Trương Mỹ Lan nói chỉ nắm giữ 4,9% cổ phần SCB

Sáng 11/3, TAND TP.HCM tiếp tục phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi), Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) và 80 bị cáo khác trong đại án Vạn Thịnh Phát.

Lúc 8h30, là người đầu tiên bước lên bục khai báo, bị cáo Trương Mỹ Lan cho biết tôn trọng nội dung bản cáo trạng, song "nội dung bản cáo trạng quy kết bị cáo là không đúng".

"Tôi không thể nắm giữ đến 91,5% cổ phần SCB"

Bị cáo Trương Mỹ Lan tại tòa sáng 11/3. Ảnh: Duy Hiệu.

Trả lời HĐXX, bị cáo Lan trình bày chỉ giữ 4,9% cổ phần của SCB, 2 con gái mỗi người nắm giữ 5% cổ phần, tổng gia đình nắm giữ dưới 15% cổ phần. Số còn lại thuộc về cổ đông nước ngoài hơn 30% và bạn bè hơn 30%.

"Cơ quan điều tra xác định tôi nắm 91,5% cổ phần SCB là không đúng, vì tôi không nắm nhiều như thế", bị cáo Lan khẳng định và cho rằng về mặt pháp lý, trên giấy tờ là đúng; song chủ yếu số cổ phần trên là của bạn bè và những người khác, những người này họ không biết mặt bị cáo, nên không thể nói đứng giùm.

Chủ tọa chất vấn: "Bị cáo giải thích thế nào khi những người nắm giữ cổ phần đều nói đứng giùm Trương Mỹ Lan?". "Trong số đó chỉ có một vài người quen, còn lại họ không biết gì về tôi, chưa từng gặp mặt thì tại sao nói đứng giùm được?", bị cáo Lan nói.

Tuy nhiên, chủ tọa Phạm Lương Toản cho rằng không có công thức nào là phải biết Trương Mỹ Lan mới đứng giùm, những người đứng % cổ phần trong quá trình điều tra đều khẳng định đứng giùm Trương Mỹ Lan.

Trước vấn đề trên, bị cáo Lan cho rằng những người đó "đứng giùm bạn bè tôi, không phải đứng giùm tôi".

Liên quan cổ đông nước ngoài, Trương Mỹ Lan cho rằng những người trước đây chỉ vào giúp SCB, không có mục đích gì khác. "Khi mới bị bắt, cơ quan điều tra hỏi tôi những người đại diện là ai, công ty gì, tôi làm sao nhờ nổi", Trương Mỹ Lan nói.

Xung quanh cổ phần tái cơ cấu mà bị cáo khai tại cơ quan điều tra, bị cáo Lan nói "lời khai có thể đúng". HĐXX cho rằng tất cả bản cung đều thể hiện rất rõ, lời khai của bị cáo rất kỹ, đúng hay sai bị cáo phải biết chứ sao lại "có thể", bị cáo từng là lãnh đạo của cả tập đoàn lớn thì phải đúng chứ sao lại "có thể", chủ tọa truy vấn.

Trương Mỹ Lan nói những gì bị cáo khai khi có luật sư chắc chắn là đúng. Đối với vấn đề hợp nhất 3 ngân hàng, bị cáo Lan khai ban đầu từ chối rất nhiều lần. "Lúc đó, Ngân hàng Nhà nước nói với tôi rằng chị yên tâm, chúng tôi biết chị là người có nhiều ảnh hưởng đến các cổ đông, do đó, họ động viên tôi tham gia", bị cáo Lan trình bày.

"Xin HĐXX đừng dùng từ thâu tóm đối với tôi"

Bật khóc tại tòa, Trương Mỹ Lan nói "rất buồn, bị cáo không muốn nhìn thấy cảnh hôm nay". Song chủ tọa ngắt lời, nói "bình tĩnh".

"Xin HĐXX đừng dùng từ thâu tóm đối với tôi được không?", bị cáo Lan nói và tiếp tục khóc. Trương Mỹ Lan nói mong có cơ hội được giải trình vì những cáo buộc về các hành vi sai phạm liên quan đến bị cáo là không đúng.

"Bị cáo có mặt và ngồi nghe các bị cáo khác trả lời tại phiên tòa, tất cả bị cáo, nhân viên ngân hàng SCB đều khai và xác định tất cả mọi việc đều làm theo Trương Mỹ Lan, do Trương Mỹ Lan chỉ đạo, khả năng quản trị yếu, nên làm mọi việc theo Trương Mỹ Lan... bị cáo thấy sao", chủ tọa hỏi.

