Bên cạnh những dòng xe cao cấp, nhiều hãng ôtô hạng sang có riêng cho mình một bộ phận chuyên biệt có nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển những mẫu xe có hiệu năng mạnh mẽ.
Tiêu biểu có thể kể đến biến thể AMG của Mercedes-Benz, M của BMW hay RS của Audi. Trong đó, quá trình xây dựng và phát triển của mỗi tên tuổi là những câu chuyện thú vị ít được biết đến.
Mercedes-AMG
Vào thập niên 1960, 2 kỹ sư Hans Werner Aufrecht và Erhard Melcher khi kết thúc công việc tại Mercedes-Benz đã quyết định thành lập một công ty chuyên phát triển động cơ xe đua. Aufrecht Melcher Großaspach AMG ra đời vào năm 1967 và dần xây dựng tên tuổi của mình khi nâng cấp xe cho các đội đua tư nhân.
Cột mốc đáng chú ý đầu tiên đến vào giải đua 24 giờ Spa năm 1971, nơi chiếc sedan hạng sang cỡ lớn Mercedes 300 SEL AMG 6.8 giành chiến thắng trước những chiếc xe đua. Đến thập niên 1980, AMG lớn mạnh và trở thành một nhà cung cấp động cơ và bắt đầu cộng tác với Daimler-Benz trong mảng xe đua. Những chiếc xe Mercedes với động cơ AMG đạt được 50 chiến thắng trong giải đua DTM từ năm 1988 đến 1993.
Năm 1993 đánh dấu sự sang trang của AMG khi chính thức hợp tác với tập đoàn Daimler để phát triển xe hiệu năng cao. Model đầu tiên đó là Mercedes-Benz C 36 AMG với động cơ I6 3.6L mạnh 278 mã lực.
 |
| Mercedes-Benz C 36 AMG được giới thiệu tại Triển lãm Ôtô IAA 1993. Ảnh: Autoevolution. |
Tháng 1/1999, DaimlerChrysler AG (tên gọi của Daimler giai đoạn 1998-2007) mua lại 51% cổ phần AMG. Đến năm 2005, toàn bộ cổ phần của AMG thuộc về tập đoàn ôtô Đức và công ty được đổi tên thành Mercedes‑AMG GmbH, hay gọi tắt là Mercedes-AMG.
Hiện tại, nhà máy của Mercedes-AMG đặt tại Affalterbach, thuộc Baden-Wurttemberg, Đức. Nơi đây không chỉ sản xuất các mẫu xe mạnh mẽ nhất của Mercedes mà còn cung cấp động cơ cho những đối tác danh tiếng như Pagani hay Aston Martin.
Khác với các phiên bản thông thường, biến thể Mercedes-AMG có tên gọi gồm 2 chữ số đi cùng ký hiệu của dòng xe. Ngày nay, các con số không còn tượng trưng chính xác cho động cơ động cơ như trước, thay vào đó chúng mang ý nghĩa gợi nhớ những mẫu xe di sản, chẳng hạn như Mercedes-AMG C 63 hiện được trang bị động cơ tăng áp V8 4.0L.
Bên cạnh động cơ có thông số mạnh mẽ, các mẫu xe Mercedes-AMG còn được thiết kế trông thể thao hơn, đi cùng các trang bị vận hành đắt tiền như phanh hiệu năng cao, hệ thống treo thể thao… Ngoài ra, Mercedes còn cung cấp gói trang trí AMG Line cho những dòng xe du lịch của mình.
 |
| GT Black Series hiện là model Mercedes-AMG mạnh nhất với động cơ V8 Biturbo 730 mã lực. Ảnh: Mercedes-AMG. |
BMW M
Khác với quá trình ra đời riêng biệt và sáp nhập vào Mercedes của AMG, Motorsport GmbH được thành lập vào năm 1972 bởi chính BMW. Tiền thân của BMW Motorsport GmbH là bộ phận phát triển xe đua trong thập niên 1960. Mẫu xe đầu tiên do BMW Motorsport GmbH hoàn thiện là chiếc 3.0 CSL với 6 chiến thắng trong giải đua European Championship từ năm 1973 đến 1979.
