Vì sao chiến sĩ công an mắc Covid-19 nguy kịch?

Bệnh nhân P.C.Đ. (BN8944), 41 tuổi, là chiến sĩ thuộc đội Phòng chống tội phạm Công an phường Phú Trung, quận Tân Phú, TP.HCM. Chỉ trong vòng 7 ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng đến nhập viện, tình trạng của anh nhanh chóng chuyển biến xấu, phổi bị tổn thương nặng.

"Cơn bão" Cytokine mạnh

Ngày 6/6, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM tiếp nhận điều trị cho BN8944 từ Bệnh viện Công an Thành phố (TP.HCM).

Thời điểm nhập viện, nam công an đã suy hô hấp. Các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực - Chống độc Người lớn nhanh chóng hồi sức, thở máy xâm lấn cho bệnh nhân. Tuy nhiên, tình trạng của bệnh nhân diễn biến xấu dần, tổn thương phổi tiến triển. Bệnh nhân được xem xét can thiệp ECMO.

Trước đó, bệnh nhân Đ. có tình trạng tăng huyết áp và đang điều trị bệnh huyết áp định kỳ tại một bệnh viện ở TP.HCM. Ngoài ra, bệnh nhân này còn có thể trạng thừa cân.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, bệnh nhân Đ. xuất hiện cơn bão cytokine mạnh. Đây là một trong 3 cơ chế khiến bệnh nhân rơi vào tình trạng nặng.

Ba cơ chế sinh bệnh của Covid-19 nặng bao gồm: tổn thương phổi, bão cytokine và rối loạn đông máu. Trường hợp mắc Covid-19 nặng sẽ xuất hiện cả 3 hiện tượng này.

Cơn bão cytokine là một phản ứng miễn dịch quá mức đối với các kích thích cơ thể từ bên ngoài. Khi người khỏe mạnh bị virus tấn công, hệ miễn dịch trong cơ thể sẽ phản ứng để chống dịch virus, tiết ra các protein cytokine bảo vệ cơ thể.

Tuy nhiên, nếu hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức, nó trở thành con dao hai lưỡi "phản bội" cơ thể. Chúng tấn công ngược lại cơ thể, gây ảnh hưởng phổi, gan, thận của người bệnh. Cơ chế bệnh sinh của cơn bão cytokine rất phức tạp gây biến chứng nặng nề cho người bệnh như Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), tổn thương phổi nặng, suy đa tạng, rối loạn đông máu.

Về tình hình của bệnh nhân Đ. sau khi chuyển viện, bác sĩ chuyên khoa II Phan Thị Xuân, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết không giống như những đợt dịch trước, ở đợt dịch này tình trạng sức khỏe của bệnh nhân diễn tiến nhanh và rất nặng.

Kể từ khi bệnh nhân Đ. xuất hiện dấu hiệu bệnh Covid-19 đến 8/6 là 7 ngày. Khi Bệnh viện Chợ Rẫy tiếp nhận, bệnh nhân đã hoàn toàn lệ thuộc vào máy thở và ECMO, huyết áp vẫn phải duy trì thuốc vận mạch và thận bị tổn thương đang được lọc máu.

"Như vậy, bệnh nhân đang được hỗ trợ cả về tuần hoàn, hô hấp và thận. Với những khó khăn như vậy, chúng tôi đang tập trung hết mình để cứu chữa bệnh nhân này”, bác sĩ Xuân nhận định.

Nhiều người trẻ nhiễm nCoV chuyển biến nặng

Hiện tại, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM đang điều trị tích cực cho một bệnh nhân Covid-19 trong tình trạng nặng, duy trì sự sống bằng ECMO chỉ mới 22 tuổi. Bệnh nhân này là sinh viên thực tập, được phát hiện nhiễm nCoV khi từ TP.HCM về Long An.

Trước đó, bệnh nhân 91 (nam phi công người Anh) từng rơi vào tình trạng "thập tử nhất sinh". Điểm chung là 2 bệnh nhân có thể trạng béo phì và chịu ảnh hưởng của bão cytokine mạnh.

Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, nhận định dù nam công an không có bệnh nền đáng lo ngại, tuy nhiên đợt dịch này có cả bệnh nhân trẻ, khỏe, bình thường vẫn rơi vào tình trạng tiên lượng nặng.

Tại các buổi hội chẩn của Tiểu ban Điều trị, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, các chuyên gia cũng đưa ra nhận định tương tự.

Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn phân tích tình hình bệnh nhân trong đợt dịch này cũng khác ở Đà Nẵng. Tại Đà Nẵng, phần lớn bệnh nhân ở giai đoạn nặng của suy thận hoặc mắc bệnh mạn tính.

Tuy nhiên, ở đợt dịch này, biến chủng có nguồn gốc ở Ấn Độ ngoài việc lây lan nhanh, một số trường hợp bệnh nhân trẻ nhưng diễn biến nặng, được hỗ trợ thở oxy, thở máy. Một số ca bệnh nặng được dùng ECMO.

Trong phác đồ cập nhật lần thứ 5, Bộ Y tế cho biết khoảng gần 20% bệnh nhân diễn biến nặng. Thông thường, thời gian trung bình khi có triệu chứng ban đầu tới khi diễn biến nặng là 7-8 ngày.

Các biểu hiện nặng bao gồm viêm phổi, viêm phổi nặng cần nhập viện... Trong đó, khoảng 5% cần điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực với biểu hiện hô hấp cấp (thở nhanh, khó thở, tím tái...), hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), sốc nhiễm trùng, suy chức năng cơ quan bao gồm tổn thương thận, cơ tim, dẫn đến tử vong.

Hiện nay, bệnh chưa có thuốc đặc hiệu nên các bác sĩ chủ yếu điều trị hỗ trợ và điều trị triệu chứng. Để giảm tỷ lệ các ca bệnh nặng, Bộ Y tế đề nghị ngay khi nồng độ oxy trong máu của bệnh nhân xuống dưới 92%, cần cân nhắc chỉ định thở oxy dòng cao qua gọng mũi sớm hoặc thở máy không xâm nhập. Khi bệnh nhân viêm phổi nặng, thở máy vài giờ không chuyển biến, phải chuyển sang can thiệp ECMO ngay. Khi nghi ngờ có cơn bão cytokine, người bệnh cần được lọc thận ngay lập tức.