GS Ngô Bảo Châu khó về hẳn Việt Nam làm việc

"Phải thấy rõ là không thể có khả năng anh Châu trở về VN làm việc 100%, bởi vì bản thân điều này cũng không tốt cho anh ấy", GS.TSKH Lê Tuấn Hoa, Phó viện trưởng Viện Toán học, khẳng định.

>>Ngô Bảo Châu: ’Giành giải Fields, sẽ tặng học sinh nghèo’
>>Viện Toán phá lệ trả lương cao nhất cho Ngô Bảo Châu
>>Nhà toán học VN được vinh danh trên thế giới

GS.TSKH Lê Tuấn Hoa - Phó viện trưởng Viện Toán học, người từng cộng tác, làm việc với GS Ngô Bảo Châu - đã có cuộc trao đổi xung quanh lời mời GS Ngô Bảo Châu về Việt Nam làm việc tại Viện Nghiên cứu Toán học cao cấp.

Ông cho biết: Từ hàng chục năm nay, bất cứ khi nào có điều kiện anh Châu đều tự bỏ tiền túi ra để mua vé máy bay trở về Việt Nam, làm việc cho Viện Toán học, chỉ với mức lương mỗi tháng không bằng một ngày làm việc của anh ấy ở nước ngoài. Thời gian gần đây nhất, anh ấy đã về Việt Nam 5 tuần và làm việc vô cùng tâm huyết với mong muốn phát triển toán học Việt Nam.

- Ông nghĩ như thế nào về khả năng GS Ngô Bảo Châu sẽ nhận lời mời hợp tác khi thành lập Viện Nghiên cứu Toán học cao cấp?

- Hiện nay, chưa có văn bản chính thức, Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân mới chỉ nói. Hơn nữa, hiện giờ viện đó chưa có quyết định thành lập. Sau khi có quyết định thành lập thì mới có thể có văn bản mời chính thức.

Tất nhiên, phải thấy rõ là không thể có khả năng anh ấy trở về Việt Nam làm việc 100%, bởi vì bản thân điều này cũng không tốt cho anh ấy.

Thứ nhất, nước ta không thể có điều kiện trả lương như nước Mỹ đang trả lương cho anh ấy; thứ hai là anh ấy không có một tập thể đồng nghiệp giỏi làm việc cùng để anh ấy có thể trao đổi những ý tưởng như anh ấy đang làm việc tại trường ĐH Chicago (Mỹ). Theo tôi được biết thì việc có một tập thể những nhà toán học rất giỏi là lý do quan trọng nhất để anh ấy chọn ĐH Chicago.

Bên cạnh đó, nếu GS Châu về hẳn Việt Nam thì quan hệ quốc tế của anh ấy sẽ bị giảm và việc mời chuyên gia giỏi thế giới và giới thiệu sinh viên của mình đi học với những thầy giỏi ở nước ngoài sẽ không thuận lợi.

Thế nên, nếu anh ấy về Việt Nam làm việc một phần thời gian mới là giải pháp tối ưu và như anh tâm sự thì anh luôn sẵn sàng với giải pháp đó.

- Ông có nói rằng GS Châu sẽ trở về Việt Nam nếu Viện Toán học cao cấp được thành lập kịp thời. Vậy cụ thể là khi nào?

- Sẽ rất sớm nếu Chính phủ quyết tâm, Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cũng nói rằng thậm chí có thể có quyết định thành lập ngay trước hoặc sau khi diễn ra Đại hội Toán học thế giới sắp tới (khai mạc ngày 19/8 tới tại Ấn Độ).

GS Ngô Bảo Châu

- Chế độ đãi ngộ cho những chuyên gia hàng đầu như GS Ngô Bảo Châu sẽ ra sao khi Viện Toán học cao cấp đi vào hoạt động?

- Chúng ta không đủ tiền để trả hậu hĩnh cho những chuyên gia nhưng cũng phải tính toán một mức kinh phí tối thiểu để mời họ về.

Nhưng tôi nhấn mạnh rằng viện nghiên cứu này không phải nhằm mục đích chỉ dành cho những người nước ngoài mà mục đích chủ yếu vẫn để dành cho những nhà nghiên cứu trong nước đến làm việc.

Khi chúng tôi nêu ý tưởng này thì không chỉ có anh Châu mà những nhà toán học Việt Nam đang công tác ở nước ngoài cũng tỏ ra rất hồ hởi trở về đóng góp.

Trong đề án thì chúng tôi đề nghị sẽ hỗ trợ cho một người ở nước ngoài về làm việc là 1.500 - 2.000 USD/tháng, nhà khoa học trong nước thì cao nhất là 15 triệu đồng/tháng, mà mức ấy cũng chỉ có thể trả được mỗi năm mấy tháng thôi chứ không phải cả năm.

- Vậy thời gian qua Viện Toán học đã trả lương GS Châu như thế nào mỗi khi anh ấy trở về nước làm việc?

- Chúng tôi đã phá lệ hết mức có thể, nghĩa là Viện Toán tự làm hợp đồng và trả lương cho anh ấy với bậc cao nhất Nhà nước cho phép đối với giáo sư là 8,0 nhân hệ số thì cũng chỉ được khoảng 5 triệu đồng/tháng.

Theo Thanh Niên