 |
Theo Nikkie Asia, các hãng xe điện và hãng pin EV đang tập trung nghiên cứu công nghệ pin mới thay thế cho pin lithium-ion, coban và niken vì giá những kim loại thiết yếu này có thể tăng mạnh trong vài năm tới.
Công ty Điện lực Toàn cầu (Worldwide Power Company) ước tính nhu cầu về lithium trên thế giới có thể cao hơn 42 lần vào năm 2040 so với năm 2020, nhu cầu coban được dự kiến tăng 21 lần và niken tăng 19 lần. Nguyên nhân của việc này là do doanh số xe EV không ngừng tăng trưởng.
Giá kim loại tăng do xe điện ngày càng phát triển
Trung Quốc là quốc gia có lượng lithium carbonat lớn, thị trường này cũng cung cấp giá lithium tiêu chuẩn cho toàn cầu, dao động ở mức 88.000 NDT (13.500 USD) mỗi tấn. Mức giá này đã tăng 120% so với một năm trước.
Còn tại châu Âu, kim loại coban có giá 25 USD/pound, tăng 70% so với năm trước. Trong khi giá niken đạt mức 18.000 USD/tấn, tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái.
 |
| Giá kim loại chế tạo pin sẽ tăng mạnh trong vài năm tới. Ảnh: Reuters. |
Các công ty trong chuỗi cung cấp pin EV bắt buộc phải thay đổi. Hồi tháng 4, nhà sản xuất pin CATL của Trung Quốc đã đầu tư vào một công ty động hương để sở hữu quyền khai thác đồng-coban ở Congo. Tại Mỹ, Tesla đã đầu tư sở hữu một mỏ đất sét hơn 4.046 hecta tại bang Nevada để khai thác lithium.
Nguồn vốn đầu tư vào các mỏ kim loại đang bùng nổ. Tại Australia, có đến 48 nhà khai thác khoáng sản được tăng vốn cao nhất trong 3 tháng đầu năm 2021, tất cả đều khai thác lithium. Theo báo cáo của cơ quan kế toán BDO, họ đã huy động vốn được khoảng 368 triệu USD để tăng trưởng khai thác lithium cho các công ty khoáng sản, gấp 3 lần so với cả năm 2020.
Tuy nhiên, kinh phí đầu tư khai thác tăng không có nghĩa là sản lượng kim loại sẽ cao hơn tức thời. Các nhà theo dõi kinh tế cho biết việc phát triển một mỏ khoáng sản cần hơn 10 năm mới có thể đi vào sản xuất.
Trong thời gian đó, nguồn cung sẽ không đảm bảo được tiến độ dự kiến. Trước đây, giá coban và liti thường không ổn định do thị trường của chúng nhỏ hơn so với các kim loại khác. Nhưng trong 2 năm qua, giá coban đã tăng hơn gấp 3 lần do sự gia tăng đáng kể của xe điện.
Với việc giá nguyên liệu tăng, đồng nghĩa với chi phí sản xuất pin xe điện sẽ tăng trong vài năm tới. Nhưng điều đó cũng mở ra những yếu tố tích cực đối với ngành công nghiệp xe EV.
Công nghệ pin mới khiến xe điện dễ tiếp cận hơn
Một số nhà sản xuất pin đang đặt hy vọng vào khoa học ứng dụng mới. Trong tương lai, việc chế tạo pin sẽ không cần đến những kim loại đắt tiền này. Vào cuối tháng 7, hãng CATL đã công bố một loại pin natri-ion, không chứa lithium, coban hoặc niken.
