Với người dùng ôtô điện, mối bận tâm chính là phạm vi di chuyển của xe, bởi loại phương tiện này dùng năng lượng từ pin, trong khi mạng lưới trạm sạc và công nghệ sạc nhanh chưa thực sự phổ biến.
Trong thử nghiệm của chuyên trang ôtô điện Inside EVs công bố hồi tháng 2/2021, có đến 11/15 dòng ôtô ghi nhận quãng đường sử dụng thực tế thấp hơn mức công bố từ nhà sản xuất.
Tại Việt Nam, mẫu ôtô điện VinFast e34 dự kiến bán ra vào tháng 11 với mức giá hợp lý, được cho là tiên phong trong ngành công nghiệp xe điện tại Việt Nam. Xe có thông số di chuyển 300 km khi được sạc đầy pin (theo chuẩn NEDC).
Cụm pin dung lượng 42 kWh của VF e34 được đánh giá là phù hợp cho nhu cầu sử dụng hàng ngày ở đô thị, quãng đường di chuyển khoảng vài chục km mỗi ngày. Để tối ưu được hiệu năng của pin và gia tăng phạm vi hoạt động cho ôtô điện sát với thông số lý thuyết, người dùng có thể tham khảo các lưu ý sau.
Sử dụng năng lượng hợp lý
Khác với ôtô truyền thống có máy phát để cấp năng lượng cho các trang bị điện, toàn bộ các chức năng tiện ích trên xe điện đều được cấp nguồn bởi pin. Vì vậy, người dùng xe điện cần thay đổi thói quen sử dụng nếu muốn cải thiện phạm vi di chuyển.
Tính năng ngốn pin nhiều nhất trên ôtô điện là điều hòa, đặc biệt là khi mở chế độ làm lạnh hoặc sưởi tối đa liên tục sẽ tiêu hao nhiều % pin và kéo giảm đáng kể khả năng di chuyển của xe.
 |
Mẹo được Autocar Uk chia sẻ là người dùng có thể khởi động điều hòa khi xe vẫn còn cắm sạc để tiết kiệm điện năng. Đến khi đi khỏi nhà hoặc trạm sạc, cabin đã được làm mát hoặc sưởi ấm sẵn, người lái có thể chuyển điều hòa sang chế độ hoạt động bình thường hoặc tiết kiệm, từ đó tối ưu lượng pin dành cho việc vận hành. Ngoài ra, người lái được khuyên nên ưu tiên đỗ nơi mát mẻ để hạn chế điều hòa phải làm việc nhiều khi khởi động xe.
Bên cạnh điều hòa, các tiện nghi khác cũng được xác định là ảnh hưởng ít nhiều đến điện năng dành cho vận hành. Có thể kể đến như sạc điện thoại và các thiết bị điện tử, hệ thống thông tin giải trí với màn hình và loa âm thanh, đèn chiếu sáng… Vì vậy, người lái và hành khách cần sử dụng các trang bị này phù hợp, tránh hao phí pin không cần thiết.
Lái xe từ tốn
Vật lý cơ bản đã chứng minh rằng một vật chuyển động càng nhanh càng tiêu tốn nhiều năng lượng. Vì vậy, một trong các lưu ý quan trọng để xe điện có quãng đường vận hành tốt nhất là tránh tăng tốc đột ngột và duy trì được vận tốc di chuyển hợp lý. Điều này giống với lời khuyên để tiết kiệm nhiên liệu trên ôtô truyền thống.
Hầu hết xe điện hiện nay sử dụng hộp số một cấp, tức vận tốc càng cao thì động cơ điện xoay càng nhanh và tiêu tốn nhiều điện năng. Theo Autocar Uk, mức tiêu thụ pin của xe điện tăng 25% trong dải tốc độ 80-112 km/h so với mức vận tốc thấp hơn. Không nhiều mẫu xe điện có hộp số 2 cấp như Porsche Taycan để cải thiện hiệu năng vận hành ở dải vận tốc cao.
 |
Thực tế, xe điện đều được trang bị công nghệ tái tạo năng lượng phanh. Khi người lái ngừng đạp ga hay nhấn phanh, động năng sẽ được thu hồi để máy phát sạc lại cho pin. Tuy nhiên, phần năng lượng thu hồi trở lại là không đáng kể so với lượng tiêu thụ để xe vận hành.
Tựu trung, người lái cần nhớ rằng mỗi cú tăng tốc dính ghế của xe điện sẽ đi kèm việc quãng đường di chuyển ngắn lại vài phần.
Lựa chọn lộ trình phù hợp
Bổ sung cho lưu ý lái xe từ tốn là lựa chọn lộ trình hợp lý. Quãng đường di chuyển bằng phẳng, thông thoáng, ít phải vào cua hay dừng đèn đỏ sẽ giúp tối ưu việc sử dụng năng lượng của bộ pin.
Tất nhiên, không phải ai cũng có thể biết được tình hình giao thông cũng như tính toán chính sách để chọn được hướng di chuyển tốt nhất. Vì vậy, hầu hết mẫu xe điện đời mới hiện nay được trang bị sẵn tính năng hỗ trợ định vị, dẫn đường thông minh và thông tin hệ thống trạm sạc.
 |
Chẳng hạn, chiếc crossover chạy điện Kia EV6 trang bị hệ thống thông tin giải trí Kia Connect có khả năng kết nối trực tuyến. Dữ liệu này được sử dụng để tính toán và gợi ý quãng đường di chuyển tiết kiệm pin nhất.
Với mẫu ôtô điện Việt Nam là VinFast VF e34 chuẩn bị bán ra vào tháng 11 năm nay, xe có chức năng kết nối với điện thoại qua ứng dụng quản lý thông minh. Người lái có thể nhận thông báo tình trạng pin, tìm kiếm/định vị hệ thống trạm sạc và lựa chọn lộ trình thích hợp.
Loại bỏ các vật dụng không cần thiết
Biện pháp sau cùng có thể áp dụng để tối ưu phạm vi di chuyển cho xe điện là cắt giảm tải trọng thừa và các chi tiết làm giảm tính khí động học. Ví dụ, lắp thêm baga hay giá chở hàng cồng kềnh vừa khiến xe thêm nặng nề, vừa tăng lực cản không khí khiến điện năng sử dụng nhiều hơn mức cần thiết.
Ngoài ra, người dùng ôtô điện cũng cần chú ý đến áp suất lốp. Bánh xe non hơi sẽ khiến lực cản tăng, động cơ phải làm việc nhiều hơn và hao tốn pin hơn khi lốp được bơm đủ áp suất.