Trương Mỹ Lan cho rằng các bị cáo khác khai không đúng. Theo bị cáo Lan, ông Nguyễn Văn Thùy, Phó trưởng ban kiểm tra, giám sát nội bộ Agribank (nguyên phó trưởng ban giám sát tổng hợp, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia), nói đến lúc đọc cáo trạng mới biết. "Cậu ấy có biết mặt tôi đâu mà nói chỉ đạo, nếu đã là thân tín của tôi, thì không thể làm vài tháng, một năm rồi nghỉ", bị cáo Lan nói.

Theo Trương Mỹ Lan, hội đồng quản trị khi hợp nhất 3 ngân hàng, bị cáo chỉ kêu gọi cổ đông vào, kêu gọi họ đừng gây lộn, cứ tin vào ban điều hành của SCB đi. "Vị trí của tôi lúc này chỉ là giúp giải quyết tài sản chứ không điều hành. Nếu sai phạm của tôi như cáo trạng cáo buộc, thì không thể hôm nay tất cả tài sản của tôi đều nằm ở SCB", bị cáo Lan trình bày.

Đối với nội dung cáo trạng cáo buộc tháng 2/2019-9/2022, theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Bùi Văn Dũng (lái xe của Lan) đã vận chuyển hơn 108.000 tỷ đồng và hơn 14,7 triệu USD (khoảng 323 tỷ đồng) từ SCB về Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (đường Trần Hưng Đạo, Quận 1) hoặc về hầm B1, tòa nhà Sherwood (đường Pasteur, Quận 1, nơi gia đình bà Lan sinh sống), hoặc đưa cho một số cá nhân theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, số tiền trên, bà Lan sử dụng để trả nợ tiền mua các bất động sản, mua cổ phần các dự án và sử dụng vào các mục đích cá nhân khác.

Trả lời HĐXX về nội dung mà cáo trạng quy kết, bà Trương Mỹ Lan phủ nhận và nói không có.

Bị cáo Trương Mỹ Lan và các bị cáo khác tại tòa. Ảnh: Duy Hiệu.

Theo cáo trạng, với chủ trương lợi dụng hoạt động của ngân hàng để huy động vốn phục vụ kinh doanh cá nhân. Từ năm 2011, Trương Mỹ Lan đã thâu tóm 3 ngân hàng tư nhân để hợp nhất thành Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB).

Dù không trực tiếp nắm quyền điều hành, Trương Mỹ Lan sở hữu 91,5% cổ phần của SCB thông qua các cá nhân khác. Sau khi thâu tóm thành công, bị cáo Lan đã chỉ đạo lãnh đạo ngân hàng phối hợp cùng cán bộ chủ chốt ở Vạn Thịnh Phát rút tiền của ngân hàng dưới hình thức giải ngân cho các hồ sơ vay được lập khống.

Để rút được tiền từ ngân hàng SCB, bị cáo Trương Mỹ Lan đã điều hành, chỉ đạo các cá nhân, những người giữ vai trò chủ chốt tại SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát tổ chức thành lập nhiều bộ phận, đơn vị, công ty; thuê và sử dụng hàng nghìn cá nhân, câu kết chặt chẽ với nhau, thông đồng với các công ty thẩm định giá, triển khai rút tiền từ SCB theo phương thức rút tiền trước, hoàn thiện hồ sơ sau.

Cũng theo cáo trạng, từ năm 2012 đến 2022, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cùng đồng phạm đã được SCB giải ngân hàng nghìn khoản vay, với tổng số tiền hơn 1 triệu tỷ đồng.

Tuy nhiên, phần lớn hồ sơ khoản vay được lập khống, tài sản đảm bảo không đủ giá trị pháp lý. Tính đến tháng 10/2022, tổng dư nợ không có khả năng thu hồi là hơn 677.000 tỷ đồng; sau khi trừ đi các tài sản bảo đảm có giá trị, thiệt hại gây ra là hơn 498.000 tỷ đồng. Đây là vụ án được xác định có thiệt hại lớn nhất từ trước đến nay.

Ngoài ra, Trương Mỹ Lan bị cáo buộc tham ô tài sản của SCB hơn 304.000 tỷ đồng, cùng với đó là hơn 129.000 tỷ đồng tiền lãi và chi phí phát sinh. Hành vi của bị cáo Lan còn gây thiệt hại cho SCB hơn 64.600 tỷ đồng.

Đồng thời, bị cáo Lan đã chỉ đạo thuộc cấp mua chuộc đoàn cán bộ thanh tra. Trong 18 thành viên đoàn thanh tra, Đỗ Thị Nhàn, cựu cục trưởng Thanh tra, giám sát của Ngân hàng Nhà nước, bị cáo buộc Nhận hối lộ 5,2 triệu USD.

Trong vụ án này, bị cáo Lan bị xác định là người chủ mưu cầm đầu trong vụ án, bị đưa ra xét xử về tội: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản.

Các bị cáo còn lại bị xét xử về các tội: Tham ô tài sản, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng.

Riêng bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch HĐQT Công ty Văn Lang và Công ty Capella) bị truy tố về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.