Những ngày qua, dư luận xôn xao về đường dây đánh bạc nghìn tỷ xảy ra tại Phú Thọ có liên quan đến một người từng công tác trong ngành công an - cựu Cục trưởng C50 (Bộ Công an). Nhiều người đặt ra câu hỏi tại sao hình thức cờ bạc trực tuyến lại có liên quan đến hoạt động rửa tiền và hoạt động này trên thế giới diễn ra thế nào?
Phù phép hàng tỷ đô
Tháng 2 vừa qua, tại Vương quốc Anh, tập đoàn đứng đầu trong lĩnh vực giải trí trực tuyến William Hill có trụ sở tại London bị Ủy ban cờ bạc Vương quốc Anh áp đặt lệnh phạt lên tới 6,2 triệu bảng Anh vì lý do đã thiếu trách nhiệm trong việc đưa ra các biện pháp cần thiết để chống hoạt động rửa tiền thông qua trò chơi trực tuyến của tập đoàn.
Theo tờ Dailymail, Ủy ban cờ bạc Vương quốc Anh cho rằng tập đoàn William Hill phải chịu trách nhiệm trong việc thiếu kiểm tra các giao dịch trong hệ thống dẫn đến việc 10 khách hàng của hãng đã rửa được một lượng tiền bẩn lớn liên quan đến tội phạm hình sự. Qua đó William Hill đã kiếm được 1,2 triệu bảng Anh tiền chiết khấu giao dịch. William Hill sẽ bị phạt 5 triệu bảng Anh và phải hoàn lại số tiền 1,2 triệu bảng Anh thu lời.
Cũng với hành vi tương tự, năm 2017, trang mạng 888casino tại Anh cũng đã bị áp lệnh phạt 7,8 triệu bảng Anh. Ủy ban cờ bạc Vương quốc Anh cũng tuyên bố đang điều tra đối với 17 công ty casino trực tuyến vì những lo ngại tương tự liên quan tới chính sách chống rửa tiền.
 |
| Hình mang tính minh họa. |
Liên quan đến hoạt động rửa tiền, chủ sở hữu và người sáng lập ra ba trang cờ bạc trực tuyến lớn nhất tại Mỹ gồm Isai Scheinberg và Paul Tate của PokerStars, Scott Tom và Brent Beckley của Absolute Poker, Raymond Bitar và Nelson Burtnick của Full Tilt Poker đã bị truy tố và buộc tội gian lận ngân hàng, rửa tiền và các hành vi phạm tội cờ bạc bất hợp pháp.
Bản cáo trạng truy tố nêu rõ việc các công ty trên đã phù phép hàng tỷ đô có trong các tài khoản của công ty để chuyển cho các "doanh nghiệp ma", từ đó số tiền đã bốc hơi. Các bị cáo tạo ra một kế hoạch gian lận phức tạp, đánh lừa một số ngân hàng của Mỹ để thực hiện hành vi phạm tội của mình.
Các công tố viên ở New York cho biết họ đã ban hành lệnh phong tỏa đối với hơn 75 tài khoản ngân hàng ở 14 quốc gia do các công ty ảo sử dụng, qua đó phá vỡ dòng tiền bất hợp pháp trị giá hàng tỷ đô la.
Bản cáo trạng 52 trang cũng cáo buộc rằng những kẻ chủ mưu đã sử dụng séc điện tử để ngụy trang các khoản thanh toán của họ. Các bị cáo đã liên kết với các ngân hàng nhỏ đang gặp khó khăn về tài chính, hối lộ những người có thẩm quyền để xử lý những thao tác kỹ thuật nhằm trung chuyển hàng tỷ đôla thuận lợi và trót lọt. Đổi lại, các ngân hàng sẽ nhận được phí hoa hồng từ việc rửa tiền và sự hứa hẹn đầu tư vào ngân hàng.
Bóc mẽ hình thức rửa tiền
Tiến sĩ Ingo Fiedler đến từ cơ quan nghiên cứu về cờ bạc thuộc Viện Luật Thương mại (Đại học Hamburg), lấy ví dụ về Edgar, một đầu mối bán ma túy ở Đức để minh chứng cho việc rửa tiền thông qua các hình thức cờ bạc trực tuyến.
Edgar, là tay buôn bán ma túy nhỏ lẻ ở Đức. Thông qua các giao dịch mua bán ma túy, anh ta thu được 10.000 Euro. Edgar muốn chuyển số tiền này vào 1 tài khoản ngân hàng chính thống để tiết kiệm và tái đầu tư.
Và hắn đã sử dụng cờ bạc trực tuyến để thực hiện việc này. Đầu tiên Edgar mở một tài khoản trên trang mạng casino trực tuyến ẩn danh, do các trang mạng cờ bạc trực tuyến không yêu cầu khách hàng công khai danh tính chính xác. Hắn sử dụng 10.000 Euro để mua 100 thẻ nạp, mỗi thẻ trị giá 100 Euro và nạp vào tài khoản chơi bạc của bản thân.
