 |
Nguồn gốc của súp rắn
Một số người cho rằng súp rắn đã có từ hàng nghìn năm trước ở miền Nam đất nước tỷ dân. Công thức được ghi chép rộng rãi nhất có liên quan đến một trong những học giả thuộc triều đại nhà Thanh - triều đại phong kiến cuối cùng của Trung Quốc.
Jiang Kongyin (1864-1952) gốc Quảng Châu được mệnh danh là người sành ăn nhất tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc). Trong số các công thức nấu ăn của Jiang, nổi tiếng nhất là món canh 5 con rắn, được chú ý vì lợi ích y học cổ truyền, giúp làm ấm cơ thể và tăng cường lưu thông máu.
 |
| Súp rắn là món ăn có cách chế biến đặc biệt cầu kỳ. Ảnh: Shutterstock. |
Một bát súp rắn có chứa tới 5 loại thịt rắn khác nhau, gồm rắn hổ mang Trung Quốc, rắn cạp nia, rắn ráo, rắn sọc dưa và rắn lục mũi hếch. 2 loài đầu tiên có độc, 3 loài còn lại không có.
Công thức của Jiang còn có thành phần thịt gà, bào ngư, bong bóng cá, măng, nấm hương và mộc nhĩ. Với nguyên liệu phức tạp và cách chế biến tốn nhiều công sức đã khiến món súp rắn trở thành đặc sản độc đáo như ngày nay.
Thời điểm vàng để thưởng thức súp rắn
Trong tiếng Quảng Đông, súp rắn có tên là "se gang". Người Quảng Đông có câu nói: "Khi gió thu nổi lên, 3 con rắn béo múp". Câu này ý chỉ 3 loài rắn gồm rắn hổ mang, rắn cạp nia, rắn sọc dưa ăn rất nhiều trước khi ngủ đông. Do đó, chúng giàu dinh dưỡng nhất vào giai đoạn này. Cũng theo những người cao tuổi ở Trung Quốc, không có thời điểm nào tốt hơn để thưởng thức một bát súp rắn vào mùa thu, đông.
 |
| Món súp rắn rất phổ biến vào mùa thu, đông. Ảnh: Calvin Sit. |
Súp rắn được chuộng ở vùng Đông Nam của Trung Quốc. Người dân ở đây sống gần biển. Gió biển khiến họ thường bị đau nửa đầu, viêm khớp.
Súp rắn hay những món ăn từ rắn khác đều giúp bồi bổ cơ thể, ngừa cảm cúm và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, súp rắn luôn được xem là một trong những món đặc biệt nhất. Nó đã xuất hiện và được lưu truyền hàng thế kỷ.
Nơi có món súp rắn ngon nhất là Hong Kong (Trung Quốc). Các nhà hàng kinh doanh thịt rắn ở đây được gọi là "se wong" (tạm dịch: vua rắn). Một số món khác cũng được yêu thích là da rắn hầm, thịt rắn chiên, súp mật rắn tươi...
Đối với một vài thực khách, đây là món ăn có phần đáng sợ. Song, khi được chế biến đúng cách, nó không có hình dạng hay mùi vị quá khác thường.
Súp rắn không phải để chữa bệnh
Gigi Ng, chủ sở hữu thế hệ thứ tư của Ser Wong Fun, nhà hàng có tuổi đời hơn một thế kỷ lịch sử, chia sẻ: "rắn được cho là khỏe mạnh từ thời nhà Hán, do đó nó có trong rất nhiều công thức y học quan trọng của Trung Quốc". Tuy nhiên, Gigi Ng giải thích rằng súp rắn không phải để chữa bệnh. Món ăn này giúp trẻ hóa và cân bằng cơ thể của bạn.
 |
| Gigi Ng đang múc súp rắn vào bát tại nhà hàng của cô ở khu trung tâm Hong Kong. Ảnh: James Wendlinger. |
"Súp rắn là một di sản lịch sử của Hong Kong và tồn tại như một tàn tích ẩm thực của món ăn Quảng Đông cổ xưa.
Félix Landry Yuan - nhà nghiên cứu về bảo tồn và súp rắn
Landry Yuan, nhà nghiên cứu chính cho bài báo “Sự giao thoa văn hóa và bảo tồn trong ngành súp rắn của Hong Kong” cho biết cả rắn độc và rắn không độc đều có thể ăn được, nhưng rắn độc được ưa chuộng hơn ở một số cửa hàng vì túi mật hoặc mật của chúng có thể được bán.
