|
|
Ung thư tuyến tụy là bệnh gây tử vong nhiều thứ 5 vì ung thư ở Anh. Ảnh: Freepik. |
Nếu bị khó tiêu, đau bụng, chán ăn, buồn nôn, nhiều người có thể nghĩ chỉ là những vấn đề về tiêu hóa. Nhưng đây cũng là triệu chứng của vấn đề đáng sợ hơn - ung thư tuyến tụy - căn bệnh gây chết người vì ung thư nhiều thứ 5 ở Vương quốc Anh.
Loại ung thư nguy hiểm nhất
Các triệu chứng của ung thư tuyến tụy thường bị nhầm lẫn với nhiều vấn đề khác. Đó là lý do nhiều người không phát hiện bệnh và chỉ đến gặp bác sĩ ở giai đoạn muộn, khó điều trị. Cũng vì vậy, ung thư tuyến tụy là loại ung thư phổ biến nguy hiểm nhất. Theo Pancreatic Cancer UK, hơn 50% người mắc bệnh ở Anh tử vong sau 3 tháng được chẩn đoán.
Tụy là cơ quan nội tạng thuộc hệ tiêu hóa, nằm sau phúc mạc, sát thành bụng sau, phía trước tụy được che phủ bởi dạ dày. Tụy được chia thành 3 phần chính lần lượt từ phải qua trái gồm: Đầu tụy, thân tụy, đuôi tụy.
Tụy có 2 chức năng chính. Một là chức năng ngoại tiết, tiết ra men tụy đổ vào tá tràng giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non. Khối mô chính của tụy là mô tụy ngoại tiết, đảm nhiệm chức năng tụy ngoại tiết. Hai là chức năng nội tiết, tiết ra hormone insulin và glucagon đi thẳng vào máu để tham gia quá trình chuyển hóa glucose của cơ thể. Chức năng nội tiết do các tế bào nội tiết của tụy đảm nhiệm, các tế bào này nằm xen kẽ với các nang tuyến của tụy ngoại tiết và được gọi là các tiểu đảo Langerhans.
Ung thư tuyến tụy xảy ra khi các tế bào trong tuyến tụy phát triển ngoài tầm kiểm soát và hình thành khối u ác tính. Theo thống kê của WHO, ung thư tụy chỉ đứng thứ 14 về tỷ lệ mắc. Tuy nhiên, đây lại là bệnh đứng thứ 7 về tỷ lệ tử vong do ung thư.
Triệu chứng
Dưới đây là những triệu chứng mắc ung thư tuyến tụy dễ bị bỏ qua mà y tá chuyên khoa Jeni Jones của Pancreatic Cancer UK đưa ra.
Khó tiêu dễ bị bỏ qua
Khó tiêu và/hoặc ợ hơi có thể là triệu chứng phổ biến của bệnh ung thư tuyến tụy. Nhưng đây cũng là triệu chứng mà hầu hết người mắc bệnh đều bỏ qua và không nghĩ nó liên quan tình trạng nguy hiểm như ung thư.
Bà Jones nói thêm: “Rất nhiều lần bệnh nhân chỉ dùng các biện pháp thông thường để trị chứng khó tiêu dai dẳng. Khó tiêu không phải triệu chứng khiến bạn nghĩ đến việc đi khám ngay. Nhưng có lúc nó có thể đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng hoặc đau lưng, dễ cảnh báo ung thư tuyến tụy".
Đau bụng hoặc đau lưng
Bà Jones giải thích đây có thể người bệnh có thể gặp bất kỳ cơn đau nào, âm ỉ hoặc lan từ bụng ra sau lưng. Với phụ nữ, cơn đau có thể ở vùng xung quanh áo ngực. Đó không phải đau lưng dưới mà thường xảy ra ở vùng giữa hai xương bả vai. Tình trạng có thể tồi tệ hơn sau khi bạn ăn thứ gì đó, triệu chứng không dễ biến mất.
Vị chuyên gia nhận định đau bụng và đau lưng kết hợp là triệu chứng khá phổ biến, nhưng một số người có thể chỉ gặp một trong hai.
