Cảnh trái ngược ở Đại học Harvard

Sinh viên châu Á trúng tuyển Harvard tăng lên 41%. Ảnh: New York Times.

New York Times đưa tin tỷ lệ sinh viên da đen và gốc Tây Ban Nha trong khóa tuyển sinh năm nay của Đại học Harvard đã giảm mạnh, trong khi số sinh viên gốc Á tăng lên đáng kể.

Số liệu này cho thấy lệnh cấm sử dụng yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh mà Tòa án Tối cao Mỹ ban hành năm 2023 đang có tác động đáng kể đến tính đa dạng chủng tộc tại các trường đại học danh tiếng hàng đầu nước Mỹ.

Sinh viên châu Á trúng tuyển Harvard đã tăng

Theo số liệu công bố ngày 24/10, chỉ 11,5% sinh viên năm nhất Harvard tự nhận mình là người da đen, giảm so với 14% năm 2024 và 18% năm 2023 - trước khi lệnh cấm được ban hành. Mức giảm không sâu như dự báo của một số chuyên gia, song nó đã đảo ngược xu hướng tăng cường đa dạng chủng tộc vốn được duy trì từ những năm 1960.

Tỷ lệ sinh viên gốc Tây Ban Nha cũng giảm mạnh, từ 16% năm ngoái xuống còn 11% trong năm nay. Harvard không công bố số liệu về sinh viên da trắng, còn tỷ lệ sinh viên gốc Á lại tăng từ 37% lên 41%, tương đương mức năm 2023.

Việc biến động trong cơ cấu chủng tộc của sinh viên Harvard và các trường đại học hàng đầu khác đang được dư luận Mỹ theo dõi sát sao. Gần đây, chính quyền Tổng thống Trump cũng thúc ép các trường công bố dữ liệu tuyển sinh chi tiết hơn để xác định liệu họ có áp dụng ưu tiên dựa trên chủng tộc hay không.

Năm đầu tiên sau phán quyết của Tòa án Tối cao, dữ liệu tuyển sinh cho thấy xu hướng chưa rõ ràng. Một số trường ghi nhận số sinh viên da đen giảm mạnh, trong khi ở những trường khác, tỷ lệ này gần như không đổi.

Tuy nhiên, theo ông James Murphy, Giám đốc chính sách giáo dục sau trung học của tổ chức phi lợi nhuận Education Reform Now, trong năm nay, xu hướng sụt giảm đã thể hiện rõ ràng hơn.

“Việc ghi danh sinh viên gốc Phi đã giảm đáng kể tại hầu hết trường đại học tuyển chọn khắt khe. Tỷ lệ sinh viên gốc Tây Ban Nha cũng giảm ở nhiều trường, dù không phải tất cả", ông Murphy nhận định.

Một ví dụ điển hình là Đại học Princeton. Năm ngoái, tỷ lệ sinh viên da đen chiếm 8,9% số thí sinh trúng tuyển, nhưng mùa thu này đã giảm xuống còn 5% - mức thấp nhất kể từ năm 1968. Trái lại, sinh viên gốc Á tại Princeton tăng từ 23,8% lên 27,1%.

Theo ông Murphy, xu hướng đối với sinh viên gốc Á và da trắng chưa đồng nhất. Tại một số trường, tỷ lệ tăng nhưng ở những trường khác lại gần như giữ nguyên.

Tổ chức Students for Fair Admissions (SFA) - bên từng kiện Đại học Harvard năm 2023 - cho rằng chính sách tuyển sinh trước đây của trường đã “phân biệt đối xử” với thí sinh gốc Á có điểm cao, bằng cách ưu tiên ứng viên từ các nhóm thiểu số có điểm thấp hơn.

Đáng chú ý, năm nay là lần đầu tiên kể từ sau đại dịch, Đại học Harvard yêu cầu thí sinh nộp điểm kiểm tra chuẩn hóa (SAT/ACT). Do đó, số đơn ứng tuyển giảm so với năm 2024, nhưng vẫn cao hơn 10% so với trước đại dịch - thời điểm yêu cầu này bị tạm ngưng.

Không riêng Harvard, sự biến động về chủng tộc của sinh viên quốc tế tại các trường khác cũng bắt đầu rõ nét. Ảnh: Reuters.

Vẫn còn nhiều điều bỏ ngỏ

Bàn thêm về vấn đề tuyển sinh, ông Murphy cho rằng năm nay nhiều trường đại học chậm công bố dữ liệu vì lo ngại áp lực từ chính quyền ông Trump. Đến nay, chưa đến 20 trường tốp đầu công khai số liệu này, trong khi cùng thời điểm năm ngoái là hơn 30.

Một số trường từng ghi nhận sự sụt giảm sinh viên thiểu số đã đẩy mạnh tuyển sinh trong năm nay, trong đó có việc sử dụng công cụ dữ liệu để tìm kiếm học sinh giỏi tại các khu vực thu nhập thấp.

Tuy nhiên, chính quyền ông Trump tuyên bố sẽ giám sát việc này, đồng thời buộc dừng hoạt động của Landscape - công cụ do College Board tài trợ - vì lo ngại bị dùng làm công cụ gián tiếp hỗ trợ chính sách ưu tiên chủng tộc.

Dù các số liệu mới công bố đã phần nào phác họa tác động của phán quyết Tòa án Tối cao, song bức tranh toàn cảnh vẫn chưa đầy đủ. Cách thức báo cáo dữ liệu khác nhau giữa các trường khiến việc so sánh trở nên khó khăn.

Ví dụ, Đại học Princeton tách riêng danh mục sinh viên đa chủng tộc, chiếm 7,7% tổng số, trong khi Đại học Harvard tính các ứng viên tự nhận từ hai chủng tộc trở lên vào tỷ lệ của từng nhóm tương ứng. Năm nay, 8% sinh viên Harvard không khai báo chủng tộc, tương đương con số năm 2024.

Theo New York Times, khóa 2029 của Harvard có 1.675 sinh viên đến từ cả 50 bang của Mỹ và 92 quốc gia. Sinh viên quốc tế chiếm 15% tổng số, tương đương năm 2024. Chính quyền ông Trump từng tìm cách hạn chế Đại học Harvard tuyển sinh viên quốc tế, song nỗ lực này đã bị tòa án liên bang Massachusetts bác bỏ.

Trong khóa học mới, 21% sinh viên là người có thu nhập thấp đủ điều kiện nhận học bổng liên bang Pell và 45% sẽ được miễn toàn bộ học phí theo chính sách hỗ trợ tài chính mở rộng của Harvard.

“Ngay cả trong bối cảnh kinh tế biến động, cam kết của chúng tôi với cơ hội và khả năng tiếp cận giáo dục vẫn không thay đổi”, bà Hopi Hoekstra, Trưởng khoa Nghệ thuật và Khoa học của Harvard, khẳng định trong thông cáo của trường.