Nhân sự U40 ở TP.HCM thành freelancer sau 5 lần 'nhảy việc'

Nhân sự 9X rẽ hướng, xây dựng sự nghiệp tự do sau nhiều năm làm việc tại các doanh nghiệp. Ảnh minh hoạ: Phương Lâm.

Chính thức kết thúc hợp đồng lao động với doanh nghiệp cũ từ tháng 8 năm ngoái, Hà Phương (33 tuổi, TP Thủ Đức, TP.HCM) quyết định rẽ hướng sự nghiệp. Cựu quản lý phát triển sản phẩm công nghệ này luôn ấp ủ dự định kinh doanh riêng từ khi đi du học về.

Đó là lý do cô liên tục “nhảy việc”, làm tại 5 công ty trong nhiều lĩnh vực suốt một thập kỷ qua với mục đích tích lũy càng nhiều kiến thức, kinh nghiệm càng tốt.

Tuy nhiên, trong giai đoạn này, Phương vẫn cần thời gian nghiên cứu về ngành và mô hình kinh doanh phù hợp. Để tạo ra thu nhập tạm thời, cô bắt đầu bước vào con đường freelance (lao động tự do). Nhờ chuyển đổi 5 công ty trong thời gian ngắn, chăm chỉ xây dựng mạng lưới mối quan hệ, Hà Phương có cơ hội nhận về nhiều dự án công nghệ cá nhân.

“Ban ngày, tôi là freelancer. Tối đến, tôi là entrepreneur (doanh nhân), tìm hiểu về lĩnh vực muốn kinh doanh, số vốn và cách vận hành doanh nghiệp”, cô gái 33 tuổi chia sẻ.

Hà Phương không phải trường hợp cá biệt. Nhiều nhân sự U40 cũng đưa ra quyết định rẽ hướng sự nghiệp, chuyển hướng làm freelancer sau nhiều năm làm việc tại các tập đoàn, doanh nghiệp.

Các lý do phổ biến được đưa ra là chán nản với cuộc sống văn phòng hay “thai nghén” kế hoạch khởi nghiệp. Nhìn chung, khi trở thành người lao động tự do, phần lớn đều phải đối mặt với rủi ro thiếu bảo hiểm, trợ cấp và khó khăn tự quản lý tài chính dù ở độ tuổi nào.

Rẽ lối tìm kiếm cơ hội mới

Sau chục năm lăn lộn trên thị trường lao động, Hà Phương tích lũy được một khoản, coi là vốn khởi nghiệp. Do đó, cô không muốn trích quỹ tiết kiệm để trang trải sinh hoạt phí sau khi nghỉ việc.

Công việc freelance hiện tại cho phép Phương tiếp tục duy trì cuộc sống tại thành phố lớn mà không cần động đến tiền để dành. Các khách hàng hiện nay của cô đều là đối tác cũ, đến từ các lĩnh vực như spa, F&B và thời trang.

Sau nửa năm làm việc với tư cách freelancer, Hà Phương nhận ra công việc này không chỉ đem lại một khoản thu tốt, mà còn cho cô thêm cơ hội học hỏi kiến thức trong nhiều lĩnh vực, bổ trợ công việc kinh doanh sau này.

Ban đầu, Phương chỉ định nhận các dự án ngắn hạn, sau đó dốc toàn lực cho startup cá nhân. Tuy nhiên, sau khi nhận thấy nhiều ưu điểm của công việc tự do, cô dự định duy trì sự nghiệp freelance trong ít nhất 2-3 năm tới.

“Ở tuổi này, tôi phải nghĩ đến chuyện đường dài. Tôi coi khách hàng hiện tại của cá nhân là khách hàng tương lai của doanh nghiệp. Khi tôi cung cấp sản phẩm công nghệ cho họ dưới tư cách freelancer, các đối tác đã có sự tin tưởng nhất định”, Hà Phương chia sẻ.

Công việc tự do đem lại thu nhập tốt cho một số nhân sự có kinh nghiệm, mối quan hệ trong lĩnh vực. Ảnh minh hoạ: Phương Lâm.

Khác với Hà Phương, Nguyễn Hiếu (30 tuổi, quận Gò Vấp, TP.HCM) không có ý định kinh doanh riêng từ trước. Anh quyết định nghỉ việc tại công ty tài chính cũ hồi đầu năm 2024 vì sự thay đổi nhân sự cấp cao liên tục, gây ra xáo trộn trong bộ máy vận hành.

Trước đây, Hiếu có cơ hội tham gia các dự án sáng tạo, nhưng dần dần, công việc của anh chỉ xoay quanh việc điều phối, xử lý các đầu việc rời rạc từ cấp trên. Khi sự thiếu nhất quán trong định hướng khiến mọi thứ trì trệ, anh dần cảm thấy mất động lực.

Chính sách phúc lợi cũng bị cắt giảm, cơ chế thưởng thay đổi theo hướng bất lợi hơn. Cảm thấy không còn lý do để níu kéo, nhân sự 30 tuổi quyết định tìm cho mình một hướng đi mới, dứt khoát rời khỏi môi trường làm việc không còn phù hợp.