Mẫu xe BMW thương mại đầu tiên gắn với tên gọi M là chiếc M1 được giới thiệu tại Paris Motor Show năm 1978. Chiếc coupe 2 cửa được chia sẻ động cơ I6 3.0L từ mẫu 3.0 CSL với công suất 277 mã lực.
 |
| BMW M1 được sản xuất giới hạn 450 chiếc. Ảnh: Autoblog. |
Dù vậy, BMW M1 vẫn là một mẫu xe đua đường phố nhiều hơn là một chiếc xe hiệu năng cao. BMW M535i đời 1979 (E12) phát triển từ dòng 5-Series có thể xem là dòng BMW M đầu tiên khi được trang bị động cơ I6 3.5L mạnh 215 mã lực và nâng cấp hệ thống phanh, bộ vi sai hạn chế trượt và hộp số có tỷ số truyền ngắn.
Đến năm 1993, BMW Motorsport GmbH được đổi tên thành BMW M GmbH. Bộ phận này từng cung cấp động cơ V12 6.1L cho chiếc McLaren F1 GTR vô địch giải đua 24 giờ Le Mans năm 1995.
Các dòng M sedan được duy trì cách đặt tên một chữ số đi cùng ký tự M kể từ thập niên 1980 với mẫu BMW M5 (E28). Trong khi đó, các biến thể hiệu năng cao của xe SUV hay coupe sẽ có thêm chữ M đi cùng tên xe, chẳng hạn như X5 M hay Z3 M Coupe. Ngoài ôtô, BMW M GmbH hiện còn cung cấp gói trang bị M cho mẫu siêu môtô BMW S 1000 RR.
 |
| BMW M8 Competition có động cơ V8 4.4L mạnh 625 mã lực. |
Audi Sport
Bộ phận sản xuất xe hiệu năng cao của thương hiệu 4 vòng tròn được thành lập vào năm 1983 và có tên gọi đầu tiên là quattro GmbH. Công ty có trụ sở tại thành phố Neckarsulm và được đổi tên thành Audi Sport GmbH vào năm 2016.
Tương tự Mercedes-AMG hay BMW M, Audi Sport cũng tham gia vào lĩnh vực đua xe và nâng cấp hiệu năng ôtô. Mẫu xe Audi mang ký tự S đầu tiên được quattro GmbH giới thiệu là chiếc Audi S2 đời 1990 với động cơ I5 tăng áp 2.3L mạnh 227 mã lực.
Đến năm 1994, chiết hot-hatch RS2 Avant mạnh hơn 300 mã lực ra đời với sự hợp tác của Porsche được xem là mẫu xe RS đầu tiên của Audi. Kể từ đó, các model Audi S và RS hiệu năng cao được trực tiếp phát triển bởi quattro GmbH và sau này là Audi Sport GmbH.
 |
| Audi RS2 Avant mở đầu dải sản phẩm hiệu năng cao của quattro GmbH. Ành: Audi. |
Mẫu xe đình đám nhất của Audi Sport là R8, mẫu coupe 2 cửa với động cơ đặt giữa vốn được phát triển trên cùng nền tảng khung gầm với 2 dòng siêu xe Lamborghini Gallardo, Huracan. Đến nay Audi R8 đã bước sang thế hệ thứ 2 với động cơ tăng áp V10 5.2L mạnh hơn 600 mã lực.
Bên cạnh việc xây dựng biến thể S và RS, Audi Sport còn đóng góp vào thành công của các đội đua Audi trong hơn 3 thập kỷ qua. Đáng kể nhất là 5 chiến thắng ở giải đua 24 giờ Le Mans hay những lần vô địch giải 24 giờ Nurburgring trong thập niên 2010.
 |
| Audi R8 là mẫu xe thể thao đầu bảng của thương hiệu 4 vòng tròn. Ảnh: Audi. |