Edgar đã dùng tài khoản của mình để chơi bạc. Hắn cố gắng để thua 5% số tiền đã đầu tư, tương đương 500 Euro. Sau đó Edgar chuyển toàn bộ số tiền 9.500 Euro này vào 3 ngân hàng khác nhau, từ 3 ngân hàng này toàn bộ số tiền lại được chuyển tới 1 tài khoản của Edgar ở ngân hàng thứ 4.
Ở Đức, số tiền thu được từ chơi cờ bạc được miễn thuế nên Edgar chỉ phải chi trả 5% số tiền bẩn thu được để hợp thức hóa toàn bộ số tiền bất hợp pháp của mình. Khoản 5% trên chính là số tiền Edgar đã cố tình thua khi chơi bạc để thoả thuận với nhà cái cung cấp dịch vụ cờ bạc trực tuyến, qua đó các giao dịch thực hiện nhanh chóng và trót lọt.
Qua thời gian, việc buôn bán ma túy của Edgar thuận lợi và hắn ta tiếp tục thu được 200.000 Euro. Edgar muốn chuyển toàn bộ số tiền này vào một tài khoản hợp pháp của mình ở Đức. Edgar đem số "tiền bẩn" này ra nước ngoài gửi vào một số tài khoản ngân hàng bất kỳ được lập sẵn, để đảm bảo rằng số "tiền bẩn" trên không ảnh hưởng tới thông tin tài chính cá nhân của Edgar ở địa phương nơi hắn ở.
Từ những tài khoản đó, Edgar gửi toàn bộ số tiền vào tài khoản cờ bạc trực tuyến của mình. Hắn dùng tài khoản này chơi bạc và để cho nhà cái kiếm được 10.000 Euro, tương đương 5% giá trị số tiền hắn có.
Tiếp đó, Edgar liên hệ với ngân hàng của mình và nói rằng anh ta đã trúng được 1 giải Jackpot trực tuyến và được thưởng 190.000 Euro. Các ngân hàng này một là đã móc ngoặc với Edgar để thủ tục nhận tiền được nhanh chóng, nếu các ngân hàng không bị chi phối thì cũng khó có thể truy xuất nguồn gốc số tiền 190.000 Euro này. Miễn là việc nhận thưởng này không xảy ra thường xuyên thì ngân hàng cũng sẽ không nghi ngờ đây là số tiền bất hợp pháp và yêu cầu điều tra số tiền này, hơn thế nữa các ông chủ nhà băng thường không quan tâm tới nguồn gốc tiền của khách hàng, điều họ quan tâm duy nhất chỉ là có bao nhiêu tiền gửi vào ngân hàng của họ.
Như vậy, có thể thấy rằng, khi lượng "tiền bẩn" nhỏ, Edgar có thể rửa tiền thông qua cờ bạc trực tuyến ngay tại nơi hắn ở, nếu số tiền lớn hơn Edgar sẽ nhờ đến sự trợ giúp của các tài khoản ngân hàng nước ngoài, và cờ bạc trực tuyến là công cụ đắc lực đóng vai trò then chốt trong việc rửa tiền.
Khi Edgar kinh doanh có lãi, hắn thu được 200 triệu Euro, và tiếp tục muốn rửa số tiền trên. Edgar liền thành lập công ty và mở các trang mạng cờ bạc trực tuyến. Số tiền 200 triệu Euro được gửi vào hàng trăm tài khoản ở nước ngoài để đảm bảo số tiền trên không liên quan tới thông tin tài chính cá nhân của hắn nơi hắn ở. Sau đó, Edgar thuê người mở hàng loạt các tài khoản ẩn danh và bắt đầu chơi cờ bạc trực tuyến bằng số tiền 200 triệu Euro đã gửi vào các tài khoản ở nước ngoài.
Cũng bằng những thủ đoạn cũ, Edgar thuê các công ty viết phần mềm chơi bạc, nhưng mục đích không phải để chơi bạc đơn thuần mà mục đích là để rửa tiền. Edgar dùng các tài khoản chơi bạc và thông qua các phần mềm, trò chơi, hắn để thua toàn bộ số tiền trên. Công ty cờ bạc trực tuyến này sẽ được bố trí thiết lập ở 1 nước có quy định thu thuế thấp để Edgar có thể tiết kiệm nhất số tiền đóng thuê phải trả cho nước sở tại, rơi vào khoảng 5% doanh thu công ty.
