"Nó giống như một cú đánh vào đầu, kéo chúng tôi về thực tại", Tong Wei (40 tuổi), sống tại Thượng Hải, nói với Sixth Tone.
Tong có đủ số tiền cần thiết để mua một ngôi nhà mới nhưng không gặp may mắn. Tại Thượng Hải cũng như một số thành phố lớn khác như Hàng Châu, Nam Kinh, suất mua khan hiếm đến mức nhiều nhà phát triển bất động sản phải bán đấu giá và Tong đã không giành được.
Từ tháng 3/2021 đến tháng 1/2022, các nhà phát triển bất động sản đã chào bán 81.830 căn hộ mới ở Thượng Hải, mức cao kỷ lục trong 3 năm qua. Tuy nhiên, nguồn cung vẫn chưa đủ cầu.
Sự bùng nổ kéo dài hàng thập kỷ đã khiến bất động sản ở các thành phố của Trung Quốc trở nên cực kỳ đắt đỏ và gây lo ngại xuất hiện tình trạng bong bóng. Giá nhà ở Thượng Hải đã tăng vọt trong năm 2020, một số quận trung tâm tăng 8% một năm.
 |
| Giá nhà ở các thành phố lớn Trung Quốc liên tục tăng. Ảnh: Xinhua. |
Để hạn chế tình trạng sốt đất, chính quyền địa phương quyết định ra giới hạn: một ngôi nhà mới ở vị trí tốt không được có giá quá 80.000 nhân dân tệ (12.600 USD)/mét vuông, trong khi ở cùng khu vực trên thị trường bán lại, con số có thể hơn 100.000 nhân dân tệ/mét vuông. Việc bán hàng phải được sự chấp thuận của chính quyền địa phương để hạn chế tỷ lệ nhà được tung ra thị trường.
Hiện, mỗi dự án nhà mới lại có hàng nghìn đơn đăng ký mua. Tuy nhiên, chỉ những người đạt điểm cao trong hệ thống tính điểm ưu tiên mới có cơ hội mua được nhà. Người đủ điều kiện thực sự giống như trúng số: họ được mua nhà với giá thấp hơn hàng trăm nghìn nhân dân tệ so với giá thị trường.
Khó khăn
Sau khi làm việc ở Thượng Hải trong 15 năm, gia đình Tong sở hữu một căn hộ nhỏ một phòng ngủ. Sau khi cô kết hôn và sinh con cách đây gần 6 năm, cả gia đình 5 người phải vật lộn với cuộc sống trong không gian chật hẹp chỉ 50 m2.
Tong và chồng đều có công việc tốt với tổng mức lương hàng năm hơn 800.000 nhân dân tệ, nhưng giá bất động sản đắt đỏ trong thành phố khiến hai người không thể dọn ra riêng.
Việc giá loại nhà có sẵn tăng vọt vào năm 2020 khiến vợ chồng Tong quyết định phải nhanh chóng tìm nhà.
 |
| Dòng người xếp hàng vào một trung tâm giới thiệu dự án nhà mới ở Thượng Hải vào tháng 2/2021. |
“Giá của những ngôi nhà sẵn ở trung tâm thành phố vượt quá khả năng chi trả của chúng tôi, ngay cả những căn hộ cũ nát cũng có giá trên 100.000 nhân dân tệ mỗi mét vuông".
Vào tháng 5/2021, gia đình này đã bán căn hộ duy nhất của họ với giá chỉ hơn 3 triệu nhân dân tệ và bắt đầu hành trình tìm nhà mới.
“Chúng tôi không dám nghĩ đến những căn hộ loại mới vì nghĩ rằng chúng phải siêu lớn và đắt tiền. Nhưng chúng tôi đã nhầm”, Tong nhớ lại.
Hệ thống điểm
Cuối tháng 1/2021, chính quyền thành phố Thượng Hải đã công bố kế hoạch ổn định thị trường bất động sản, một phần bằng cách đảm bảo những người mua nhà cho mục đích sử dụng chứ không phải đầu cơ. Một trong các sáng kiến là siết việc mua ngôi nhà thứ hai và ưu tiên các gia đình chưa sở hữu nhà có suất mua trước.
Điều này tạo ra hệ thống gồm 2 bước. Đầu tiên, người dân được cho điểm về nhu cầu của họ đối với một căn hộ. Sau đó, những người có điểm số cao sẽ được ưu tiên trong việc mua nhà.
Theo đó, những người không có nhà ở Thượng Hải và chưa mua căn nào trong 5 năm qua được 20 điểm, những người có nhà và chưa mua căn nào khác trong 5 năm được 5 điểm. Bên cạnh đó, các cặp vợ chồng sẽ được 20 điểm, người độc thân hoặc đã ly hôn không được điểm.
Gia đình Tong rất phấn khởi khi nghe tin về chính sách này.
“Chiếu theo đó, chúng tôi có điểm số khá cao. Tuy nhiên, một số khu nhà mới chưa thể đón người trong một năm nữa hoặc hơn. Ngoài ra, bọn trẻ cũng chưa rõ sẽ học ở khu vực nào. Vì vậy chúng tôi vẫn đắn đo giữa nhà có sẵn ở ngoại ô hay nhà mới nhưng chưa ở được ngay".
Tận dụng cơ hội
Do đại dịch bùng phát, phải đến tháng 10/2021, vợ chồng Tong mới có cơ hội thử độ may mắn lần đầu tiên với một khu nhà mới mở bán ở phía Tây Thượng Hải. Tuy nhiên, với 700 căn hộ và chỉ có 1.260 gia đình điểm cao nhất được vào vòng tiếp theo, vợ chồng Tong đã bị loại.
Đến tháng 11, hành trình thậm chí còn khốc liệt hơn khi số điểm của gia đình không đủ cao để được xét. Đến cuối năm 2021, hai vợ chồng đều rất sốt ruột, không biết có nên chuyển hướng mua nhà ngoại ô luôn không và áp lực vì trước đó đã đi vay thêm 1 triệu nhân dân tệ.
Đến tháng 1, vợ chồng Tong thử sức lần 3 và may mắn vượt qua vòng đầu tiên.
 |
| Việc mua một căn nhà mới ở đô thị Trung Quốc ngày càng khó khăn. |
Ngày 17/1, hai ngày trước khi có kết quả, vợ chồng Tong đã đi chùa, cầu nguyện mua được nhà mới.
“Hôm ấy, tôi thậm chí còn không dám kiểm tra kết quả được công bố trên WeChat. Tôi giả vờ bận rộn công việc".
Cuối cùng, vợ chồng cô thành công mua được nhà.
“Gia đình tôi rất xúc động khi biết kết quả này. Nghĩ về những khó khăn, sự do dự, thất vọng và lo lắng mà chúng tôi đã trải qua trong năm qua, chúng tôi biết ơn vì cuối cùng số phận đã đứng về phía chúng tôi".
Căn hộ mới rộng 90 m2 đã tiêu tốn của gia đình 6,3 triệu nhân dân tệ và có thể vào ở trong 2 năm tới.
"Ban đầu tôi chỉ nghĩ đến việc sẽ mua được nhà loại mới với giá rẻ hơn như thế nào. Nhưng hai lần thất bại đã đưa tôi trở lại thực tại. Mua được một ngôi nhà tử tế ở Thượng Hải cũng đủ khó rồi".
Hiện gia đình Tong sống trong một căn hộ 2 phòng ngủ đi thuê. Cô rất nóng lòng lên kế hoạch sắp xếp cho ngôi nhà tương lai của mình để gia đình có thể sống thoải mái hơn.
