|
|
Trào lưu mukbang đang tàn phá cơ thể người trẻ. Ảnh minh hoạ: @Thanhanhanquocmukbang. |
Thế giới mạng xã hội vốn là nơi dung dưỡng đủ loại trào lưu và mukbang chính là một trong những hiện tượng gây tranh cãi nhất. Bắt nguồn từ Hàn Quốc khoảng năm 2010, nơi các "BJ" (Broadcast Jockey) livestream cảnh mình ngấu nghiến những bữa ăn khổng lồ, mukbang nhanh chóng lan tỏa khắp châu Á rồi ra toàn cầu.
Ban đầu, đó có thể chỉ là một cách để chia sẻ bữa ăn trong bối cảnh nhiều người cảm thấy cô đơn, nhưng dần dà, áp lực cạnh tranh khốc liệt đã đẩy các streamer vào vòng xoáy nghiệt ngã: ăn nhiều hơn, nhanh hơn và độc hại hơn để giữ chân khán giả, kiếm về lượt xem, lượt chia sẻ hay tiền donate.
Qua đời ngay trên sóng livestream
Nỗi đau đớn nhất, ám ảnh nhất chính là khi trào lưu này không còn dừng lại ở việc hủy hoại sức khỏe mà đã cướp đi cả mạng sống của những người trẻ tuổi.
Điển hình là trường hợp của Pan Xiaoting (24 tuổi, Trung Quốc), một cái tên từng đình đám trong giới mukbang. Cô nổi tiếng với những buổi livestream kéo dài đến 10 giờ đồng hồ, nơi cô tiêu thụ cùng lúc hàng chục món ăn khổng lồ. Cuộc sống của Pan là chuỗi ngày quay cuồng giữa những bữa ăn bất thường, nuốt trọn cả chục ký thức ăn mỗi buổi.
Giữa tháng 7/2024, Pan qua đời ngay trên sóng livestream, để lại sự bàng hoàng và rúng động cho hàng triệu người theo dõi. Khám nghiệm tử thi sau đó hé lộ một sự thật kinh hoàng: dạ dày của cô bị biến dạng nghiêm trọng, chứa đầy thức ăn chưa tiêu hóa.
 |
| Mukbanger Pan Xiaoting qua đời khi đang phát trực tiếp. Ảnh: @TikTok. |
Đau lòng hơn, Pan đã từng phải nhập viện điều trị xuất huyết dạ dày. Dù được bác sĩ khuyến cáo dừng các màn ăn uống quá độ, cô vẫn quay trở lại với những clip "ăn thùng uống vại", chỉ vì áp lực phải giữ chân lượng khán giả đang ngày càng khắt khe, háo hức đòi hỏi nội dung gây sốc hơn.
Cái chết của Pan không phải là cá biệt, mà chỉ là một phần của bức tranh đen tối hơn rất nhiều. Chỉ vài tháng sau, mạng xã hội Trung Quốc lại tiếp tục chấn động trước thông tin một nữ streamer khác, được mệnh danh là "Đại vương dạ dày" trên Douyin, gặp biến cố nặng nề vì mukbang.
Người này, sở hữu hơn một triệu người theo dõi, từng thực hiện liên tiếp 6 buổi livestream trong 6 ngày, mỗi buổi ăn tới 20 kg thức ăn. Để giữ được vóc dáng một cách phi lý dù ăn khủng khiếp như vậy, cô đã tìm đến biện pháp cực đoan: móc họng gây nôn. Bi kịch ập đến khi trong một lần livestream, cô vô tình nuốt luôn… bàn chải đánh răng, dẫn tới phải phẫu thuật nội soi khẩn cấp. Cuộc đời cô, và có lẽ cả tương lai, đã phải trả một cái giá quá đắt.
Không chỉ ở châu Á, văn hóa mukbang cực đoan cũng đã cướp đi sinh mạng của những người trẻ ở các quốc gia khác. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Efecan Kultur, 24 tuổi, cũng là một nạn nhân. Anh sở hữu hơn 155.000 người theo dõi trên TikTok, nổi tiếng với những video ăn uống lượng thực phẩm khổng lồ.
 |
| Ngôi sao mukbang Thổ Nhĩ Kỳ qua đời vì biến chứng của bệnh béo phì. Ảnh: @efecankultur/TikTok. |
Nhưng phía sau hào quang phù phiếm, Efecan mắc béo phì nghiêm trọng. Anh nhập viện từ cuối năm 2024 vì suy hô hấp, phải thở máy và mất khả năng tự đi lại. Đến tháng 3/2025, anh qua đời vì biến chứng liên quan đến béo phì. Cái chết của anh gây chấn động Thổ Nhĩ Kỳ, khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu mukbang có phải nội dung giải trí vô hại như nhiều người vẫn nghĩ.
Dạ dày lớn bất thường
Tzuyang (Park Jung-won, 28 tuổi), "thánh mukbang" Hàn Quốc với 12 triệu người theo dõi, nổi tiếng nhờ ngoại hình và khả năng ăn uống khó tin. Cô từng ăn 10 bát mì ramen, 101 đĩa sushi, 33 phần lòng bò, hay 12 kg hàu và 3 kg bít tết. Các bác sĩ tiết lộ dạ dày của cô lớn hơn 40% so với người bình thường, thậm chí hơn nhiều đàn ông trưởng thành.
 |
Tzuyang có khả năng nạp vào lượng thức ăn khổng lồ nhờ chiếc dạ dày lớn bất thường. |
Trong khi đó, Mimi Zhang, còn được biết đến với tên Mizi Jun, là một trong những mukbanger nổi bật tại Trung Quốc. Cô nổi tiếng với những màn ăn uống khổng lồ, từng ăn liền 4 kg cơm trong một buổi livestream, khiến khán giả không khỏi choáng váng.
