Thời gian gần đây, nhiều trường hợp ngộ độc thực phẩm do nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum được ghi nhận tại Việt Nam. Vi khuẩn này được tìm thấy trong sản phẩm pate Minh Chay và gây các biến chứng nặng nề cho nạn nhân như liệt toàn thân và phải điều trị trong thời gian dài.
Trong quá khứ, Clostridium botulinum được tìm thấy cách đây khoảng 100 năm. Đáng chú ý, chúng từng được phát hiện trong mật ong.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, Học viện Nhi khoa Mỹ, đều khuyến cáo không nên cho trẻ em dưới một tuổi ăn mật ong.
 |
| Vi khuẩn Clostridium botulinum có tồn tại trong mật ong. Ảnh: Women Health. |
TS Đào Tuyết Trinh, nguyên phụ trách khoa Vi sinh - Sinh học phân tử, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội), lý giải: "Chứng ngộ độc xảy ra khi trẻ sơ sinh ăn một số loại thực phẩm, như mật ong, chứa các bào tử của Clostridium botulinum. Vi khuẩn này cư trú và tạo ra chất độc thần kinh trong đường ruột của trẻ. Tình trạng này xuất hiện ở trẻ dưới 12 tháng tuổi, phổ biến nhất là trẻ dưới 2 tháng tuổi".
Đường ruột của trẻ trong vài tháng đầu đời chưa phát triển toàn diện. Vì vậy, mật ong sẽ được pha loãng trong hệ tiêu hóa ít oxy, có nồng độ axit thấp. Đây là điều kiện thuận lợi cho bào tử Clostridium botulinum phát triển trong ruột và tạo ra độc tố.
Tình trạng này khá hiếm do hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh phát triển nhanh, giai đoạn dễ bị tổn thương rất ngắn. Tuy nhiên, chuyên gia này vẫn khuyến cáo cha mẹ nên đợi trẻ đủ một tuổi để đảm bảo an toàn cho con.
Clostridium botulinum tồn tại trong mật ong không phải mối đe dọa với người bình thường. Nguyên nhân là vi khuẩn này không thể phát triển hoặc tạo ra độc tố trong môi trường có tính axit cao và độ ẩm của mật ong. Hai trường hợp bị tác động khi sử dụng loại thực phẩm này là trẻ sơ sinh và người có hệ miễn dịch kém.
Nhiều người cho rằng để tiêu diệt vi khuẩn, mật ong cần được đun nóng ở nhiệt độ cao (63-77 độ C), thời gian dài (khoảng 30 phút).
Tuy nhiên, TS Trinh cho biết: "Mật ong có thể được thanh trùng ở nhiệt độ thấp hơn. Việc đun nóng mật ong sẽ phá hủy hương vị, mùi thơm, chất chống oxy hóa và dinh dưỡng".
