Tôi mắc Covid-19 khoảng 10 ngày và vừa khỏi bệnh. Trong thời gian mắc bệnh, tôi bị chán ăn, ăn kém nên tôi sợ cơ thể bị thiếu chất, yếu, dễ bị hậu Covid-19. Tôi cần làm gì để tăng cường dưỡng chất cho cơ thể và cải thiện sức khỏe?
ThS.BS Nguyễn Văn Tiến, Trung tâm Giáo dục Truyền thông Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia
Người bệnh Covid-19 dễ bị mệt mỏi, chán ăn, thậm chí rất khó ăn khi bị sốt, nhiễm trùng, suy hô hấp. Vì vậy, sau thời gian điều trị, tình trạng sức khỏe bệnh nhân giảm, cơ quan hô hấp, tiêu hóa suy yếu, có nguy cơ bị suy dinh dưỡng ở các mức độ khác nhau.
Vì vậy, dinh dưỡng cho người sau điều trị Covid-19 rất quan trọng. Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ nhanh chóng giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng, cải thiện các chức năng cho cơ thể, trong đó có chức năng hô hấp.
Năng lượng trong khẩu phần sẽ được cung cấp bởi các thực phẩm trong chế độ ăn thuộc 3 nhóm:
- Nhóm thực phẩm giàu chất bột đường (gạo, ngũ cốc, khoai, củ): Cần 55-65%.
- Nhóm thực phẩm giàu đạm (các loại thịt động vật, thịt gia cầm, cá và thủy sản, đậu, đỗ các loại): Cần 13-20%.
- Nhóm thực phẩm giàu chất béo (mỡ động vật, bơ, dầu thực vật, các loại hạt nhiều dầu): Cần 20-25%.
Người bệnh cần ăn uống đa dạng, phối hợp 15-20 loại thực phẩm và thay đổi thường xuyên các loại thực phẩm trong ngày. Khẩu phần ăn hàng ngày nên có sự phối hợp cân đối giữa nguồn chất đạm động vật và thực vật (thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua, hải sản, đậu, đỗ,...).
Tuy nhiên, người mới khỏi bệnh nên chọn protein có giá trị sinh học cao và cung cấp các axit amin thiết yếu. Các axit amino có vai trò duy trì hoạt động chức năng của cơ thể, tham gia vào hàng rào bảo vệ, sự dịch chuyển và hấp thu chất dinh dưỡng.
Người bệnh nên ăn ít nhất 3 bữa cá, 3 quả trứng mỗi tuần và uống thêm 1-2 cốc sữa/ngày, đặc biệt, không nên ăn các thực phẩm có nhiều cholesterol như nội tạng động vật, óc.
Về chất béo, bạn nên ăn cả dầu thực vật và mỡ động vật, tỷ lệ chất béo động vật/chất béo tổng số dưới 60%. Tuy nhiên, nên sử dụng các loại chất béo có nguồn gốc từ cá, dầu thực vật, hạn chế các chất béo có nguồn gốc từ các loại gia cầm (gà, vịt...), các loại động vật có vú (lợn, bò...).
Người sau điều trị Covid-19 thường mệt mỏi, chán ăn, vì vậy, cần ăn nhiều lần trong ngày, khoảng 5 bữa/ngày, tránh ăn quá no vì có thể gây khó thở. Các món ăn chế biến ở dạng mềm, thái nhỏ, hầm kỹ để dễ tiêu hóa và hấp thu. Các món luộc, hấp, nấu là lựa chọn hợp lý thay vì đồ ăn chiên, rán, nướng gây khó tiêu. Người bệnh cần thay đổi món ăn thường xuyên, tránh đơn điệu để bữa ăn ngon hơn.
Tăng cường bổ sung sữa và các sản phẩm của sữa 2 cốc/ngày vì sữa có đủ thành phần dinh dưỡng ở tỷ lệ cân đối, dễ tiêu hóa và hấp thu phù hợp với người mới khỏi bệnh. Đặc biệt, với sữa năng lượng cao, làm cơ thể người bệnh mau chóng phục hồi.
Người thiếu vi chất dinh dưỡng và đường tiêu hóa yếu kém lại thường mất cảm giác đói và thèm ăn. Vì vậy, để hỗ trợ cho đường tiêu hóa, người bệnh nên bổ sung thêm probiotic mỗi ngày 2 lần, đồng thời bổ sung viên đa vitamin (người lớn) hay các dạng siro hay cốm đa vitamin (trẻ em). Điều này giúp người bệnh có cảm giác đói, thèm ăn, ăn ngon hơn, giúp cơ thể mau bình phục hơn.