Trong quá trình tìm việc, anh nhận thấy thị trường lao động ngày càng khắt khe, đòi hỏi ứng viên có kỹ năng cao, nhưng mức lương lại không tương xứng. Hơn nữa, cơ hội dành cho người lao động trẻ cũng rộng mở hơn.

Sau nhiều tháng tìm kiếm không thành, anh quyết định tận dụng công việc online trước đây để duy trì thu nhập, bước đầu dấn thân vào con đường làm việc tự do với vai trò sản xuất nội dung marketing.

Ban đầu, Hiếu chỉ xem đây là một giải pháp tạm thời. Tuy nhiên, khi không còn bị ràng buộc bởi giờ giấc hành chính, anh có thể linh hoạt sắp xếp thời gian để phát triển dự án cá nhân. Điều này thúc đẩy Hiếu chuyển hẳn sang làm freelancer.

Hiện tại, anh tập trung vào việc sản xuất nội dung cho khách hàng nước ngoài, đồng thời dành thời gian phát triển kênh TikTok và YouTube của riêng mình.

“Thu nhập khi làm tự do không ổn định như hồi làm văn phòng, nhưng tôi vẫn thấy thoải mái. Có những tháng, tôi kiếm gấp 3-4 lần lương cũ”, anh chia sẻ.

Tiền bạc và thời gian thành bài toán lớn

Cũng chán cảnh văn phòng sau 7 năm làm việc tại nhiều công ty khác nhau, Phước Khánh (31 tuổi, quận Bình Thạnh, TP.HCM) quyết định từ bỏ công việc cố định để trở thành freelancer trong lĩnh vực sản xuất nội dung quảng cáo và truyền thông.

Với nhiều người, đây là một bước đi mạo hiểm, nhất là ở độ tuổi cần sự ổn định về sự nghiệp. Nhưng với Khánh, kinh nghiệm và các mối quan hệ sẵn có chính là lợi thế lớn nhất giúp anh tự tin duy trì công việc tự do lâu dài.

Phước Khánh phải cân đối chi tiêu, tài chính kỹ càng khi làm freelancer.

Tuy nhiên, sự linh hoạt mà công việc tự do mang lại cũng đi kèm với nhiều thách thức. Không có ranh giới rõ ràng giữa ngày làm việc và ngày nghỉ, Khánh từng có giai đoạn phải làm việc 12-14 tiếng/ngày để đảm bảo tiến độ dự án.

Quan trọng hơn, không có mức lương cố định buộc anh phải quản lý tài chính chặt chẽ, điều chỉnh dòng tiền hợp lý để tránh rơi vào trạng thái bị động.

Làm freelancer cũng đồng nghĩa với việc phải tự quản lý mọi thứ, điển hình như tìm kiếm khách hàng, đàm phán hợp đồng, xử lý rủi ro hay đảm bảo chất lượng công việc.

“Không có bộ phận kế toán, không có HR, không có đồng nghiệp hỗ trợ, mọi vấn đề đều do mình tự giải quyết”, anh chia sẻ.

Phước Khánh cho rằng bước qua tuổi 30, một freelancer không thể chỉ giỏi chuyên môn mà còn phải biết quản lý tài chính, xây dựng thương hiệu cá nhân và mở rộng cơ hội nghề nghiệp. Guồng quay “nhận dự án - làm - nhận tiền” không đạt hiệu quả về lâu dài, cần chiến lược dài hạn.

Mặc dù công việc tự do có nhiều ưu điểm, Khánh không có ý định theo đuổi hình thức này suốt đời. Anh dự định duy trì mô hình làm việc trên đến khoảng 40-45 tuổi trước khi chuyển hướng sang quản lý hoặc đầu tư dài hạn.

Đồng tình với Phước Khánh, Hà Phương cũng chỉ ra những rủi ro, khó khăn điển hình của freelancer. Dịp Tết Nguyên đán năm nay, cô loay hoay xoay sở khoản chi tiêu bị đội lên khi không có lương tháng 13 và thưởng Tết.

Ngoài ra, Phương cũng không còn trong diện hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của doanh nghiệp, phải chủ động lo liệu phúc lợi cho bản thân. Trong mùa thuế sắp tới, cô cũng phải tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

Đây đều là những khó khăn trước mắt đối với Hà Phương. Về lâu dài, trở ngại của cô khi theo đuổi công việc tự do thậm chí còn lớn hơn.

Khi dồn nhiều nguồn lực vào công việc kinh doanh trong tương lai, cô lo ngại không thể sắp xếp thời gian cho các dự án tự do, khó đảm bảo cả “chất” và “lượng”. Phương án của freelancer 33 tuổi này là giảm thiểu số lượng dự án nhận về, tránh ảnh hưởng đến kết quả công việc.

“Không làm thì thôi, đã làm phải chỉn chu. Họ đều là khách hàng tương lai của doanh nghiệp mà tôi lên kế hoạch xây dựng”, Phương cho biết.

Bị sa thải ở tuổi 35, nhân sự TP.HCM vẫn quyết không 'hạ giá' tìm việc Tìm việc sau 35 tuổi, nhiều nhân sự tại TP.HCM và Hà Nội chấp nhận thất nghiệp dài ngày thay vì giảm lương hoặc hạ vị trí. Họ tận dụng quan hệ, quảng bá trên MXH để tìm cơ hội. 07:29 11/3/2025