Vì sao lại đánh chửi nhân viên y tế khi họ đang cứu người

Nhân viên y tế Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba, Phú Thọ, bị hành hung khi đang làm việc. Ảnh trích từ clip.

Liên tiếp các vụ hành hung bác sĩ tại Phú Thọ và Nam Định trong thời gian gần đây một lần nữa đặt ra câu hỏi về an toàn tại môi trường bệnh viện. Bạo lực đối với nhân viên y tế - những người đang thực hiện nhiệm vụ cứu người - không còn là sự việc mang tính cá biệt mà dần trở thành một vấn đề cần được nhìn nhận nghiêm túc và xử lý bằng giải pháp tổng thể, không chỉ từ ngành y tế mà từ toàn xã hội.

Theo TS.BS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, Chữa bệnh, Bộ Y tế, các vụ việc gần đây không chỉ gây phẫn nộ trong dư luận mà còn để lại hậu quả nghiêm trọng về tinh thần và môi trường làm việc đối với đội ngũ y bác sĩ, những người đang ngày đêm chiến đấu giành lại sự sống cho người bệnh.

"Dù nguyên nhân là gì, hành vi hành hung nhân viên y tế, đặc biệt khi họ đang làm nhiệm vụ cứu người, là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Cho dù ai sai ai đúng, khi bác sĩ đang làm nhiệm vụ chuyên môn, phải đảm bảo an toàn để họ hoàn thành công việc", ông Đức khẳng định.

Ai cũng muốn khám nhanh, nhưng nguồn lực có hạn

Theo Bộ Y tế, trung bình mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 200 triệu lượt khám chữa bệnh, bình quân mỗi ngày có hàng trăm nghìn người được chữa bệnh. Trong bối cảnh nhân lực ngành y còn hạn chế, áp lực đè nặng lên vai y bác sĩ là điều không khó hiểu.

"Có những bệnh viện rất đông, tâm lý người bệnh muốn được khám nhanh, kỹ lưỡng, nhưng nhiều khi cơ sở y tế không đáp ứng kịp", TS.BS Hà Anh Đức phân tích.

Bên cạnh đó, số lượng bệnh nhân quá lớn, với nhu cầu ngày càng cao và đa dạng về dịch vụ y tế cũng tạo áp lực nặng nề lên nhân viên y tế. Đây cũng là tình huống có thể khiến người bệnh, người nhà chưa hài lòng như cách họ mong muốn.

Ngay sau các vụ hành hung xảy ra, Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo toàn ngành phối hợp với lực lượng công an nhằm tăng cường an ninh, trật tự tại các bệnh viện. Đặc biệt, các khu vực dễ xảy ra xung đột như phòng cấp cứu, hồi sức tích cực, cần được bảo vệ nghiêm ngặt hơn.

TS.BS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, Chữa bệnh, Bộ Y tế. Ảnh: Bộ Y tế.

Đồng thời, Bộ sẽ tiếp tục báo cáo và tham mưu cho Chính phủ, hoặc trong phạm vi quyền hạn của Bộ trưởng, ban hành các chính sách cụ thể để bảo vệ nhân viên y tế.

Từ năm 2014, Bộ Y tế đã ký quy chế phối hợp với Bộ Công an, trong đó có quy định cụ thể về đảm bảo an toàn tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên, theo ông Đức, các giám đốc bệnh viện cần chủ động hơn nữa trong việc thiết lập hành lang pháp lý và vật lý để bảo vệ nhân viên.

"Mục tiêu là xây dựng mô hình lấy người bệnh làm trung tâm. Người bệnh được tôn trọng, được thăm khám, điều trị. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, với những áp lực hiện tại, chúng tôi cũng mong được thấu hiểu và chia sẻ để đảm bảo hoạt động khám chữa bệnh diễn ra hiệu quả", ông Đức cho hay.

Điều gì khiến bệnh viện luôn căng thẳng?

Bên cạnh áp lực chuyên môn, yếu tố viện phí cũng là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn tới mâu thuẫn. Không ít trường hợp bệnh nhân hoặc người nhà rơi vào khủng hoảng tài chính, dễ nảy sinh bức xúc nếu không được hỗ trợ kịp thời.

Để giảm áp lực này, theo ông Đức, các bệnh viện đã có Phòng Công tác xã hội hỗ trợ bệnh nhân khó khăn, đồng thời thành lập các quỹ hỗ trợ theo Nghị định 60 cho phép thành lập quỹ hỗ trợ bệnh nhân trong các trường hợp đặc biệt như không có khả năng chi trả hoặc không may tử vong.

"Mục tiêu sắp tới là giảm tối đa các áp lực không đáng có cho cả nhân viên y tế và người bệnh. Muốn vậy, cần một hệ thống giải pháp đồng bộ. Trước hết, quy trình đón tiếp tại các cơ sở y tế cần chuyên nghiệp hơn để giảm căng thẳng ban đầu. Thứ hai, cán bộ y tế cần được đào tạo kỹ năng xử lý tình huống. Thứ ba, sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng phải thật sự kịp thời và hiệu quả", ông Đức nhận định.

Mọi chính sách và giải pháp đều phải hướng đến việc lấy người bệnh làm trung tâm. Riêng về cơ chế tài chính, các đơn vị cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh để tạo ra sự thông thoáng, giảm bớt rào cản cho người bệnh.

Trước đó, ngày 25/4, tại Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba (Phú Thọ), ông Khuất Văn Sinh (41 tuổi, xã Hanh Cù) đã có hành vi hành hung nhân viên y tế khi các bác sĩ đang cấp cứu cho con trai là cháu K.B.L. (12 tuổi) bị tai nạn giao thông. Sau sự việc, Giám đốc Công an tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo khẩn trương điều tra, làm rõ.

Tại cơ quan công an, ông Sinh thừa nhận hành vi sai trái, công khai xin lỗi nhân viên y tế và gửi lời cảm ơn đến Trung tâm Y tế. Cơ quan điều tra xác định hành vi vi phạm quy định tại Khoản 6, Điều 48, Nghị định 117/2020/NĐ-CP và đề nghị xử phạt hành chính.