|
|
Nấm đen Mucormycosis. Ảnh: Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM. |
Người bệnh là N.Q.T. (69 tuổi, trú tại Hải Dương) có tiền sử bệnh đái tháo đường, huyết áp cao, bị đau nửa mặt, đau răng và nhổ răng số 6 từ tháng 6.
Hoại tử một phần não, xoang mặt vì nấm đen
Suốt 3 tháng, người đàn ông này liên tục sốt cao, đau nhức mặt, hàm, đau đầu, đã đi khám và điều trị các chuyên khoa răng hàm mặt, tai mũi họng, thần kinh tại nhiều bệnh viện lớn nhưng chưa khỏi.
Ngày 30/9, ông T. đến khám tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, trong tình trạng sốt cao, đau đầu, đau vùng mặt bên phải và có áp-xe phổi kèm theo. Tại đây, bệnh nhân được chỉ định làm các xét nghiệm cận lâm sàng, theo dõi từng chỉ số và xác định bị nhiễm nấm đen gây tổn thương nghiêm trọng, hoại tử một phần não và vùng xoang mặt.
Như vậy, sau hơn 3 tháng kể từ khi xuất hiện triệu chứng, bệnh nhân mới được chẩn đoán đúng bệnh. Người bệnh đã được các bác sĩ phẫu thuật thần kinh và phẫu thuật tai mũi họng kết hợp mổ để cắt bỏ phần mô hoại tử ở não và xoang.
 |
| PGS.TS Đỗ Duy Cường thăm khám cho bệnh nhân điều trị tại trung tâm. Ảnh: BVCC. |
Hiện nay, bệnh nhân vẫn được theo dõi và tiếp tục điều trị tích cực tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới.
PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, cho biết từ sau đại dịch Covid-19, Bệnh viện Bạch Mai bắt đầu phát hiện và điều trị cho các bệnh nhân bị nhiễm nấm đen. Cụ thể, năm 2022, bệnh viện này tiếp nhận 20 ca, năm 2023 là 30 ca. Tính đến hết quý 3 năm 2024, đơn vị đã tiếp nhận gần 40 ca.
Số lượng bệnh nhân có chiều hướng gia tăng với bệnh cảnh phức tạp. Việc phát hiện, chẩn đoán và điều trị còn nhiều thách thức, khó khăn.
"Có người bệnh đi khám và điều trị tới hàng chục cơ sở y tế nhưng không phát hiện ra bệnh, khi đến Bệnh viện Bạch Mai đã có hậu quả nghiêm trọng, tính mạng bị đe dọa. Việc điều trị cũng gian nan, di chứng nặng nề. Về kinh tế, việc điều trị, thuốc men cũng rất tốn kém, nhiều khi vượt quá khả năng của gia đình", PGS Cường cho hay.
Bệnh lý mới nổi, dễ bỏ sót
Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, nấm đen (black fungus) hay còn gọi là Mucormycosis là một nhiễm trùng nặng do nấm xâm nhập vào các mô sâu trong cơ thể, gây tổn thương nhồi máu và hoại tử mô, tạo thành bệnh cảnh phá hủy xoang, áp-xe não, áp-xe phổi…
Nấm đen thường phát triển vào mùa hè thu, tạo ra hàng triệu bào tử bay lơ lửng trong không khí và phát triển ở môi trường ẩm thấp, yếm khí, cây cối mục nát, môi trường có phân gia súc. Nấm đen đặc biệt nguy hiểm ở bệnh nhân mắc đái tháo đường, khi không được điều trị đầy đủ.
Vị chuyên gia cho hay nấm lây truyền vào cơ thể người qua 2 con đường. Thứ nhất là đường thở, hít phải các bào tử nấm đen. Thứ hai là qua đường tiếp xúc vết thương hở như vết đứt tay, vết xước sâu, vết cào, các vết thương khác...
"Những đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh là người có hệ miễn dịch yếu. Đó là người bệnh đái tháo đường type 2, nhiễm toan Ceton khi nấm đen vào cơ thể sẽ khó chống đỡ. Hơn nữa, nấm đen ưa môi trường đường nên những ai có đường huyết cao, nấm dễ sinh sôi phát triển. Người bệnh nhiễm HIV hoặc đã từng bị nhiễm Covid-19 có biến chứng, bệnh ung thư, ghép tạng, ghép tế bào gốc cũng có nuy cơ cao", PGS Cường nói.
Ngoài ra, người bệnh sử dụng nhóm thuốc Corticosteroid trong thời gian dài, bị chấn thương, phẫu thuật, bỏng, trẻ sinh non, suy dinh dưỡng, nhẹ cân, người bệnh giảm bạch cầu trung tính... dễ bị nhiễm nấm và các bệnh truyền nhiễm khác hơn là người khỏe mạnh.
Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới khuyến cáo những người có nguy cơ cao bị nhiễm nấm đen, cần chú ý các triệu chứng:
- Đau đầu, đau các xoang hàm mặt
- Sưng một bên mặt, đau sưng nề một bên mắt, mất khứu giác
- Sốt, ho và khó thở
- Đau bụng, buồn nôn, xuất huyết dạ dày
- Tổn thương màu đen đặc trưng trên da, xoang, mắt kèm phù nề tấy đỏ mô xung quanh.
"Đây là bệnh lý mới nổi tại Việt Nam sau Covid-19, do đó dễ bị bỏ sót hoặc nhầm lẫn với nhiễm trùng do các vi khuẩn khác. Bệnh đòi hỏi bác sĩ khám ban đầu phải có nhiều kinh nghiệm trong nhận biết tổn thương, chẩn đoán và điều trị nấm đen", PGS Cường nhấn mạnh.
Cuốn sách xem xét quan niệm của loài người về bộ não qua nhiều thời đại, mô tả chi tiết cấu trúc và hoạt động của bộ não, phân tích cách mà hệ thống tri giác và não bộ giúp ta lý giải những cảm giác của mình về thế giới xung quanh. Ngoài ra, sách còn thảo luận về khái niệm ý thức và vai trò của cảm xúc. Đặc biệt, một chủ đề nóng hổi cũng được nhắc tới: trí tuệ nhân tạo liệu có thể sánh với trí tuệ con người?