Vì natri được sử dụng rộng rãi, nó có sẵn trên đất liền và trong đại dương, việc khai thác cũng không tốn nhiều kinh phí như những khoáng sản khác. Thông báo này đã làm dấy lên hy vọng về việc giải phóng khỏi các ràng buộc nguồn cung nguyên liệu pin.
 |
| Volkswagen sẽ áp dụng công nghệ pin mới trên các mẫu xe điện giá rẻ. Ảnh: Carbuzz. |
Hiện tại, các chuyên gia cho biết pin natri-ion có mật độ tuổi thọ thấp hơn pin lithium-ion, vì thế nó không thích hợp để áp dụng cho xe điện. Tuy nhiên, một công nghệ pin khác được gọi là lithium iron phosphate (LFP) đã được nghiên cứu và khả thi về mặt thương mại hơn. Đây là loại pin không cần nguyên liệu coban hoặc niken. Volkswagen là hãng đầu tiên có kế hoạch áp dụng loại pin này lên xe điện, đặc biệt là các mẫu xe giá rẻ.
Việc Liên minh châu Âu (EU) thúc đẩy tái chế nguyên liệu cũng có thể làm giảm áp lực cung cầu. Ông Sanshiro Fukao, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Phân tích Itochu, Nhật Bản cho biết việc tạo ra một hệ thống tái chế hiệu quả trong lĩnh vực kinh doanh pin của EU sẽ tăng cường việc tái sử dụng các kim loại đó, giảm thiểu sự phụ thuộc vào khoáng sản thuần tuý.
Trong tương lai, không loại trừ khả năng sẽ có thêm những công nghệ pin mới, giúp chi phí sản xuất pin xe điện rẻ hơn, đồng thời vẫn đạt được hiệu quả năng lượng. Điều này góp phần khiến xe điện trở nên dễ tiếp cận hơn.
Kỷ nguyên xe điện đã bắt đầu, các hãng xe trên thế giới đều dồn sức phát triển sản phẩm EV riêng. Giá kim loại pin tăng bắt buộc các hãng phải đưa ra giải pháp để cân bằng giữa chi phí sản xuất và doanh thu. Bên cạnh việc phát triển công nghệ pin mới, chính sách bán hàng cũng là một yếu tố quan trọng.
 |
| Chính sách cho thuê pin của VinFast là giải pháp giảm chi phí và rủi ro khi sử dụng xe điện. Ảnh: VinFast. |
Việt Nam cũng không đứng bên ngoài sự thay đổi đó. VinFast đã công bố 3 mẫu xe điện là VF e34, VF e35 và VF e36. Trong đó, VF e35 và VF e36 là sản phẩm chiến lược tại thị trường Mỹ. Còn tại Việt Nam, hãng đã mở bán VF e34. Mẫu xe này nằm ở nhóm SUV hạng C, có giá bán hợp lý dưới 700 triệu đồng.
Hãng cũng áp dụng các chính sách giảm chi phí sử dụng như cho thuê pin. Mức giá của bộ pin trên xe VinFast VF e34 là khoảng 8.500 USD. Do đó, nếu VinFast pin kèm theo xe, khách hàng sẽ phải chi ra ít nhất 890 triệu đồng để sở hữu mẫu xe SUV điện này, thay vì mức giá 690 triệu đồng như đã công bố.
Việc VinFast triển khai chính sách cho thuê pin nhằm giúp người dùng tránh khỏi những rủi ro, lo ngại liên quan đến pin. Bất cứ khi nào pin gặp vấn đề không phải do lỗi người dùng, hoặc thậm chí là chỉ giảm khả năng tiếp nhận sạc xuống dưới 70% sẽ được VinFast đổi cho pin mới.
Theo hãng xe Việt Nam công bố, VF e34 có động cơ điện mạnh 148 mã lực và trang bị cụm pin dung lượng 42 kWh, khi sạc đầy cho phạm vi di chuyển 300 km. Bên cạnh đó, xe cũng có thể sạc nhanh với 15 phút cho quãng đường 180 km. Dự kiến, VinFast VF e34 được bàn giao đến khách hàng vào quý IV năm nay. Mẫu xe này còn có mức bảo hành 10 năm, cao nhất trong ngành công nghiệp ôtô.
