 |
1. Thời xa xưa, gia đình nào cúng thêm gà luộc vào ngày ông Công ông Táo?
Theo sách Nghi lễ dân gian - Nghi lễ cúng gia tiên (NXB Thời Đại), các gia đình có trẻ nhỏ ngày xưa thường cúng thêm gà luộc vào ngày 23 tháng chạp. Đặc biệt, gà cúng phải là gà mới lớn, mới tập gáy, với ngụ ý nhờ Táo quân xin Ngọc Hoàng cho đứa trẻ lớn lên có nhiều sinh lực và sinh khí hiên ngang. Ảnh: Quỳnh Trang. |
 |
2. Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, Táo quân có nguồn gốc từ ba vị thần nào?
Theo sách Cơ sở văn hóa Việt Nam (NXB Giáo Dục), 3 vị Táo quân gồm Thổ Công, Thổ Địa và Thổ Kỳ. Trong đó, Thổ Công cai quản nhà bếp, Thổ Địa trông coi việc nhà cửa, còn Thổ Kỳ phụ trách trông coi việc chợ búa. |
 |
3. Bài vị thờ Táo quân thường được viết chữ gì?
Theo Nghi lễ dân gian - Nghi lễ cúng gia tiên, bài vị thờ Táo quân thường được viết chữ Định Phúc Táo Quân, nghĩa là thần định đoạt mọi điều hạnh phúc. Ảnh: Phạm Ngôn. |
 |
4. Táo quân có tên gọi khác là gì?
Theo Tết cổ truyền người Việt (NXB Văn hóa Dân tộc), ông Táo còn được gọi với cái tên khác là Ông đầu rau, Ông núc bếp hoặc Vua bếp. Ông đầu rau là một dạng bếp tự chế của người Việt Nam trước đây, được làm từ 8 hòn đất sét, đẽo gọt thành hình như 3 con ếch chụm đầu vào nhau để đỡ nồi. Đặc biệt, Ông đầu rau có thể thay đổi kích thước để vừa nồi, nhưng các bộ phận không thể tách rời. Ở vùng nông thôn Việt Nam xưa, ba Ông đầu rau được coi trọng. Ngày 23 tháng chạp hàng năm, Ông đầu rau sẽ được thay mới, cái cũ được thả xuống ao. Ảnh: Điền Quang. |
 |
5. Vì sao Táo quân được mệnh danh là "Đệ nhất gia chi chủ"?
Tên gọi "Đệ nhất gia chi chủ" bắt nguồn từ quan niệm của người Việt xưa, cho rằng Táo quân là người định đoạt mọi may mắn, vận xui của mỗi gia đình. Ngoài ra, Táo quân cũng giúp gia chủ xua đuổi ma quỷ, giữ gìn sự bình yên cho ngôi nhà. |
 |
6. Vì sao người Việt thường dựng nêu sau ngày 23 tháng chạp?
Người Việt Nam quan niệm, sau khi tiễn ông Táo về trời, nhà cửa không có ai chăm lo, rất dễ bị ma quỷ dòm ngó, quấy phá. Vì thế, để giữ bình yên cho gia đình, mọi người sẽ dựng nêu và treo một số món đồ trừ tà lên ngọn nêu để xua đuổi ma quỷ. Đến ngày Khai hạ (mồng 7 tháng Giêng), ông Táo trở lại trần gian, cây nêu sẽ được hạ xuống. Ảnh: Quỳnh Trang. |
 |
7. Vật dụng nào sau đây không được treo trên cây nêu?
Theo Tết cổ truyền người Việt, ngọn nêu thường được treo lá dứa, lông gà hoặc bánh làm bằng đất nung. Một số nơi khác treo thêm đèn lồng, đèn xếp và tiền vàng mã. Người Việt xưa quan niệm, lá dứa dùng để xua đuổi ma quỷ, lông gà biểu tượng cho mặt trời, sức mạnh thiên nhiên, vàng mã để cầu tài lộc. Ảnh: Quỳnh Trang. |