Sụt cân không rõ nguyên nhân, chán ăn
Giảm cân liên quan ung thư tuyến tụy dễ bị bỏ qua vì nhiều người thường không để ý. Bạn có thể quan sát dấu hiệu giảm cân đột ngột như quần áo rộng hơn, má hóp...
Dấu hiệu này cũng có thể kèm chán ăn. Hai triệu chứng này được xem là dễ bị bỏ qua nhất ở người mắc ung thư tuyến tụy, nhất là giai đoạn đầu.
Nhiều người nghĩ họ không đói, không thèm ăn hoặc ăn rất ít. Chính vì thế, họ không nhận ra bản thân đã mắc bệnh. Những thay đổi này là do khối u đang đè lên dạ dày.
 |
| Người bị ung thư tuyến tụy dễ chán ăn. Ảnh: Freepik. |
Vàng da, ngứa
Cũng như chán ăn, giảm cân đột ngột, vàng da ít được để tâm nếu ai đó mắc ung thư tuyến tụy. Triệu chứng này xảy ra khi khối u hướng về phía đầu tuyến tụy. “Không phải ai bị ung thư tuyến tụy cũng bị vàng da, mặc dù nó rất phổ biến. Nhưng đây là một triệu chứng báo động, lòng trắng mắt của bạn chuyển sang màu hơi vàng, trước khi da của bạn bắt đầu chuyển vàng", bà Jones nói.
Người bệnh cũng có thể rất ngứa trước khi bị vàng da, bởi muối mật tích tụ dưới da nhiều. Chỉ một vết nhỏ cũng khiến người bệnh gãi liên tục.
Thay đổi thói quen đại tiện
Đây là triệu chứng rất điển hình và quan trọng. Nguyên nhân gây tiêu chảy khá nhiều nhưng ở người bị ung thư tuyến tụy, phân của họ sẽ kèm mỡ, chất béo khiến phân có màu vàng, xảy ra cùng thời điểm bị vàng da. Phân màu vàng, nhờn và không trôi đi là dấu hiệu chắc chắn hệ thống tiêu hóa của bạn có vấn đề.
Mắc tiểu đường
Jones cảnh báo một số ít người bị tiểu đường có thể mắc thêm ung thư tuyến tụy. Bởi ung thư có thể ngăn tuyến tụy sản xuất đủ insulin, dễ dẫn đến bệnh tiểu đường. “Nếu bạn có một số triệu chứng ung thư tuyến tụy và đột nhiên được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, đây là triệu chứng báo động để bác sĩ cân nhắc xem có cần chụp cắt lớp tuyến tụy hay không”, bà Jones nói thêm.
Cục máu đông
Bà Jones cho biết các cục máu đông là triệu chứng ung thư tuyến tụy không phổ biến và có thể gặp ở những người trẻ, không hút thuốc. Biểu hiện của họ là khó thở, sưng chân, sau đó đi chụp cắt lớp và phát hiện mình bị ung thư tuyến tụy.
Mệt mỏi, sốt
Mệt mỏi có thể đến từ bất kỳ nguyên nhân nào, nhưng nếu mệt mỏi đi kèm một trong các triệu chứng ở trên, nó có thể liên quan ung thư tuyến tụy, bà Jones cảnh báo. Người bệnh sẽ bị đau liên tục, suy kiệt thể chất...
Bên cạnh đó, sốt, rét run, cảm thấy không khỏe cũng là các triệu chứng ung thư tuyến tụy không phổ biến. Nó thường đi kèm nhiễm trùng, vàng da và người bệnh phải nhập viện ngay.
Đọc gì không chết?
Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn Ăn gì không chết. Cuốn sách là một khảo cứu của bác sĩ Michael Greger sau khi ông xem xét tỉ mỉ 15 nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chết trẻ ở Mỹ để giải thích tại sao can thiệp dinh dưỡng và lối sống có thể giúp ta khỏe mạnh hơn, ví dụ như mối liên hệ giữa thịt gà và ung thư tuyến tụy, hoặc bệnh tiểu đường và đậu.
