|
|
Clip ghi lại khung cảnh cá mập trắng bị đàn cá voi sát thủ tấn công. Ảnh: Erick Higuera Imagery. |
Một clip ghi lại khoảnh khắc đàn cá voi sát thủ (orca) lật ngửa cá mập trắng và moi lấy gan ở vùng biển gần Mexico đang gây chấn động giới khoa học. Theo Washington Post, đây là bằng chứng hiếm hoi cho thấy “kẻ săn mồi đỉnh cao” của đại dương cũng có thể trở thành con mồi.
Theo đoạn phim do nhà sinh vật biển Erick Higuera ghi lại bằng drone, một đàn orca đã phối hợp tấn công cá mập trắng bằng cách thay phiên nhau ngoạm lấy con mồi, giữ cho phần bụng trắng hướng lên mặt nước rồi kéo xuống sâu. Chỉ vài phút sau, một con nổi lên, ngậm lá gan của cá mập trắng trong miệng, trước khi cả đàn chuyền tay nhau thưởng thức.
Nhà sinh vật biển Erick Higuera đã theo dõi đàn cá voi này suốt nhiều năm. Ông cho biết chúng thường săn những con mồi khó nhằn như cá mập bò, cá nhám voi hay cá đuối.
Cá mập trắng vốn gần như không có kẻ thù tự nhiên. Orca - loài săn mồi thông minh và có tổ chức - là động vật duy nhất (ngoài con người) từng được ghi nhận tấn công chúng.
“Chúng là những cỗ máy săn mồi thực thụ”, ông chia sẻ, đồng thời cho biết trước khi quay được cảnh tấn công gần La Paz vào năm 2020, ông ban đầu tưởng con mồi là cá mập cát, cho đến khi xem lại và nhận ra đó là cá mập trắng.
Đến năm 2022, kết quả quan sát được công bố trên tạp chí Frontiers in Marine Science, kèm thêm bằng chứng về một vụ tấn công tương tự tại cùng khu vực đã cho thấy hành vi này không phải hiện tượng ngẫu nhiên.
Theo các nhà khoa học, orca đã lợi dụng hiện tượng tự nhiên gọi là "giả chết" - trạng thái xảy ra khi cá mập hoặc cá đuối bị lật ngửa, khiến chúng rơi vào trạng thái tê liệt tạm thời. Điều này giúp cá voi sát thủ dễ dàng tiếp cận lá gan - bộ phận chứa nhiều chất béo và dinh dưỡng nhất trong cơ thể cá mập.
“Đó hoàn toàn là bản năng”, nhà sinh vật học Francesca Pancaldi, cộng sự của Higuera, cho biết.
Cá voi sát thủ nổi tiếng với khả năng giao tiếp phức tạp và các chiến thuật săn mồi được truyền lại qua nhiều thế hệ. Ông Higuera giải thích rằng chúng xác định rõ con mồi và áp dụng chiến lược khác nhau tùy từng loài.
Thực tế, mỗi đàn orca trên thế giới lại có tập tính và mục tiêu con mồi riêng. Ở vùng tây bắc Thái Bình Dương, chúng săn cá hồi Chinook còn ở ngoài khơi California, chúng săn cá heo và cá voi.
Trong khi tại British Columbia, từng có cảnh quay ghi lại orca dùng đuôi hất hải cẩu lên không để làm tê liệt con mồi. Một đàn khác ở eo biển Gibraltar lại nổi tiếng vì thường xuyên húc vào du thuyền, bẻ gãy bánh lái. Đây là hành vi mà giới khoa học cho rằng mang tính “vui đùa” hơn là tấn công.
Trong khi đó, tại Nam Phi, orca săn cá mập hiệu quả đến mức đang làm thay đổi cấu trúc hệ sinh thái.
“Áp lực săn mồi tại đây rất lớn và kéo dài, khiến cá mập buộc phải rời bỏ những khu vực tập trung truyền thống dọc bờ biển Western Cape”, nhà sinh vật biển Alison Towner thuộc Đại học Rhodes cho biết.
Các nhà nghiên cứu tại Mexico cho rằng đàn orca ở vịnh California có thể đại diện cho một dạng sinh thái mới, cụ thể là biến thể đặc trưng chuyên săn cá mập.
Họ hy vọng phát hiện này sẽ thúc đẩy chính phủ tăng cường bảo vệ loài cá voi khỏi các tour xem cá quá mức, đồng thời hạn chế tình trạng đánh bắt cá mập.
“Chúng tôi cần thêm dữ liệu để khẳng định điều này”, ông Higuera nói.
Thị trường lao động thay đổi chóng mặt, để tồn tại, con người cần học tập suốt đời. Trong bối cảnh đó, tạp chí Tri Thức - Znews giới thiệu tới độc giả cuốn Học tập suốt đời của tác giả Michelle R.Weise.
Tác phẩm cung cấp cho độc giả những đánh giá về thị trường lao động tương lai, những giải pháp cho nhu cầu vừa học vừa làm đang ngày một tăng, cùng với đó là đưa ra những cách kết nối để quá trình chuyển đổi “học-làm” diễn ra thuận lợi hơn. Từ đó, tác giả nêu lên vai trò của việc học tập suốt đời.
