“Khi bạn xóa chúng đi rồi, bạn nhận ra cuộc sống không hề cần đến nó”, Gabriella Steinerman (20 tuổi, Mỹ) nói với NY Post. Năm 2019, nữ sinh chuyên ngành kinh tế đã dừng sử dụng TikTok, Instagram và cảm thấy nhẹ nhõm ngay sau quyết định.
"Mỗi lần đăng ảnh, tôi muốn có bức ảnh đẹp nhất và ngồi chọn lọc từ 20 bức ảnh nhìn na ná nhau. Tôi đang so sánh bản thân với chính mình. Đó không phải là điều nên làm. Tôi sẽ nói rằng đó là hành vi ám ảnh và độc hại nhưng khi bạn thực hiện, nó trông có vẻ rất bình thường", Gabriella nói.
Theo khảo sát gần đây do ngân hàng đầu tư Piper Sandler ủy quyền, Instagram đang mất dần sức hút đối với thế hệ tiếp theo. Chỉ 22% người được hỏi trong độ tuổi 7-22 coi nền tảng chia sẻ ảnh phổ biến này là ứng dụng yêu thích, giảm từ 31% vào mùa xuân năm 2020.
 |
| Vòng lặp nội dung độc hại về cuộc sống hào nhoáng, thân hình quyến rũ của sao mạng khiến nhiều cô gái tự ti về bản thân, dẫn đến trầm cảm. |
Với các ứng dụng phổ biến khác như Facebook hay TikTok, nhiều Gen Z (những người sinh từ năm 1997 đến năm 2012) cũng đang lựa chọn rời bỏ.
Theo cuộc thăm dò của Tallo vào tháng 12 năm ngoái, các mạng xã hội vốn được yêu thích trước đó như Facebook, giờ chỉ còn 4% cho biết vẫn dùng thường xuyên, trong khi tỷ lệ này ở Twitter là 2%.
Tự ti, mặc cảm ngoại hình vì mạng xã hội
Theo bài báo xuất bản trên Wall Street Journal vào năm ngoái, Instagram bị cho là có hại cho các cô gái tuổi teen và làm trầm trọng thêm các vấn đề về hình ảnh cơ thể, lo lắng và trầm cảm.
Nghiên cứu được đưa ra vào tháng 3/2020 và ủy quyền bởi Facebook. Tuy nhiên, những người như CEO Mark Zuckerberg hay người đứng đầu chính sách công của Instagram Karina Newton đã chọn chôn vùi những lo ngại này.
Pat Hamrick, sinh viên Đại học bang Pennsylvania, đã từ bỏ Instagram và Facebook vào 2 năm trước, sau khi cảm thấy bản thân bị cuốn vào việc so sánh bản thân.
“Mạng xã hội khiến tôi vô thức đặt mình lên bàn cân với những người khác và dần biến thành thói quen khó bỏ”.
  |
Nhiều người trẻ thuộc thế hệ Gen Z của Mỹ cho biết việc "rút phích cắm" khỏi mạng xã hội không có tác động tiêu cực nào đến đời sống xã hội của họ. |
Chàng trai 22 tuổi quyết định tránh xa các nền tảng phổ biến vì lợi ích của sức khỏe tinh thần và nhận thấy sự cải thiện đáng kể trong tâm trạng.
“Rời khỏi mạng xã hội khiến cuộc sống hàng ngày tốt hơn, tôi chỉ chuyên lo làm phần việc của mình”, Pat đúc kết.
Trong cuộc khảo sát của Tallo, 56% Gen Z cho biết “mạng xã hội khiến họ cảm thấy bị bỏ rơi bởi bạn bè đồng trang lứa”. Đó cũng là lý do Olivia Eriksson (21 tuổi), sinh viên Kỹ thuật Hóa học Columbia, thường xuyên có cảm xúc lẫn lộn.
“Tôi nghĩ đa số dành rất nhiều thời gian để chỉnh sửa, đăng tải ảnh đẹp lên mạng. Điều này đôi khi có thể rất thú vị nhưng những lúc khác, tôi tự hỏi hành động đó đem lại lợi ích gì?”, Olivia cho biết.
Trong vòng nửa năm, cô liên tục xóa rồi tải lại Instagram.
Mặc dù Olivia sau cùng vẫn chọn sử dụng tiếp, người bạn cùng lớp tên Nicholas Mijares, nhất quyết nói "không" với Instagram hay TikTok.
