Những người bỏ qua tình dục, tới thẳng với IVF

Ở tuổi 23, Sarafina El-Badry Nance, nhà vật lý thiên văn tại Đại học California (Berkeley) phát hiện mình mang đột biến gene BRCA, một biến thể di truyền làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư vú và buồng trứng ở phụ nữ.

Điều đáng nói là mọi đặc điểm di truyền đều được di truyền thông qua gene. Mỗi người sẽ có 2 bản sao gene, trong đó có 1 bản sao của mỗi gene từ bố và mẹ. Do vậy, bất kỳ đặc điểm di truyền nào từ bố mẹ đều có 50% cơ hội truyền lại cho con cái họ.

Khi biết đến thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và xét nghiệm di truyền trên phôi thai, Sarafina El-Badry Nance (hiện 30 tuổi) và chồng là Taylor Nielsen (31 tuổi) quyết định đông lạnh phôi vào mùa hè năm ngoái để có thể cấy trong vài năm tới khi họ sẵn sàng có con. Điều này giúp bảo quản phôi ở trạng thái ổn định vô thời hạn và không gặp bất kỳ tác nhân gây hại nào.

Nhờ vậy, El-Badry Nance cảm thấy nhẹ nhõm vì đã chủ động chuẩn bị cho con một cuộc sống khỏe mạnh.

Đây chỉ là một trong nhiều trường hợp vợ chồng ở Mỹ quyết định có con bằng phương pháp hỗ trợ sinh sản khi phương pháp thụ thai tự nhiên tiềm ẩn rủi ro, ví dụ như di truyền gene xấu.

Trao quyền cho cha mẹ

Ở Mỹ, hơn 2% tổng số trẻ sơ sinh được sinh ra nhờ thụ thai bằng công nghệ hỗ trợ sinh sản, chủ yếu là IVF. Ít nhất 12 triệu trẻ sơ sinh toàn cầu chào đời bằng phương pháp này, theo Ủy ban Quốc gia về Giám sát Công nghệ hỗ trợ sinh sản.

Bác sĩ Alan Copperman, giám đốc điều hành phòng khám hỗ trợ sinh sản RMA, nhận thấy nhiều cặp đôi ngày nay hiểu được thách thức khi thụ thai và mang thai khỏe mạnh suốt thai kỳ nên đã bỏ qua con đường quan hệ tình dục và "đi thẳng" đến IVF để có con.

Thách thức mà các cặp vợ chồng nêu ra rất khác nhau. Trong khi một số "không có thời gian để thụ thai tự nhiên", một số khác "muốn sử dụng công nghệ để tăng tỷ lệ thụ thai thành công", theo ông Copperman.

Nhiều cặp vợ chồng chủ động lựa chọn IVF. Ảnh: Healthline.

Điểm chung của vợ chồng chọn IVF là họ thường từ 30-40 tuổi - độ tuổi không có lợi để sinh con. Chẳng hạn, tuổi 35 chỉ có 15% cơ hội thụ thai tự nhiên hàng tháng. Tỷ lệ này giảm xuống 5% đối với người 40 tuổi.

Nhiều đôi thậm chí không ở cùng một nơi đủ lâu để quan hệ tình dục trong thời gian người vợ rụng trứng. "Tôi có rất nhiều bệnh nhân làm việc trong lĩnh vực tư vấn hoặc kinh doanh và thường xuyên đi công tác. Họ có thể nói với tôi rằng họ đã cố gắng được 6 tháng, nhưng sự thật là chỉ được 2-3 tháng", bác sĩ nội tiết sinh sản Denis Vaughan tại Boston IVF cho biết.

Ngoài những lý do trên, một số cặp vợ chồng như Sarafina El-Badry Nance sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản để sàng lọc phôi đối với những gene di truyền xấu, đồng thời chọn phôi chất lượng tốt trước khi chuyển chúng vào buồng tử cung của người mẹ.

Những người khác thì sử dụng IVF để lựa chọn giới tính cho đứa con.

Faith Hartley (35 tuổi) và chồng là Neil Robertson (49 tuổi) đã nhanh chóng thụ thai tự nhiên đứa con đầu lòng vào tháng 7/2019. Nhưng đối với đứa con thứ hai, ra đời vào tháng 12/2022, họ đã chọn IVF để đảm bảo đó là con gái.

Faith Hartley và 2 con gái. Ảnh: NVCC.

Vì thế, họ đông lạnh phôi vào tháng 1/2022 và cấy chúng thành công vào tháng 3. Việc chọn phôi dựa vào giới tính hoàn toàn hợp pháp ở Mỹ.

Chi trả cho phương pháp hỗ trợ sinh sản là khó khăn lớn nhất đối với cặp vợ chồng. Chưa kể, Hartley phải chịu đựng cơn đau tiêm thuốc đến mức “có những ngày không thể ra khỏi giường” và hormone đã ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần của cô.

