Châu Âu 'đau đầu' vì thời tiết hỗn loạn

Một người bán dâu tây tại khu chợ ở Rostock, Đức. Ảnh: Krisztian Bocsi/Bloomberg.

Vườn nho của ông Cornelius Dönnhoff ở vùng Nahe (Đức) - nổi tiếng với những người yêu thích rượu vang Riesling - thường tràn ngập nho vào thời điểm này trong năm.

Tuy nhiên, khung cảnh hiện tại trái ngược. Những cây nho của ông gần như trơ trụi sau khi sương giá tháng 4 phá hủy sự phát triển sớm. Giờ đây, Cornelius Dönnhoff thậm chí không chắc chất lượng số trái cây ít ỏi còn lại của ông.

Tình cảnh này cũng diễn ra tương tự ở một số vùng sản xuất trái cây và rau quả lớn nhất châu Âu. Mùa xuân ẩm ướt bất thường và thời tiết mùa hè hỗn loạn năm nay khiến nông dân từ Ba Lan đến Anh lo lắng về chất lượng vụ mùa. Trong khi đó, miền Nam "lục địa già" phải gồng mình đối mặt với hạn hán khắc nghiệt.

Sản lượng táo của Liên minh châu Âu dự kiến giảm khoảng 1/10. Tình trạng thiếu dâu tây đang đẩy giá loại trái cây này lên cao ở một số vùng, trong khi Italy phải vật lộn để thu hoạch đủ ô liu làm dầu, theo Bloomberg.

Những sự kiện này là lời nhắc nhở về thách thức ngày càng tăng do hiện tượng thời tiết cực đoan gây ra bởi biến đổi khí hậu. Hậu quả của chúng có thể kéo dài trong nhiều năm tới.

"Chúng tôi vẫn chưa biết thời tiết, ví dụ như mưa lớn, đã ảnh hưởng thế nào đến rễ cây ăn quả", Lambert van Horen, nhà phân tích cấp cao tại Rabobank, cho biết. "Điều này có thể ảnh hưởng đến vụ thu hoạch năm sau".

Vụ thu hoạch nho ở một số nước châu Âu bị ảnh hưởng bởi thời tiết. Ảnh: Carolina Cabral Fernandez/Bloomberg.

Giảm sản lượng táo

Ba Lan - một trong những nước sản xuất táo lớn nhất châu Âu - có thể chứng kiến ​​tổng sản lượng giảm 30% so với năm 2023, theo Hiệp hội Trái cây nước này.

Năm nay, khởi đầu với thời tiết ấm áp đã khiến cây trồng nảy mầm sớm hơn bình thường ở nước này, nhưng sau đó chúng bị ảnh hưởng bởi đợt sương giá nghiêm trọng vào tháng 4, làm chết nhiều nụ quả.

Ủy ban Châu Âu đã đề xuất huy động 62 triệu euro từ quỹ dự trữ nông nghiệp của khối để hỗ trợ Ba Lan, cùng Czech và Áo - những quốc gia cũng bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết bất lợi.

Ủy ban cũng nêu ra mối lo ngại về "khả năng kinh tế" của các trang trại bị ảnh hưởng.

Dâu tây và rượu vang

Những đợt lạnh và ẩm ướt tương tự cũng ảnh hưởng đến nước Đức, làm trầm trọng thêm thách thức khi diện tích đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp.

Theo Công ty Thông tin Thị trường Nông nghiệp, vụ thu hoạch dâu tây năm 2024 dự kiến giảm khoảng 1/4 so với mức của năm 2023, với giá cho người tiêu dùng cao hơn khoảng 4% trong 6 tháng đầu năm. Măng tây trắng nổi tiếng của Đức cũng bị ảnh hưởng.

Tại một số vườn, nông dân trồng nho đã mất gần như toàn bộ vụ thu hoạch, khiến họ không có hàng để bán cho các nhà bán lẻ. Mặc dù ban đầu không nằm trong nhóm đối tượng nhận gói cứu trợ của Ủy ban Châu Âu, hiện họ đang được xem xét hỗ trợ.

“Những cây nho không thể chống chọi lại được với đợt sương giá như vậy. Trên một số sườn dốc, chúng tôi bị mất 100% sản lượng”, Dönnhoff từ vùng Nahe cho biết.

Trong khi đó, theo bộ phận dự báo của Bộ Nông nghiệp và Thực phẩm Pháp, nước này cũng sẽ chứng kiến ​​sản lượng rượu vang thấp hơn ở một số vùng do sương giá.

Một người đang thu hoạch dâu tây tại trang trại gần Rochester (Anh). Ảnh: Chris Ratcliffe/Bloomberg.

Dầu ô liu và lúa mì

Không chỉ có sương giá mới gây ra vấn đề.

Puglia - nằm ở khu vực “gót giày” của Italy - đang phải vật lộn với hạn hán giữa những đợt nắng nóng lên tới 43 độ C. Trời nóng đến mức trái cây và rau quả bị cháy. Sản lượng dầu ô liu - sản phẩm chủ lực của khu vực - dự kiến ​​giảm hơn 50% do hậu quả của tình trạng này.

Sản lượng lúa mì để làm bánh mì và mì ống cũng giảm hơn một nửa do tình trạng khô hạn kéo dài. Với dự báo nhiệt độ cao hơn mức trung bình ​​sẽ kéo dài trong những tuần tới, tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn đối với nông dân ở các vùng nông nghiệp quan trọng nhất của Italy.

Tây Ban Nha cũng phải hứng chịu hạn hán trong những năm gần đây. Báo cáo địa phương cho biết sản lượng xoài của nước này sẽ giảm mạnh trong năm nay.

Cà chua và dưa chuột

Trong khi đó, ở Anh, thiếu ánh nắng Mặt Trời đã gây khó khăn cho nông dân trồng các loại trái cây như dâu tây, cà chua và dưa chuột.

Mặc dù ghi nhận tháng 5 nóng nhất trong lịch sử, Anh lại có khởi đầu mùa hè đặc biệt ẩm ướt, với lượng mưa cao gấp đôi mức trung bình dài hạn ở vùng đông nam - nơi chuyên về nông nghiệp, theo Cơ quan Môi trường nước này.

"Tác động lớn nhất sẽ xảy ra đối với các loại cây trồng ngoài trời phụ thuộc vào ánh nắng Mặt Trời để phát triển hương vị và màu sắc như táo hoặc nho. Lượng đường (trong trái cây) cũng có thể thấp hơn do hậu quả của điều này", Kelly Shields, giám đốc kỹ thuật của Fresh Produce Consortium, tổ chức giám sát ngành, cho biết.

Mức độ ánh sáng Mặt Trời thấp cũng khiến một số mặt hàng mùa hè được thu hoạch muộn hơn bình thường.

Tuy nhiên, trong trường hợp của dâu tây, mặt tích cực là chúng trở nên to hơn và có hương vị hơn nhờ thời gian sinh trưởng chậm hơn, theo Joe de Ruse, giám đốc di truyền học của Summer Berry Company.