Một số thực phẩm được khuyến cáo không nên ăn sống bởi chúng có thể gây khó tiêu hoặc trở thành chất độc hại cho cơ thể.
Sắn
Sắn có độc tố thuộc loại glucosid. Chất độc này khi gặp men tiêu hóa, axit hay nước sẽ thủy phân và giải phóng axid cyanhydric (HCN) - độc tố gây chết người. Tuy nhiên, hàm lượng HCN trong sắn khác nhau, phụ thuộc giống.
Củ sắn còn chứa một dẫn xuất của xyanua. Nếu ăn sống, cơ thể sẽ hấp thu chất này vào cơ thể và gây suy nhược hệ thần kinh, ngộ độc, tổn thương nội tạng.
Khoai tây
Insider dẫn lời chuyên gia dinh dưỡng Gabby Geerts (thuộc tổ chức Green Chef) cho hay khoai tây là thực phẩm có thể gây đầy hơi và nhiều vấn đề về tiêu hóa khi được ăn sống. Khoai tây sống cũng dễ phát triển thành độc tố nếu chúng được bảo quản ở nơi có nền nhiệt cao.
Theo New York Times, khoai tây màu xanh lục chứa hàm lượng cao độc tố solanine, có thể gây buồn nôn, đau đầu và các vấn đề về thần kinh.
Hàu sống
Đây là món ăn khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, hàu có nguy cơ cao trở thành thủ phạm gây ngộ độc thực phẩm nếu ăn sống.
Nhiều trường hợp nguy kịch, phải cắt cụt chi, thậm chí tử vong sau khi nhiễm vi khuẩn ăn thịt người vibrio vulnificus từ chúng. Do đó, những người có nguy cơ bị suy giảm miễn dịch, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ tuyệt đối không nên ăn hàu sống.
 |
| Sắn nếu ăn sống sẽ gây say, nôn nao, ngộ độc thực phẩm. Ảnh: Freepik. |
Sữa chưa tiệt trùng
Giáo sư Robert Glatter tại Bệnh viện Lenox Hill, Northwell Health, Mỹ cho hay sữa tươi nguyên chất chưa tiệt trùng có khả năng chứa vi khuẩn E. coli hoặc salmonella.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ thống kê từ năm 1993 đến 2012, quốc gia này có 1.909 ca bệnh và 144 người nhập viện liên quan uống sữa chưa tiệt trùng chứa vi khuẩn.
Các loại đậu
Đậu tây sống có chứa phytohemagglutinin - loại protein thực vật kịch độc. Theo giáo sư Glatter, người ăn phải phytohemagglutinin có thể bị buồn nôn, tiêu chảy.
Đậu lima chứa cyanogenic glycoside. Đây là chất độc tự nhiên có tác dụng bảo vệ thực vật. Khi chúng ta nhai sống đậu lima, độc dược này sẽ kết hợp enzym trong nước bọt và giải phóng chất hóa học gây chết người.
Đậu xanh không chứa độc tố. Nhưng khi chưa được nấu chín, chúng chứa hàm lượng lectin cao và gây các vấn đề tiêu hóa.
Hạnh nhân
Đây là loại hạt hỗ trợ tốt cho điều trị ho, co thắt cơ. Dù vậy, giáo sư Glatter cảnh báo hạnh nhân chưa được nấu chín chứa axit hydrocyanic. Khi ăn đủ lượng chất này, chúng ta có thể tử vong.
“7-10 hạt hạnh nhân sống là đủ đoạt mạng một đứa trẻ. Ở người lớn, nếu ăn 12-70 hạt, chúng ta sẽ tử vong”, ông Glatter nói.
Cà tím
Cà tím là loại rau củ chứa nhiều chất dinh dưỡng như protid, cellulose, đường, chất béo. Đặc biệt, thực phẩm này giàu vitamin (A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C, PP) và khoáng chất vi lượng (Fe, Zn, Ca, P, K, Mg, Mn).
Khi ăn sống, cà tím có vị đắng. Theo Viện Nghiên cứu Permaculture (Mỹ), một quả cà tím sống chứa khoảng 11 miligram solanin. Đây là loại alkaloid có thể gây độc nếu tích tụ đủ lớn. Cà tím nếu ăn sống sẽ dẫn đến hiện tượng buồn nôn, tiêu chảy.
Thịt gia cầm và heo
Thịt gia cầm chưa được nấu chín tiềm ẩn nguy cơ chứa vi khuẩn gây ngộ độc cao là campylobacter và calmonella. Chúng lây nhiễm sang thực phẩm trong quá trình giết mổ.
Thịt heo sống cũng gây nguy cơ mắc sán dây cho người ăn. Nấu chín kỹ thịt là cách duy nhất để tiêu diệt vi khuẩn này.
 |
| Thịt gà không được nấu chín có thể trở thành thủ phạm gây ngộ độc, nhiễm khuẩn nguy hiểm. Ảnh: Freepik. |
Ngộ độc có khả năng đe dọa đến tính mạng, do đó, người dân cần cẩn trọng khi vệ sinh, chế biến và bảo quản thực phẩm. Cách duy nhất chế biến kỹ, nấu chín ở nhiệt độ thích hợp. Thịt bò xay nấu đến 71,1 độ C; steak, thịt quay, sườn, thịt lợn, thịt bê nấu ở ít nhất 62,8 độ C; gà cần nấu ở ít nhất 73,9 độ C…
Cơ chế hóa giải độc tố trong các thực phẩm sống là phá hủy liên kết của những chất này. Theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), để phá hủy lectin trong đậu tây, bạn chỉ cần ngâm nước, sau đó để ráo và bắc lên bếp nấu chín.
Riêng với sắn, các chuyên gia khuyên chúng ta nên bóc vỏ, sơ chế trước khi nấu. Sắn cần được ngâm trong nước từ nửa đến một ngày sẽ giảm bớt độc tố HCN. Trong lúc nấu, bạn nên mở nắp vung, nồi và thay nước luộc 2-3 lần. Cắt lát và phơi khô cũng là cách nhằm làm giảm độc tố có trong sắn.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ khuyến cáo người dân cần tuân thủ các nguyên tắc an toàn thực phẩm như: Bảo quản thịt sống, gia cầm, hải sản và trứng tách biệt với các thực phẩm khác; rau sống, hoa quả cần được rửa dưới vòi nước sạch trước khi cho vào tủ lạnh bảo quản.
