Ung thư phổi là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong các bệnh ung thư trên toàn thế giới. Theo Globocan năm 2022, Việt Nam ghi nhận 24.426 ca mắc mới và 22.597 ca tử vong vì căn bệnh này. Tại Việt Nam, ung thư phổi cũng là nguyên nhân tử vong hàng đầu do ung thư ở cả hai giới.
TS.BS Phạm Tuấn Anh, Trưởng khoa Điều trị A, Bệnh viện K, cho biết hai loại ung thư phổi chính là ung thư phổi tế bào nhỏ (chiếm khoảng 20%) và ung thư không tế bào nhỏ (chiếm khoảng 80%). Trong đó, ung thư phổi tế bào nhỏ tiến triển nhanh hơn.
Nguyên nhân ung thư phổi
Theo TS.BS Phạm Tuấn Anh, thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra 90% trường hợp ung thư phổi. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn khoảng 20 lần so với người không sử dụng. Một số người có yếu tố di truyền sẽ càng dễ bị ung thư phổi nếu hút thuốc. Như vậy, nếu chúng ta tránh hút thuốc lá, tỷ lệ mắc ung thư phổi sẽ giảm đi rất nhiều.
Thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra 90% trường hợp ung thư phổi. Ảnh: Shutterstock. |
Các nguyên nhân khác bao gồm phơi nhiễm tia phóng xạ, hóa chất sinh ung thư trong môi trường ô nhiễm. Trong đó, asbestos (tiếng Pháp là amiante) được đề cập nhiều nhất trong y văn.
Triệu chứng ung thư phổi
Thông thường, ung thư phổi ở giai đoạn sớm không có triệu chứng. Khi ung thư ở giai đoạn tiến triển, bệnh nhân có thể có những triệu chứng như:
- Ho: Có thể ho khan, ho đờm hay ho máu.
- Đau tức ngực, khó thở, khàn tiếng.
- Sút cân, đau mỏi cơ thể.
- Có thể phù mặt, cổ và ngực khi tĩnh mạch lớn trong lồng ngực bị chèn ép.
Vị chuyên gia cho hay khối u ở vị trí đỉnh phổi có thể có triệu chứng đau ở tay, vai và cổ. Ở giai đoạn muộn khi có di căn xương, gan, não…, bệnh nhân có thể có triệu chứng đau nhức xương, đau cột sống (di căn xương ), đau tức bụng (di căn gan), đau đầu, lẫn lộn, sụp mí mắt, nhìn mờ, yếu tay chân (di căn não).
Tất cả triệu chứng trên có thể do các nguyên nhân bệnh lý khác không phải ung thư phổi. Nhưng khi có các triệu chứng kể trên, bệnh nhân cần đi khám tại các cơ sở chuyên khoa.
Thông thường, ung thư phổi ở giai đoạn sớm không có triệu chứng. Ảnh: Shutterstock. |
Chẩn đoán
Theo BS Tuấn Anh, chụp X-quang phổi thường có thể nhìn thấy hình ảnh phổi hai chiều. Chụp cắt lớp vi tính lồng ngực dựng lại hình ảnh phổi ba chiều giúp nhận định vị trí và kích thước tổn thương tốt hơn. Phương pháp chụp PET Scan sử dụng chất phóng xạ kết hợp cắt lớp vi tính trên nguyên lý tế bào ung thư hấp thụ dược chất phóng xạ nhiều nhất và sẽ hiện rõ nhất khi ghi hình.
"Nội soi phế quản có thể kết hợp sinh thiết cũng có thể quan sát thấy khối u trong lòng phế quản. Bệnh nhân sẽ được chỉ định sinh thiết xuyên thành ngực khi không thực hiện được sinh thiết qua nội soi phế quản. Các bác sĩ sẽ dùng kim lớn dưới hướng dẫn của cắt lớp vi tính đi vào đúng khối u lấy bệnh phẩm để làm xét nghiệm mô bệnh học chẩn đoán xác định bệnh", bác sĩ Bệnh viện K nói.
BS Tuấn Anh nhấn mạnh cách tốt nhất và quan trọng nhất để phòng bệnh ung thư phổi là không hút thuốc lá. Nếu đang hút thuốc lá, người dân nên ngừng càng sớm càng tốt.
Theo Tâm lý học tích cực, khoa học hạnh phúc không phải cái gì cao siêu, to tát. Thực ra, hạnh phúc ở ngay trong bản thân ta, và quanh ta. Lifestyle giới thiệu tác phẩm "100 cách sống hạnh phúc". Cuốn sách là những chỉ dẫn thiết thực để sống hạnh phúc, thông qua thói quen, luyện tập cơ thể, tư tưởng tích cực, hoạch định tương lai và xây dựng các mối quan hệ.