Phân tích dữ liệu của Financial Times cho thấy khoảng cách giới tính lớn trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT) có xu hướng thu hẹp trên khắp nước Mỹ, Anh và các nước EU trong 4 năm qua.
Xu hướng này xuất hiện nhờ những thay đổi trong môi trường làm việc, nhu cầu mạnh mẽ hơn, chính sách bình đẳng giới và tính chất công việc linh hoạt hơn.
Những thay đổi lớn
Nam giới vẫn chiếm ưu thế việc làm trong lĩnh vực này, bất chấp sự cải thiện về cân bằng giới tính.
Theo đó, các cuộc kêu gọi về tăng cường đa dạng trong tuyển dụng, đặc biệt trong thời điểm ngành đang phát triển các công nghệ trí tuệ nhân tạo quan trọng.
Athene Margaret Donald, giáo sư về vật lý thực nghiệm tại Đại học Cambridge (Anh), tuyên bố rằng con người đang ở thời điểm quan trọng trong lĩnh vực AI.
Do đó, ngành công nghệ cần lực lượng lao động đa dạng. Cụ thể, doanh nghiệp cần thêm nhân sự nữ giới hoặc thuộc dân tộc thiểu số, người da màu tại văn phòng để hạn chế các định kiến, đảm bảo việc phát triển AI đúng.
 |
| Tỷ lệ phụ nữ làm việc trong lĩnh vực công nghệ đã tăng lên đáng kể tại các thị trường phát triển như Mỹ, Anh, EU. Ảnh minh họa: Christina Morillo/Pexels. |
Tại Mỹ, tỷ lệ lao động nữ trong ngành công nghệ đã tăng từ 31% vào năm 2019 lên 35% vào cuối năm 2023, theo dữ liệu từ Cục Thống kê Lao động Mỹ. Chỉ có gần 900.000 lao động nữ làm việc trong lĩnh vực lập trình máy tính và các dịch vụ liên quan trong tổng số 2,5 triệu lao động vào năm ngoái.
Theo tờ Eurostat, tỷ lệ phụ nữ làm việc trong lĩnh vực lập trình máy tính và các dịch vụ liên quan trên khắp EU đã tăng từ mức 23% trước đại dịch lên 25,2% vào cuối năm 2023. Mức tăng thể hiện ở hầu hết quốc gia trong khu vực, bao gồm Đức, Pháp và Đan Mạch.
Ở Anh, tỷ lệ này đã tăng từ 29% vào năm 2019 lên hơn 32% trong suốt năm ngoái. Các nhà kinh tế cho rằng nhu cầu tuyển dụng mạnh mẽ các việc làm thuộc nhóm ngành CNTT kể từ sau đại dịch là một yếu tố quan trọng thúc đẩy xu hướng này.
Vào năm 2016, ở EU, ngành lập trình máy tính tuyển dụng số lượng nhân sự tương đương lĩnh vực nhà ở, bất động sản. Tuy nhiên, đến hiện tại, con số này đã tăng lên gấp đôi.
Tại Mỹ, số lượng việc làm trong lĩnh vực công nghệ tăng 15% vào tháng 12/2023 so với cùng kỳ năm 2019, mạnh mẽ hơn nhiều so với tăng trưởng tổng thể là 1,5% trong cùng khoảng thời gian.
Động thái từ các ông lớn
Theo Bianca Stringuini, người đứng đầu bộ phận bình đẳng, đa dạng và hòa nhập của nhóm tuyển dụng Hays, tỷ lệ phụ nữ trong lực lượng lao động công nghệ đang tăng lên một phần do có nhiều việc làm liên quan đến công nghệ hơn trong các ngân hàng và công ty hàng tiêu dùng.
Bà cho biết tại Mỹ, ngày càng có nhiều phụ nữ đảm nhận các vai trò trong việc phát hiện và kiểm tra mối đe dọa an ninh mạng, vốn là nghề do nam giới thống trị trước đây.
“Hiện chúng tôi bắt đầu thấy phụ nữ làm việc trong mọi lĩnh vực công nghệ khi thị trường phát triển”, Stringuini nhận xét.
Các mô hình làm việc linh hoạt hơn cũng đã giúp ích cho họ. Facebook cho biết những ứng viên chấp nhận lời mời làm việc từ xa có nhiều khả năng là phụ nữ hơn.
 |
| Các công ty lớn trong lĩnh vực công nghệ đang chú trọng đến việc tuyển dụng nhân sự nữ thay vì chú trọng nam giới như trước. Ảnh minh họa: CNBC. |
Một báo cáo của công ty tư vấn dịch vụ kỹ thuật số Nash Squared cho thấy những công ty chỉ yêu cầu nhân viên ở văn phòng 1-2 ngày/tuần thuê phụ nữ nhiều hơn 27% so với những công ty có thời gian làm việc cố định 5 ngày/tuần.