Như vậy, số tiền 200 triệu Euro sẽ được coi là doanh thu hợp pháp của công ty cờ bạc trực tuyến của Edgar; Edgar sẽ phải trả 5% doanh thu tương đương 10 triệu Euro cho nước sở tại. Còn lại 190 triệu Euro là doanh thu hợp pháp và Edgar bắt đầu đầu tư vào các hạng mục hợp pháp khác. Toàn bộ số tiền thu được đã được tiến hành hợp thức hóa và không có bất kỳ đầu mối nào.
 |
| 3 trong số 9 người liên quan vụ đánh bạc nghìn tỷ ở Phú Thọ bị truy nã. Ảnh: CAND. |
Cờ bạc trực tuyến và tội phạm rửa tiền
Theo Trung tâm di trú và nhà ở của Liên minh châu Âu (Migration and Home Affairs), rửa tiền có cả một quá trình. Theo đó các nguồn tiền bất hợp pháp của các hoạt động tội phạm đã được gột rửa và trở nên ẩn danh. Hoạt động này thường gắn liền với các hoạt động tội phạm có lời lãi cao như mua bán, vận chuyển ma túy, vũ khí và người, các hoạt động lừa đảo…
Tiến sĩ Ingo Fiedler chỉ ra có 8 lý do cờ bạc trực tuyến lại đem lại những cơ hội tuyệt vời cho tội phạm rửa tiền.
1. Tính ảo của dịch vụ cờ bạc: Tất cả hình thức cờ bạc trực tuyến đều mang tính ảo (sử dụng Internet, người chơi ẩn danh, email và thông tin liên lạc không chính xác v.v.v).
2. Sự minh bạch của dòng tiền: Không ai quan tâm vì sao người chơi có tiền để tham gia các trò chơi cờ bạc trực tuyến, và ngược lại người chơi không cần phải chứng minh nguồn tiền mình có được.
3. Dòng tiền luân chuyển toàn cầu: Cờ bạc trực tuyến không giới hạn trong phạm vi một thành phố, một tiểu bang hay một quốc gia mà mang tính đa quốc gia. Người chơi có thể từ khắp nơi trên thế giới tham gia vào một ván bán, nơi họ có thể sử dụng tiền với nhiều mục đích khác nhau.
4. Sự phức tạp của quá trình thanh toán: Tiền của người chơi được nạp vào tài khoản ảo, sau đó được xử lý thông qua rất nhiều bước thanh toán với sự trợ giúp của các "công ty ma", sau đó tiền ảo có thể rút ra quy đổi thành tiền thật hoặc những vật có giá.
5. Số lượng người chơi lớn và sự lỏng lẻo trong công tác quản lý, hệ thống pháp luật chưa đủ mạnh: Như đã nói ở trên, lượng người chơi là vô hạn từ nhiều quốc gia, trong khi quốc tế chưa có một hệ thống quy định pháp luật đủ chặt chẽ để kiểm soát.
6. Chiết khấu cao: Nhà cái (các công ty phát hành trò chơi) nhận được chiết khấu với tỷ lệ cao, thấp tùy theo mức độ dòng tiền tham gia chơi bạc, do vậy lợi nhuận rất cao.
7. Số lượng lớn các trang chủ cung cấp cờ bạc trực tuyến: Chủ yếu các trang chủ cung cấp trò chơi cờ bạc trực tuyến là bất hợp pháp, thay đổi tên miền liên tục, dẫn đến khó xác minh và xử lý.
8. Tiền thắng bạc không phải trả thuế ở một số nước: Do quy định miễn thuế đối với các trò chơi cờ bạc trực tuyến, tội phạm rửa tiền coi cờ bạc trực tuyến là một kênh rửa tiền tiết kiệm chi phí, hiệu quả cao và an toàn.
Liên quan đến đường dây đánh bạc nghìn tỷ, đến nay cơ quan điều tra đã khởi tố hơn 80 bị can, tạm giam 38 nghi phạm, trong đó có nguyên Cục trưởng C50 (Bộ Công an) - Nguyễn Thanh Hóa. Ông Hóa đã bị tước quân tịch.
Quyết định khởi tố, bắt giam ông Hóa được cơ quan điều tra ban hành căn cứ kết quả điều tra vụ án Sử dụng Internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, Tổ chức đánh bạc, Đánh bạc, Mua bán trái phép hóa đơn và Rửa tiền xảy ra tại Phú Thọ và một số tỉnh thành.
Đến nay, cơ quan chức năng đã bắt, khám xét khẩn cấp những nghi phạm cầm đầu tổ chức đánh bạc trực tuyến trên mạng gồm: Nguyễn Văn Dương (sinh năm 1975, Chủ tịch HĐQT Công ty đầu tư phát triển an ninh công nghệ cao); Lưu Thị Hồng (sinh năm 1976, Tổng giám đốc Công ty đầu tư phát triển an ninh công nghệ cao); Phan Sào Nam, nguyên Chủ tịch HĐQT VTC Online - doanh nghiệp chuyên về game online được thành lập từ năm 2008.