Theo những đầu bếp Trung Quốc, mọi bộ phận của rắn đều bổ dưỡng. Song phần tốt nhất là túi mật - thứ được dùng để làm rượu. Trong y học cổ truyền Trung Quốc, mật rắn được cho là có tác dụng cải thiện khả năng sinh lực và củng cố xương chắc khỏe.
Về món súp, Gigi Ng cho biết đây là thực phẩm có tính kiềm, giúp giải độc, khó tiêu và giảm nguy cơ ung thư. Nó còn giàu protein, ít béo, nhiều vitamin, collagen và giúp ngủ ngon hơn.
Về mặt khoa học, thịt rắn được coi là nguồn cung cấp protein nạc tốt, theo chuyên gia dinh dưỡng Anthony Cheung Cheuk-hin.
Ngoài ra, thịt rắn chứa nhiều axit amin thiết yếu và vi chất dinh dưỡng như canxi, sắt, kẽm, vitamin A và B, giúp duy trì hệ thống miễn dịch mạnh mẽ và các chức năng cơ thể khác.
Tuy nhiên, hàm lượng chất béo của súp thường tăng lên khi xào thịt rắn, thêm mỡ lợn và nước sốt vào. Do đó, theo chuyên gia dinh dưỡng, một bát súp rắn nhỏ chứa khoảng 150 calo, 7-10 gam protein, 5-10 gam chất béo và một lượng natri tương đối cao.
Anthony Cheung Cheuk-hin nói rằng những người mắc huyết áp cao, bệnh tim mạch hoặc bệnh thận không nên ăn súp rắn quá một lần/tuần. Bạn có thể chọn súp gà như một lựa chọn thay thế vì món này có giá trị dinh dưỡng tương tự.
Pizza súp rắn đầu tiên trên thế giới
Mới tháng trước, một công ty pizza nổi tiếng của Mỹ đã hợp tác với nhà hàng có tuổi đời hàng thế kỷ ở Hong Kong để cho ra lò những chiếc bánh pizza thịt rắn.
Sản phẩm mới kết hợp thịt rắn xé nhỏ, nấm đen và giăm bông khô Trung Quốc. Đây đều là những nguyên liệu không thể thiếu của món rắn hầm nổi tiếng xứ Cảng Thơm.
 |
| Pizza súp rắn đầu tiên trên thế giới, một phiên bản tạo ra phong cách hiện đại cho món ăn truyền thống. Ảnh: Pizza Hut. |
"Sự kết hợp rắn cùng pizza đã đánh dấu bước đột phá với quan niệm thông thường về ý nghĩa của việc duy trì sức khỏe tốt mà vẫn đánh thức được vị giác của thực khách", đại diện công ty pizza nhấn mạnh.
Các nhà báo ẩm thực của Post Magazine ví von chiếc bánh pizza súp rắn phiên bản giới hạn này giống với món bánh nhân gà và nấm giản dị.
Ngành công nghiệp súp rắn ảnh hưởng sau đại dịch
Landry Yuan nói rằng trong những ngày đầu bùng phát Hội chứng suy hô hấp cấp tính nặng (SARS) năm 2003 cũng như đại dịch Covid-19 gần đây, rắn bị nghi ngờ là nguồn lây lan virus. Mặc dù điều này đã bị bác bỏ, nhưng nhiều người vẫn e ngại và tin rằng có thể mắc các bệnh truyền nhiễm trên do ăn thịt rắn.
 |
| Lượng khách ăn súp rắn giảm mạnh sau ảnh hưởng của đại dịch và sự kỳ thị ngày càng tăng đối với thịt động vật hoang dã. Ảnh: Jonathan Wong. |
Ngoài ra, việc nhập khẩu rắn từ Trung Quốc đại lục cũng trở nên khó khăn hơn đối với các cơ sở kinh doanh sau khi nhiều luật mới nhắm vào việc buôn bán thịt hoang dã được ban bố.
Nhìn chung, nhu cầu tiêu thụ và thưởng thức món súp rắn sụt giảm. Hàng loạt cửa hàng súp rắn ở Hong Kong bị ảnh hưởng nặng nề về mặt tài chính. Nhiều chủ quán ăn, nhà hàng cũng lo lắng về việc số lượng rắn suy giảm có thể dẫn đến sự sụp đổ của món ăn truyền thống này.
Mục Du lịch - Ẩm thực gửi tới độc giả những tựa sách hay, truyền cảm hứng xê dịch. Không chỉ là những chuyến du lịch đơn thuần, mỗi tác phẩm kể lại hành trình khám phá, học hỏi nhiều điều hay từ những nền văn minh, địa điểm mới của các tác giả.
