Trang bị cho con ‘sức đề kháng’ tinh thần

Chưa bao giờ sức khỏe tinh thần của trẻ trở thành chủ đề được quan tâm như hiện nay. Xã hội thay đổi nhanh chóng và môi trường học tập ngày càng đa dạng khiến phụ huynh bối rối trước diễn biến tâm lý của con.

Sức khỏe tinh thần của trẻ không tự nhiên có

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sức khỏe tinh thần của trẻ là trạng thái thoải mái, tự chủ, tự tin vào năng lực bản thân. Ngoài yếu tố bẩm sinh và liên quan y tế, sức khỏe tinh thần còn bị ảnh hưởng từ khả năng thích nghi, môi trường, thực phẩm và trải nghiệm hàng ngày.

Theo bà Michele Borba, chuyên gia tâm lý học trẻ em, trẻ ngày càng khó cảm nhận hạnh phúc trong thời đại kỹ thuật số. Đây là vấn đề nhiều phụ huynh hiện đại lo lắng.

Trong hội thảo “Dạy con như một người làm vườn” tại trường quốc tế Nam Mỹ UTS - Botanique Campus, “Làm sao hiểu được con để nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần của con cho đúng?” là câu hỏi chung của nhiều phụ huynh.

“Làm sao để hiểu con?” là câu hỏi được nhiều phụ huynh đặt ra.

Cha mẹ thắc mắc vì sao con ở trường cư xử đúng mực, nhưng khi về nhà lại có lúc phản ứng thái quá; hay con chỉ quan tâm thiên văn, vũ trụ mà chưa học cách chăm sóc bản thân… Ở nhiều gia đình, con càng lớn, khoảng cách của hai thế hệ càng xa, cha mẹ hiểu con càng khó. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần của con từ đó cũng phức tạp hơn.

Đồng cảm với bố mẹ, chuyên gia tâm lý trẻ em - thanh thiếu niên Nguyễn Tú Anh cho rằng trong thời đại này, tốc độ lớn của con nhanh hơn sự thích ứng của bố mẹ. Đôi khi phụ huynh quên mất điều đó và không để ý tín hiệu mà con phát ra. Khi đó, trẻ dần khép mình hoặc đáng lo hơn là thu hút sự quan tâm bằng cách tự làm đau mình.

Hiểu rõ cá tính riêng giúp con phát triển khoẻ mạnh, hạnh phúc

Theo chị Tú Anh, đầu tiên cha mẹ nên hiểu ngoài yếu tố môi trường lớn lên khác nhau, con và cha mẹ còn là những cá thể có tính khí riêng. Khác tính cách, tính khí là nguyên liệu thô mỗi người mang theo khi bước chân vào thế giới này. Một trong những đặc điểm tạo nên tính khí là mức độ thích nghi hoặc tính hướng nội, hướng ngoại.

Khi hiểu tính khí con, việc đồng hành và giúp con trưởng thành khỏe mạnh, hạnh phúc dễ dàng hơn. Đây là điều cha mẹ cần lưu tâm từ những năm tháng đầu đời của con đến khi con bước vào giai đoạn tiểu học, trung học cơ sở hay trung học phổ thông.

Cách thấu hiểu những cá tính riêng

Trí thông minh riêng biệt cũng là biến số mà cha mẹ cần biết để hiểu con. Thuyết đa trí tuệ của tiến sĩ Howard Gardner nhấn mạnh con người có 9 dạng thông minh khác nhau, gồm thông minh nội tâm, vận động, ngôn ngữ… Cô Nguyễn Minh Thùy - phụ trách chương trình quốc tế của trường quốc tế Nam Mỹ UTS - chia sẻ đây là nền tảng quan trọng. Phụ huynh cũng như người làm giáo dục cần quan sát, lắng nghe nhằm tạo nên môi trường hạnh phúc, thúc đẩy trẻ phát triển tối đa tiềm năng và có đời sống tinh thần khỏe mạnh.

Đơn cử tại UTS, với sĩ số 25 học sinh/lớp, bài học được thiết kế linh hoạt nhằm phát huy tối đa trí thông minh, tạo hứng thú cho trẻ thích vận động hay nhạy bén với ngôn ngữ, hình ảnh… Ngoài chương trình phổ thông quốc gia và quốc tế, UTS xây dựng chương trình ươm dưỡng tài năng với 4 môn học: Giáo dục thể chất, Phát triển cá nhân và kỹ năng xã hội, Nghệ thuật, Khoa học và công nghệ (giáo dục STEM, công nghệ thông tin, nghiên cứu khoa học…).

Học sinh UTS được tạo điều kiện để tìm ra lĩnh vực mình yêu thích.

Với ý tưởng khu vườn bách thảo (botanical) nhỏ xinh (boutique), UTS Botanique Campus có nhiều cây xanh giúp trẻ gần gũi thiên nhiên, từ đó phát triển về thể chất lẫn tinh thần. Đây cũng là một trong những trường tiểu học song ngữ quốc tế có nhiều không gian xanh đầu tiên tại quận 4, TP.HCM.

Khu vườn UTS giúp trẻ gần gũi thiên nhiên.

Báo cáo của UNICEF cho biết tỷ lệ gặp vấn đề sức khỏe tinh thần của trẻ em và vị thành niên Việt Nam ở mức 8-29%. Xã hội ngày càng nhiều biến chuyển, gia đình cùng nhà trường cần phối hợp chặt chẽ trong vai trò “người làm vườn”, cùng ươm dưỡng cho con “bộ rễ” vững chắc bằng kiến thức, kỹ năng và phẩm chất với phương pháp phù hợp mỗi trẻ.