"Tôi không cho rằng mọi người đăng tải trên mạng xã hội vì mục đích đơn thuần chia sẻ những thứ vui vẻ, hài hước. Tôi nghĩ rằng họ có chủ đích 'khoe' những khía cạnh tốt đẹp của mình nhiều hơn", Nicholas nói.
 |
| Sinh viên Đại học Columbia, Luke Zhang và Tim Lantern, nói rằng họ chọn đứng ngoài các ứng dụng phổ biến như TikTok, Facebook. |
Quyết tâm xóa TikTok
Halle Kaufax (23 tuổi) thú nhận bản thân dễ bị cuốn vào các video chạy không có điểm dừng trên TikTok. Cô cũng “không có đủ ý chí” để xóa ứng dụng này khỏi điện thoại.
Vừa mới ra trường và nuôi mộng làm diễn viên, Halle tin rằng việc nổi tiếng trên TikTok và làm việc cùng các thương hiệu lớn là đòn bẩy lớn cho sự nghiệp của mình. Cô gái thường đăng tải các clip nhảy nhót, hát nhép.
“Tôi thấy một cô gái có khoảng 3.900 người theo dõi, tức chỉ hơn tôi 1.000 người, nhận được hộp quà lớn do Dior gửi để quay video unboxing. Tôi đã nghĩ ‘tại sao là cô ấy mà không phải mình?’, ‘điều gì sẽ xảy ra nếu tôi có thêm 1.000 lượt theo dõi?'. Chuyện đó có thể khiến tôi rất trăn trở”, Halle nói.
Theo cuộc thăm dò của Tallo, trải nghiệm như Halle rất phổ biến, với 3/4 phụ nữ trẻ trả lời rằng mạng xã hội khiến họ “so sánh mình với bạn bè đồng trang lứa”.
 |
| Nữ sinh viên Olivia Eriksson cho biết cô sẽ xóa Instagram trong ít nhất một tháng. |
Tim Lanten (25 tuổi), sinh viên ngành Kỹ thuật Y sinh tại Đại học Columbia, từ chối tải xuống TikTok vì ứng dụng này “lôi kéo những người trẻ tìm kiếm sự chú ý nhất thời". Manny Srulowitz (21 tuổi) cũng nói sử dụng TikTok khiến lãng phí thời gian quá nhiều.
"Vòng lặp các video chuyển động liên tục, âm thanh ồn ào làm tôi khó chịu. Vì không thích cách nó hoạt động, tôi thấy việc xóa đi TikTok rất dễ dàng. Tôi cũng sắp sửa xóa Instagram trong tương lai gần với lý do tương tự", Manny nói.
Manny đã rất ngạc nhiên khi thấy việc dành ít thì giờ hơn cho các ứng dụng không có tác động tiêu cực nào đến đời sống xã hội của bản thân.
"Đang trong giai đoạn học đại học, tôi có bạn bè để đi chơi cùng. Tôi không mắc hội chứng sợ bỏ lỡ FOMO khi rời xa mạng xã hội", nam sinh viên nói thêm.
Max Gross (23 tuổi, New Jersey) cho biết đến khoảng cuối trung học, bạn bè của anh đã không còn dùng Facebook nữa. Giorgio Gambazzi (22 tuổi) nói rằng những trải nghiệm ban đầu với Facebook đã khiến anh nhất quyết xa rời mạng xã hội.
“Sau khi dùng Facebook, tôi nhận ra rằng các trang xã hội khác cũng tuân theo kiểu hiển thị các nội dung mới liên tục. Thật khó để dừng lại và tôi cảm thấy mình đang lãng phí thì giờ”.
Một số người thuộc thế hệ Gen Z thậm chí có ý định không dùng mạng xã hội ngay từ đầu, như Tzali Evans, một sinh viên kỹ thuật hóa học 22 tuổi tại Cooper Union.
"Nếu bạn có những người bạn thân và bạn sẵn sàng nỗ lực hơn một chút, những kết nối ngoài đời thực chắc chắn sẽ có giá trị hơn các tương tác trên mạng", Evans cho biết.
Thay vào đó, một số chuyển qua dùng Be Real, một trang web chỉ cho phép người dùng có đúng 2 phút để đăng những bức ảnh chụp chưa qua chỉnh sửa, không cung cấp hiệu ứng cũng như không có tính năng ấn "thích" ảnh.
