Triệu chứng Hoa hậu H’Hen Niê mắc sau sinh

H'Hen Niê bị nổi mề đay sau sinh. Ảnh: FBNV.

Sau khi chia sẻ hình ảnh làn da nổi mẩn đỏ và ngứa rát khắp người, Hoa hậu H’Hen Niê khiến người hâm mộ lo lắng. Cô cho biết bản thân bị mề đay sau sinh và phải điều chỉnh chế độ sinh hoạt để cải thiện tình trạng.

Câu chuyện của H’Hen Niê phản ánh hiện tượng phổ biến ở phụ nữ sau sinh, phản ứng của cơ thể trước sự thay đổi mạnh mẽ về nội tiết và miễn dịch.

Chuyện không của riêng Hoa hậu

Theo bác sĩ chuyên khoa II Đoàn Văn Lợi Em, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Da liễu TP.HCM, mề đay là tình trạng da nổi mẩn đỏ, sưng phù, ngứa dữ dội do cơ thể giải phóng histamine, một chất gây giãn mạch và viêm da. Mề đay có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào, tồn tại vài giờ rồi biến mất, sau đó lại xuất hiện ở chỗ khác.

Bệnh được chia thành mề đay cấp tính (dưới 6 tuần) và mề đay mạn tính (trên 6 tuần). Ở phụ nữ sau sinh, mề đay thường xuất hiện trong những tuần đầu và đa số thuộc nhóm cấp tính, không nguy hiểm nếu được chăm sóc đúng.

Cơ thể người phụ nữ sau sinh giống như đang “thiết lập lại hệ thống”. Sau khi sinh, nồng độ estrogen và progesterone giảm đột ngột, trong khi prolactin (hormone kích thích tiết sữa) tăng cao, khiến hệ miễn dịch trở nên nhạy cảm hơn.

"Chính sự xáo trộn này khiến histamine dễ được phóng thích, gây ngứa, nổi mẩn và sưng đỏ", bác sĩ Lợi Em nói.

Tình trạng nổi mề đay sau sinh rất thường gặp. Ảnh: Medinet.

Bên cạnh đó, các yếu tố như thiếu ngủ, căng thẳng, mệt mỏi, nhiễm trùng nhẹ (viêm vú, viêm vết mổ, viêm đường tiểu) hoặc thuốc sau sinh (kháng sinh, giảm đau, thuốc co hồi tử cung) đều có thể kích hoạt phản ứng dị ứng, làm tình trạng mề đay xuất hiện hoặc kéo dài hơn.

Nhiều người thường quy nguyên nhân mề đay cho việc “ở cữ sai cách”, song bác sĩ Lợi Em khẳng định phần lớn trường hợp là do rối loạn nội tiết và miễn dịch, không phải vì mẹ tắm hay không tắm.

Thực tế, những tập quán “ở cữ” quá nghiêm ngặt như hơ than, xông hơi, uống thảo dược, kiêng tắm nhiều ngày có thể khiến da bí bách, dễ nhiễm khuẩn, từ đó làm bệnh nặng thêm. Ngược lại, việc giữ cơ thể sạch sẽ, mặc đồ thoáng, ngủ đủ và ăn uống đầy đủ dinh dưỡng lại là cách tốt nhất để da phục hồi nhanh sau sinh.

Điều trị an toàn khi đang cho con bú

Mề đay có biểu hiện đặc trưng là mảng đỏ, phù nề, ngứa dữ dội, xuất hiện và biến mất nhanh trong 24 giờ mà không để lại vết thâm. Trường hợp bệnh kéo dài hơn 6 tuần, bác sĩ sẽ đánh giá là mề đay mạn tính thường gặp ở người có cơ địa dị ứng hoặc căng thẳng kéo dài.

Theo bác sĩ Lợi Em, cho con bú không làm mề đay nặng hơn, dù hormone prolactin tăng có thể khiến cảm giác ngứa rõ rệt hơn. Các bà mẹ hoàn toàn có thể tiếp tục cho con bú, vì sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng và miễn dịch quý giá nhất cho trẻ. Việc điều trị chỉ nên thực hiện khi có hướng dẫn y khoa, tránh tự ý dùng thuốc.

Trong giai đoạn này, một số thuốc kháng histamine có thể đi qua sữa mẹ, gây buồn ngủ, ảnh hưởng giấc bú của trẻ hoặc làm giảm tiết sữa. Do đó, phụ nữ sau sinh nên ưu tiên các biện pháp không dùng thuốc

• Chườm mát, tắm nước mát để giảm ngứa.
• Mặc quần áo rộng, chất liệu thoáng khí, tránh cọ xát da.
• Giữ tinh thần thư giãn, ngủ đủ giấc để hạn chế căng thẳng, yếu tố làm bệnh dễ tái phát.

Nếu cần điều trị, bác sĩ sẽ kê thuốc kháng histamine thế hệ mới, có nồng độ rất thấp trong sữa mẹ, được xem là an toàn. Phụ nữ sau sinh không dùng thuốc nam, đắp lá hoặc uống thảo dược không rõ nguồn gốc vì có thể gây nhiễm trùng da, ảnh hưởng sữa và sức khỏe trẻ.

Bác sĩ Lợi Em cảnh báo nếu người bệnh có biểu hiện phù môi, sưng mí, khó thở, choáng hoặc nôn ói, cần đến bệnh viện ngay vì đây có thể là phản vệ, phản ứng dị ứng nặng, nguy hiểm tính mạng.

Để phòng ngừa tái phát, phụ nữ sau sinh nên ăn uống đầy đủ, không kiêng khem quá mức, chỉ tránh thực phẩm từng gây dị ứng rõ ràng. Dưỡng ẩm da thường xuyên, vận động nhẹ nhàng và giữ tinh thần thoải mái là chìa khóa giúp làn da phục hồi và hệ miễn dịch ổn định.

Mề đay sau sinh là tình trạng khá phổ biến và phần lớn lành tính. Mẹ đừng quá lo lắng. Hãy nghỉ ngơi đủ, ăn uống cân bằng, giữ tinh thần thoải mái và không tự ý dùng thuốc. Quan trọng nhất, mẹ vẫn nên tiếp tục cho con bú, vì sữa mẹ là món quà quý giá nhất cho bé", bác sĩ Lợi Em nhấn mạnh.