Những gã khổng lồ công nghệ cũng đang cải thiện khoảng cách giới tính trong lực lượng lao động của họ.
Theo báo cáo đa dạng của công ty, phụ nữ chiếm 25,3% trong số những người được Google tuyển dụng vào vị trí công nghệ mới trong năm 2023, tăng từ 20,8% vào năm 2018. Tỷ lệ nữ nói chung đã tăng từ 30,9 lên 34,1% trong cùng thời kỳ.
Tỷ lệ nhân sự nữ trong lực lượng lao động của Microsoft đã tăng lên 33,1% vào năm 2023, so với mức tăng 29,2% vào năm 2019. Trong đó những người đảm nhiệm các vai trò công nghệ tăng từ 21,4% lên 26,6% trong cùng thời gian.
Facebook và Apple cũng cho thấy xu hướng tương tự.
Đối diện khó khăn
Tuy nhiên, khoảng cách giới tính trong ngành công nghệ vẫn còn rộng hơn đáng kể so với các ngành công nghiệp lớn khác.
Ở Mỹ, chỉ hơn 33,3% phụ nữ làm việc trong lĩnh vực công nghệ so với 50,3% phụ nữ làm dịch vụ tư vấn quản lý, 65,9% làm dịch vụ pháp lý và 55,6% làm việc trong lĩnh vực tài chính.
“Sự chênh lệch này là quá lớn. Như chúng ta thấy, sự tiến triển là quá chậm và mong manh, cảm giác như muối bỏ bể", Karen Blake, đồng giám đốc điều hành của Tech Talent Charter, một nhóm thành viên dẫn đầu ngành nhằm thúc đẩy sự đa dạng và hòa nhập, cho biết.
 |
| Theo các chuyên gia trong lĩnh vực, sự thay đổi về cơ cấu nhân sự vẫn còn rất hạn chế, nữ giới sẽ vẫn gặp nhiều khó khăn. Ảnh minh họa: ThisIsEngineering/Pexels. |
Theo giáo sư Donald, nữ giới vẫn bị cản trở khỏi các chủ đề về công nghệ ngay từ khi còn nhỏ, dẫn đến việc ít lao động nữ có kỹ năng.
“Xã hội của chúng ta không khuyến khích các bé gái học các môn như vật lý hoặc tin học ngay từ khi mới sinh ra”, giáo sư nhận xét.
Nhiều người cho rằng vẫn có những rủi ro về việc xu hướng này có thể chậm lại hoặc thậm chí đảo ngược khi công việc linh hoạt bị chấm dứt, các công ty công nghệ lớn báo cáo tình trạng sa thải diện rộng và những sự ảnh hưởng từ AI.
Andy Heyes, Giám đốc điều hành của công ty tuyển dụng chuyên nghiệp Harvey Nash tại Anh và Ireland, cho biết tiến bộ về bình đẳng giới trong lĩnh vực công nghệ “chậm một cách đáng sợ”.
Ông lập luận rằng những cải thiện về sự đa dạng, bình đẳng giới sau đợt đại dịch chủ yếu là do sự chấp nhận rộng rãi hơn của mô hình làm việc tại nhà. Tuy nhiên hiện nay các quản lý đang thúc ép nhân viên quay trở lại văn phòng.
Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, Heyes nhận định bình đẳng, đa dạng và hòa nhập không còn là ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp. Thay vào đó, họ chú trọng vào các vấn đề khác như giảm chi phí hoặc tối ưu hóa hiệu suất kinh doanh.
Niềm vui và nỗi buồn của công việc
Tập truyện ngắn của nữ tác giả Jang Ryu Jin mang đến cái nhìn khác về cuộc sống của tầng lớp thanh niên ở Hàn Quốc. Chúng ta thường quen với hình ảnh những nam thanh nữ tú, chỉn chu trong bộ trang phục công sở, làm việc trong những cao ốc văn phòng sang trọng. Thực tế, áp lực công việc và khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn, khiến nhiều người trẻ không còn thiết tha với tình yêu, chuyện kết hôn hay sinh con. Các nhân vật của Jang Ryu Jin đều là những thanh niên bình thường mà người ta có thể gặp ở bất cứ đâu. Mỗi câu chuyện là một mảng màu sáng-tối đan xen, tạo nên bức tranh đa chiều về những khó khăn của người trẻ trong xã hội hiện đại.