"Nhưng cuối cùng, chúng tôi thấy xứng đáng. Để con tôi 'có chị có em', tôi sẽ làm bất cứ điều gì", Hartley bày tỏ.

Denise (34 tuổi, sống ở thành phố Foster, bang California) đã cùng chồng đông lạnh 3 phôi khi cô 31 tuổi. "Chúng tôi có được bảo hiểm tốt từ công ty nên quyết định làm điều đó. Nó giảm bớt áp lực sinh sản vì tôi không biết mình muốn có bao nhiêu đứa con", cô chia sẻ.

Denise đang cân nhắc kỹ việc sử dụng 1 trong 3 phôi để có em bé thứ hai. Việc xét nghiệm phôi thai trước đó cũng gia tăng sự an tâm của bậc làm cha mẹ như cô.

Bác sĩ Lucky Sekhon làm việc tại phòng khám sinh sản RMA cũng cho biết các xét nghiệm tiền cấy phôi có thể không hoàn hảo, nhưng chí ít thì đảm bảo phôi có số lượng nhiễm sắc thể phù hợp, giúp giảm tỷ lệ sảy thai.

Mặt trái

Hầu hết chương trình bảo hiểm không chi trả cho IVF cho đến khi cặp vợ chồng dị tính đã cố gắng thụ thai tự nhiên ít nhất 1 năm nếu người phụ nữ dưới 35 tuổi và 6 tháng nếu cô ấy đã qua tuổi 35. Các cặp đồng giới hoặc phụ nữ tự thụ thai sẽ tuân theo các quy định khác nhau.

Như vậy, người chọn IVF thường bỏ tiền túi cho quá trình điều trị (chi phí một chu kỳ IVF rơi vào khoảng 23.474 USD, theo trang web giáo dục sinh sản Fertility IQ) hoặc làm giả số tháng thụ thai tự nhiên trên giấy tờ - điều mà bác sĩ hay công ty bảo hiểm không thể kiểm chứng.

IVF nên là phương án dự phòng thay vì sự lựa chọn đầu tiên. Ảnh minh họa: Unsplash.

Điều quan trọng là IVF không phải công cụ quyền năng, bởi nó không đảm bảo 100% tỷ lệ thụ thai thành công. Quá trình này vẫn tồn tại rủi ro sảy thai, dù khả năng thấp hơn so với thụ thai tự nhiên vì phôi đã qua sàng lọc chất lượng trước khi cấy vào tử cung.

Bên cạnh đó, tỷ lệ thành công có thể thay đổi tùy thuộc vào tuổi của người mẹ. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh, phụ nữ dưới 35 tuổi có gần 50% cơ hội sinh con sau một chu kỳ IVF. Đối với phụ nữ trên 40 tuổi sử dụng trứng của chính mình, con số đó giảm xuống còn 7%.

"Đó là một hành trình gian nan, tốn tiền bạc và thời gian, mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần", giáo sư Tarun Jain tại Đại học Northwestern đánh giá.

Qua đây, bác sĩ Lucky Sekhon khuyến cáo các cặp vợ chồng nên xem IVF như phương án dự phòng chứ không phải lựa chọn đầu tiên. Bà cho biết nhiều khách hàng đến gặp mình vì nghĩ rằng họ có ít cơ hội thụ thai tự nhiên trong khi họ hoàn toàn đủ điều kiện sức khỏe để làm điều đó. Trường hợp ngoại lệ như cô El-Badry Nance thì mới nên nghĩ đến IVF.

Các bác sĩ cũng đồng ý rằng IVF là "trò chơi con số" - càng nhiều phôi đông lạnh thì cơ hội thành công càng cao, song việc cố gắng thụ thai tự nhiên trước khi sử dụng phôi đông lạnh được xem là cách khôn ngoan để dùng phôi khi cần mà không phải để dành.

Nhiều người biểu tình hồi tháng 2/2024 vì phán quyết công nhận phôi đông lạnh là trẻ em. Ảnh: New York Times.

Hồi tháng 2, IVF trở thành tâm điểm chú ý khi Tòa án Tối cao bang Alabama (Mỹ) đưa ra phán quyết rằng phôi đông lạnh ở bang này phải được coi là trẻ em, thay vì tài sản của những người tạo ra chúng.

Quyết định trên đã dẫn đến việc tạm dừng thủ tục IVF ở một số vùng của bang, thậm chí dừng việc vận chuyển phôi ra khỏi bang để tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đến đầu tháng 3, một đạo luật được thông qua để bảo vệ nhà cung cấp IVF, khiến một số phòng khám tiếp tục thực hiện phương pháp này, dù những thách thức pháp lý vẫn có thể xảy ra.

Những phán quyết như vậy có thể để lại hậu quả sâu rộng đối với số lượng lớn những người sắp làm cha mẹ khi mà ngày càng nhiều người lựa chọn có con bằng phương pháp phi tự nhiên.