” trong công việc. Một số cho biết họ chứng kiến đồng nghiệp bị điều chuyển liên tục hoặc mất việc sau khi nêu ý kiến trái chiều.

SHRM được cho là có sa thải hàng năm. Một số nhóm bị giải thể trọn vẹn. Một cựu nhân viên cho biết quản lý từng nói “duy trì nỗi sợ giúp hiệu suất tốt hơn”.

Điều trớ trêu là chính website SHRM lại đăng bài hướng dẫn doanh nghiệp “loại bỏ nỗi sợ tại nơi làm việc”.

Ở chiều ngược lại, SHRM cho rằng việc sa thải nhằm “đảm bảo sự phù hợp văn hoá”.

Các cáo buộc phân biệt đối xử

Vụ kiện của Rehab Mohamed, cựu nhân viên gốc Ai Cập, là tâm điểm đáng chú ý.

Cụ thể, cựu nhân viên gốc Ai Cập làm việc tại SHRM giai đoạn 2016-2020, xoay quanh cáo buộc phân biệt đối xử và trả đũa khi cô phản ánh bất công trong môi trường làm việc. Mohamed cho biết mình bị quản lý da trắng đối xử thiếu công bằng và sau khi gửi khiếu nại lên lãnh đạo, bao gồm cả CEO Johnny C. Taylor Jr., cô bị loại khỏi các cơ hội trong nhóm rồi mất việc.

Tòa nhận định quy trình điều tra nội bộ của SHRM có dấu hiệu xung đột lợi ích, người phụ trách điều tra cũng soạn email và tài liệu chấm dứt hợp đồng cho quản lý bị tố cáo.

Theo các chuyên gia pháp lý, đây là điều “thiếu chuẩn mực”.

SHRM phủ nhận cáo buộc và cho biết “không dàn xếp các vụ kiện không có giá trị”.

Môi trường làm việc tại SHRM bị nhiều người đánh giá độc hại, trái ngược với chuẩn mực nhân sự mà tổ chức này đào tạo và bán cho doanh nghiệp. Ảnh: @lacrosseareashrm/IG.

Từ năm 2024, SHRM loại bỏ chữ “E - Equity” (công bằng) khỏi thuật ngữ DEI (chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập), đổi thành “Inclusion & Diversity”. Động thái này gây phản ứng dữ dội trong giới làm nghề nhân sự, nhất là khi SHRM từng dành nhiều năm thúc đẩy DEI như chiến lược cốt lõi.

Quyết định mời diễn giả Robby Starbuck, người phản đối DEI và gọi “công bằng” là “khái niệm Marxist”, vào hội nghị gần đây tiếp tục đẩy tổ chức vào tranh luận.

Không chỉ vậy, mức phí thành viên tăng liên tục (299 USD/năm) cùng lùm xùm nội bộ khiến nhiều người tuyên bố hủy tư cách hội viên, dù SHRM khẳng định lượng thành viên vẫn tăng.

Khi những cựu nhân viên đăng video TikTok kể lại trải nghiệm làm việc, thu về hơn 1 triệu lượt xem, hình ảnh SHRM càng bị soi xét. Một người ví việc làm truyền thông tại SHRM giống như “một phiên bản marketing cho Death Star”.

Tổ chức có vai trò định hình tư duy nhân sự toàn cầu nhưng chính những người từng làm việc bên trong lại mô tả nơi đây như môi trường “nhiều nỗi lo, nhiều mâu thuẫn và không thực hiện đúng chuẩn mực mà tổ chức rao giảng”.