Từ căn nhà mượn tạm đến thung lũng Silicon
Bây giờ, khi con trai đã lập gia đình, có vợ giỏi, con ngoan sinh sống ở thung lũng Silicon, Mỹ, ông Nguyễn Đình Cử mới yên tâm mở lòng mình, kể về cậu con trai hiện là nhân viên cấp cao của Tập đoàn Google lừng danh thế giới.
Câu chuyện của vị giáo sư có mái đầu bạc trắng về con trai Nguyễn Thành Nhân bắt đầu từ thời tiểu học. “Nhân say mê với hàng trăm viên bi, hàng chục con quay và những cánh diều lớn nhỏ. Bị xếp loại học kém nhưng thằng bé thường giải được những bài toán trong sách giáo khoa một cách độc đáo, sáng tạo”.
Giáo sư Nguyễn Đình Cử chụp ảnh với con trai và gia đình. |
Ông Cử kể, Nhân sinh năm 1983, thời kỳ kinh tế đất nước còn khó khăn lắm. Bố mẹ đều là giáo viên, thu nhập chỉ đủ ăn, cả gia đình phải sống nhờ trong căn nhà ở huyện Gia Lâm cũ, do người dân tốt bụng cho mượn tạm. Sau đó, ông Cử đưa vợ con về ở khu tập thể của Đại học Kinh tế Quốc dân, Nhân học trường tiểu học gần nhà. Và tuổi thơ của cậu có thể tổng kết gói gọn trong 2 chữ nghèo khó.
Trong dòng suy tưởng của người cha - một giáo sư khá nổi tiếng - Nguyễn Thành Nhân dần chán những trò chơi thuở nhỏ. Lên cấp 2, anh đam mê lĩnh vực Toán – Tin học. Năm lớp 7, Nhân được chọn vào lớp chuyên toán, trường THCS Tô Hoàng (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội).
“Lớp 9, cháu được chọn đi thi học sinh giỏi Toán cấp thành phố và sau đó thi đỗ khối THPT chuyên Toán – Tin, Đại học Sư phạm 1”, giọng ông Cử vui hẳn lên khi nhớ về chiến công đầu đời của quý tử.
Tại đây, được sự dìu dắt của nhiều giáo viên đầu ngành về Toán – Tin, Nhân ngày càng tiến bộ và trở thành gương mặt tiêu biểu, thường được cử đi thi học sinh giỏi cấp quốc gia.
Người cha trầm giọng kể, Nhân giành giải nhất kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, cả nhà về quê nội với niềm hãnh diện lớn. “Tôi định dẫn con đi gặp họ hàng để báo cáo thành tích, nhưng nó tỏ ra ngượng ngùng và khó chịu. Tôi hiểu tính Nhân rất khiêm tốn, không thích phô trương nên chiều ý cháu”.
Với nhiều thành tích xuất sắc, Nhân sang Canada học Đại học Simon Fraser (SFU). Anh thường có mặt trong đội tuyển của trường dự cuộc thi quốc tế về lập trình dành cho sinh viên. “Có năm, đội của Nhân giải được cả 12/12 bài, giành giải nhất khu vực bắc Mỹ”, ông Cử tự hào, nhớ lại.
Thời gian theo đại học, Nguyễn Thành Nhân còn là trợ lý cho Chương trình Xây dựng thời gian biểu cho vệ tinh quan sát Trái Đất của Canada. Không chỉ siêu Tin, giỏi Toán, chàng trai đến từ Việt Nam còn là quán quân cờ vây và vận động viên judo “có số có má”.
Nguyễn Thành Nhân (bên trái) tại Google. |
Năm 2008, thực tập tại Google, Nhân đã tạo tiếng vang lớn khi giúp “gã khổng lồ tìm kiếm” giải được bài toán khó lúc bấy giờ là phân loại nội dung quảng cáo. Người phỏng vấn nhân sự viết thư thuyết phục Nhân ở lại Google với lý do “kỹ năng của bạn sẽ phục vụ được rất nhiều người trên thế giới”.
