Mới đây, Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương (Hà Nội) đã tiếp nhận một bé gái (6 tuổi, trú tại Hà Nội) có dấu hiệu bị cuốn vào thói quen sử dụng TikTok, ảnh hưởng tới sinh hoạt và học tập.
Theo chia sẻ từ gia đình, thời gian đầu, bé chỉ xem và nhờ bố mẹ quay video bản thân làm theo các trào lưu trên nền tảng này. Khi đó, phụ huynh thấy con hào hứng cũng đồng ý và xem đây là hoạt động giải trí sau giờ học.
Tuy nhiên, sau một thời gian, bé gái bắt đầu có biểu hiện xao nhãng học tập. Gần như toàn bộ thời gian rảnh rỗi, bé đều dùng để xem TikTok, thậm chí tự quay lại các video mà không còn cần sự trợ giúp từ gia đình.
Khi bị nhắc nhở, bé còn tỏ ra khó chịu, thậm chí tự khóa mình trong phòng riêng. Lúc này, gia đình mới quyết định đưa bé đi khám.
Nhiều trẻ nghiện mạng xã hội
Theo tiến sĩ, bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương, đây chỉ là một trong nhiều trường hợp trẻ em, học sinh có biểu hiện nghiện TikTok được bệnh viện tiếp nhận và điều trị trong thời gian qua.
Tiến sĩ, bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương. Ảnh: Quốc Toàn. |
Vị chuyên gia nhận định tình trạng nghiện TikTok cũng như mạng xã hội nói chung khiến chúng ta dễ bị cuốn vào thế giới ảo, từ đó hạn chế các kỹ năng sống khác.
Bà phân tích: “Tình trạng này diễn ra ở người trưởng thành khiến chúng ta giảm năng suất làm việc, thậm chí ảnh hưởng tới cả các hoạt động cơ bản như ăn, ngủ. Tác động này còn lớn hơn ở trẻ em, khi các bé thường bỏ bê việc học tập, thiếu tập trung trong cuộc sống”.
Đáng nói hơn, tình trạng trẻ em bị phụ thuộc vào mạng xã hội quá sớm có thể ảnh hưởng lớn tới nhận thức, sự phát triển về tâm sinh lý của trẻ trong quá trình phát triển, từ đó dẫn đến những hậu quả ở tương lai.
Tiến sĩ Thu khẳng định các nội dung trên mạng xã hội có khả năng tác động mạnh vào tâm lý người xem, nhất là nhóm trẻ tuổi, chưa phát triển đầy đủ về nhận thức.
Từ đây, những video trên mạng xã hội có thể tác động vào thế giới quan cũng như nhận thức của người xem. Khi các hình ảnh và lời nói được lặp lại nhiều lần trong đầu, người xem sẽ có xu hướng chấp nhận nội dung đó, dù chúng không đúng với chuẩn mực đạo đức.
Lúc này, những người trẻ, thiếu năng lực thông tin cũng như kiến thức về việc bảo vệ sức khỏe rất dễ làm theo.
Tránh các biện pháp quá cứng rắn
Tiến sĩ Trần Thị Hồng Thu cho biết nhiều cha mẹ khi nhận thấy con có các dấu hiệu của việc phụ thuộc vào mạng xã hội đã ngay lập tức áp dụng biện pháp mạnh như cấm dùng thiết bị điện tử, mắng, thậm chí “dạy dỗ” bằng roi vọt.
“Tuy nhiên, việc làm này có hại nhiều hơn lợi. Hiệu quả thấp mà còn mang lại tác dụng ngược”, bà nhận định.
Theo đó, vị chuyên gia khuyên các phụ huynh nên thực hiện các biện pháp mềm mỏng hơn để giải quyết vấn đề này với trẻ. Cụ thể, cha mẹ nên cho trẻ giảm dần thời gian sử dụng mạng xã hội trước khi chấm dứt hoàn toàn.
Cha mẹ nên cân nhắc giảm dần thời gian trẻ sử dụng mạng xã hội thay vì sử dụng biện pháp mạnh ngay từ đầu. Ảnh minh họa: Allconnect. |
Bà gợi ý: “Ban đầu, cha mẹ có thể thống nhất với trẻ và coi việc được sử dụng mạng xã hội như một phần thưởng. Khi học tập chăm chỉ, đạt kết quả tốt, hoàn thành việc nhà, các con sẽ được chơi và sử dụng mạng xã hội trong một khoảng thời gian phù hợp”.
Sau thời gian này, các phụ huynh có thể cân nhắc xây dựng một lộ trình giảm dần thời gian trẻ sử dụng mạng xã hội, tránh tình trạng coi đó là phần thưởng quá lâu.
Tiến sĩ Thu nhấn mạnh sự đồng hành của cha mẹ với con trong quá trình “cai nghiện” mạng xã hội là rất quan trọng. Phụ huynh nên dành nhiều thời gian hơn với trẻ, giúp con tạo dựng các thói quen, nhịp sinh hoạt lành mạnh, từ đó có cách tiếp cận phù hợp với mạng xã hội khi trưởng thành.
Mặt khác, cha mẹ phải đảm bảo sự quyết đoán trong thời gian này, tuyệt đối không nuông chiều quá mức cũng như bỏ mặc, không quan tâm tới con.
“Sau thời gian trên, chúng ta cũng cần lưu ý tránh để trẻ ‘tái nghiện’. Khi đó, việc quản lý trẻ sẽ khó khăn hơn rất nhiều”, vị chuyên gia nói.