Một số bài báo Trung Quốc tiết lộ Mimi từng đi chụp CT dạ dày trước và sau bữa mukbang, kết quả cho thấy dạ dày của cô lớn bất thường, có khả năng giãn nở vượt xa người bình thường.
Cùng với Mimi, nhiều “Big Stomach vloggers” khác như Big Stomach Mini cũng thu hút triệu lượt xem nhờ ăn tới 17 kg thịt chỉ trong một video. Trào lưu này đã dấy lên lo ngại khi nhiều streamer thừa nhận thường xuyên cố tình nôn sau các buổi ăn để giữ vóc dáng, hành vi tiềm ẩn nguy cơ tổn thương nghiêm trọng cho dạ dày và thực quản.
Bán sức khỏe để mua sự nổi tiếng
Trao đổi với Tri Thức - Znews, bác sĩ Nguyễn Viết Quỳnh Thư, khoa Dinh Dưỡng, Bệnh viện FV (TP.HCM), cho biết số lượng bệnh nhân tìm đến khám vì thừa cân và béo phì do làm công việc mukbang ngày càng gia tăng. Nguyên nhân cốt lõi nằm ở việc nạp vào cơ thể một lượng năng lượng khổng lồ, vượt xa nhu cầu calo thực tế.
Bác sĩ Thư cho hay thông thường, một người trưởng thành cần khoảng 2.000 đến 2.300 calo mỗi ngày tùy giới tính và mức độ hoạt động. Nhưng chỉ với một bữa mukbang, họ có thể nạp vào nhiều hơn.
Đơn cử, một con gà khoảng 1,5 kg đã chứa tới 3.000 calo. Việc dư thừa khoảng 500-700 calo mỗi ngày có thể dẫn đến tăng 2-3 kg mỗi tháng. Nếu duy trì lượng calo dư thừa lên tới 1.000-2.000 calo mỗi ngày, việc tăng vài chục ký mỗi năm là hoàn toàn có thể xảy ra.
"Tôi đã tiếp nhận hai trường hợp bệnh nhân nữ ở độ tuổi đôi mươi đến ba mươi, làm nghề mukbang, đến khám vì béo phì, với lượng mỡ thừa lên tới 20 kg", bác sĩ Thư nói.
Trong y học hiện đại, thừa cân và béo phì không còn đơn thuần là vấn đề thẩm mỹ. Chúng đã được xếp vào nhóm bệnh mạn tính không lây, tương tự như cao huyết áp hay tiểu đường, và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, làm giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí tăng tỷ lệ tử vong.
 |
| Trào lưu “đại vương dạ dày” gây lãng phí thực phẩm. Ảnh: Dao Insights. |
Các biến chứng phổ biến bao gồm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch, đột quỵ, tiểu đường tuýp 2 (tăng 61% nguy cơ), cao huyết áp (tăng 17% nguy cơ), thoái hóa khớp (tăng 24% nguy cơ), sỏi túi mật (tăng 30% nguy cơ), gan nhiễm mỡ và hội chứng ngưng thở khi ngủ.
Theo bác sĩ Thư, việc ăn một lượng lớn thức ăn mất cân đối dinh dưỡng trong các video Mukbang gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, cả ngắn hạn và dài hạn. Đầu tiên, hệ tiêu hóa bị quá tải và tổn thương, dẫn đến trào ngược, viêm loét dạ dày, ngộ độc thực phẩm và rối loạn vi khuẩn đường ruột, thậm chí nhiễm giun sán khi ăn đồ sống.
Thứ hai, chế độ ăn mất cân bằng dinh dưỡng gây rối loạn chuyển hóa. Thừa protein, tinh bột, chất béo làm tăng gánh nặng cho gan thận, gây bệnh Gout, tiểu đường, mỡ máu cao và huyết áp cao.
Thứ ba, ăn đêm tích mỡ nhanh hơn và khiến các cơ quan nội tạng làm việc quá sức. Nhịn ăn rồi ăn quá nhiều lại gây suy yếu tuyến tụy, tăng nguy cơ tiểu đường tuýp 2.
Mukbang không chỉ hủy hoại sức khỏe người thực hiện, mà còn cổ xúy thói quen ăn uống không lành mạnh trong cộng đồng. Bác sĩ Thư khuyến cáo người làm mukbang nên chọn món ăn lành mạnh, hạn chế ăn đêm, chia sẻ phần ăn và tầm soát sức khỏe định kỳ.
Từ những kiến thức y khoa được chia sẻ một cách dễ hiểu, gần gũi, cung cấp kiến thức chăm sóc sức khỏe uy tín cho độc giả đến những câu chuyện đời, chuyện nghề tự mình chứng kiến và trải nghiệm, nhiều bác sĩ đã tạo nên những cuốn sách giàu giá trị, được đánh giá cao.