Tuy nhiên lúc đó, chàng trai Việt Nam này lại từ chối để “đầu quân” cho một công ty công nghệ khác - Chai Labs. “Tôi hỏi lý do, cháu bảo muốn khẳng định năng lực tại một công ty mới khởi nghiệp, với vai trò của nhà đồng sáng lập”, ông Cử chia sẻ.
Chỉ trong một thời gian ngắn, Nguyễn Thành Nhân đã đưa Chai Labs từ công ty mới ra đời thành thương hiệu đáng chú ý và sau đó được Facebook mua lại.
Bí quyết dạy con thành đạt
Khi còn công tác, giáo sư Nguyễn Đình Cử luôn bận rộn với công việc giảng dạy và nghiên cứu. Tuy vậy, ông bảo, luôn dành một quỹ thời gian sau giờ làm việc làm bạn với con cái.
Hai cha con giáo sư Nguyễn Đình Cử. |
“Tuổi thơ của Nhân luôn có sự đồng hành của gia đình. Tôi thường đưa con dạo quanh hồ Trúc Bạch sau giờ làm việc. Đến khi kinh tế bớt khó khăn hơn, nhiều kỳ nghỉ hè, Nhân và chị được bố mẹ cho đi chơi xa, vào tận TP HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu…, nên cũng có nhiều trải nghiệm”.
Ông Cử nhớ lại kỷ niệm về sự tự tin của chàng trai Google “tổng”: Khi gia đình mua được bộ bàn ghế cho phòng khách, tôi rất phục tài hoa của những người thợ Đồng Kỵ làm ra nó. Tôi nói đại ý, bố con mình có học cũng không làm được thế này, nhưng Nhân bảo: Được chứ bố! Bố con mình học thì cũng làm được thôi. Tôi nhận ra rằng, ở con có sự tự tin và ý chí quyết tâm trong công việc.
Khi được hỏi về bí quyết dạy con thành đạt, ông Cử nở nụ cười không giấu: Cha mẹ cần là bạn của con cái. Cần lắng nghe, quan sát để hiểu con. Ngược lại, bố mẹ cũng cần cho con, ngay từ nhỏ, tham gia bàn bạc công việc gia đình, như một thành viên thực thụ.
“Chúng tôi chỉ tạo hứng khởi cho con học và các con nỗ lực cao nhất là đủ. Không nên ép con học, không lấy điểm, lấy giải, lấy bằng cấp làm mục tiêu”, ông chia sẻ.
Ông Cử cũng cho rằng, cha mẹ không nên làm thay con. Con làm được việc gì phải để làm việc đó. Bố mẹ chỉ đóng vai trò tư vấn, hướng dẫn. Ngay cả sự thành công của Nhân, dù được hậu thuẫn khá nhiều từ cha mẹ, nhưng yếu tố quyết định vẫn là ý chí và hoài bão của chính bản thân chàng trai Hà Nội.
Con người của công việc
Sau khi công ty Chai Labs được Facebook mua lại, Nguyễn Thành Nhân về làm cho Google, ở bộ phận quảng cáo, nơi mang lại thu nhập lớn nhất cho công ty.
Nhận xét về Nhân, ông Cử cho rằng: “Đó là con người của công việc. Nhân sống lành mạnh, không hút thuốc, không uống bia rượu, yêu thể thao, đặc biệt là võ thuật. Nhân đã 3 lần đoạt huy chương vàng giải Judo của thành phố Vancouver, Canada, nơi học đại học. Mặt yếu của cháu dường như là mảng kiến thức về văn học, nghệ thuật, lịch sử”.
Hiện tại Nguyễn Thành Nhân cùng vợ và hai con đang định cư tại thung lũng Silicon, nơi đặt trụ sở của những tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới.
Anh dự định một ngày không xa sẽ trở về Việt Nam để góp sức đào tạo nhân lực trẻ cho lĩnh vực công nghệ của nước nhà.