|
|
Người sáng lập FTX bị bắt giữ ở Bahamas. Ảnh: Jeenah Moon. |
Năm 2019, Charlie Javice (sinh năm 1992) lọt vào danh sách 30 Under 30 (Những gương mặt xuất sắc dưới 30 tuổi) của Forbes nhờ thành lập công ty khởi nghiệp Frank. Vị CEO mô tả công ty mình là “Amazon dành cho giáo dục đại học”, với mục đích giúp sinh viên điều hướng quy trình hỗ trợ tài chính.
Năm 2021, hãng tài chính lâu đời nhất thế giới JPMorgan Chase & Co đã mua lại Frank với giá 175 triệu USD và Javice đã trở thành đối tác quản lý tại ngân hàng này. Trên Linkedin, doanh nhân cũng tự hào khoe rằng chỉ trong vòng 4 năm, Frank đã phát triển để phục vụ “hơn 5 triệu sinh viên tại hơn 6.000 trường đại học”.
Thế nhưng, thực tế là những con số đó đã bị phóng đại, The Guardian đưa tin.
 |
| Javice, người từng nằm trong danh sách 30 Under 30 của Forbes, bị cáo buộc lừa đảo ngân hàng. Ảnh: Frank. |
Các doanh nhân trẻ nhận án tù
Ngày 4/4, Javice (31 tuổi) bị Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội “làm tăng số lượng khách hàng của công ty một cách sai trái và đột ngột” để khiến JPMorgan Chase & Co mua nó.
Theo đơn kiện, công ty Frank chỉ có khoảng 300.000 khách hàng, nhưng đã ngụy tạo dữ liệu nhằm gia tăng cơ sở khách hàng. Cụ thể, CEO trẻ tuổi đã thuê một nhà khoa học dữ liệu nhằm tạo ra vài triệu khách hàng.
Còn JPMorgan Chase & Co, công ty có khoảng 240.000 nhân viên và trả lương 34,5 triệu USD/năm cho CEO của họ, dường như không phát hiện ra điều đó trong quá trình thẩm định.
Trước tòa án, Javice bị cáo buộc một số tội danh âm mưu lừa đảo ngân hàng liên quan đến sử dụng Internet, với mỗi tội danh có mức án tối đa 30 năm tù. Cô đã phủ nhận tất cả cáo buộc chống lại mình.
Javice không phải nhân vật duy nhất trong danh sách 30 Under 30 đầu tiên phạm tội và chuẩn bị nhận bản án tù.
Năm 2021, sau sự sụp đổ nghiêm trọng của sàn giao dịch tiền điện tử FTX, Sam Bankman-Fried (sinh năm 1992) phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc từ hối lộ chính phủ nước ngoài, rửa tiền cho đến đóng góp bất hợp pháp cho chính trị. Anh đang bị giam giữ tại bang California (Mỹ) cho đến khi phiên tòa bắt đầu, dự kiến vào tháng 10.
 |
| Sam Bankman-Fried, nhà đồng sáng lập sàn tiền số FTX, đã bị bắt sau khi lừa đảo 8 triệu USD. Ảnh: Bloomberg. |
Tháng 12/2022, Caroline Ellison (sinh năm 1994), cựu Giám đốc điều hành của Alameda Research, còn được biết đến với biệt danh “cánh tay phải” của Bankman-Fried, đã nhận 7 cáo buộc hình sự trong vụ sập FTX với mức án tối đa là 110 năm tù.
Năm 2018, Martin “Pharma Bro” Shkreli (sinh năm 1983), người từng lọt vào danh sách 30 Under 30 của Forbes năm 2012 ở hạng mục tài chính, bị kết án 7 năm tù vì tội gian lận chứng khoán. Tuy nhiên, năm 2022, anh đã được ra tù và ngay lập tức gửi đi bản tin điện tử kêu gọi đầu tư.
Áp lực thành công khi còn trẻ
Cùng ngày CEO Javice bị buộc tội, doanh nhân công nghệ Chris Bakke đã đăng trên mạng xã hội Twitter: “Tổng số vốn mà những người trong danh sách Forbes 30 Under 30 đã huy động được là 5,3 tỷ USD. Nhưng cùng với đó, họ bị bắt vì tội lừa đảo và gian lận hơn 18,5 tỷ USD. Con số thật đáng kinh ngạc”.
Trong khi con số 5,3 tỷ USD được Forbes đề cập chính thức, 18,5 tỷ USD chỉ là kết quả ước tính của Bakke. Nhưng qua đây, có thể thấy rằng ranh giới giữa những nhà đổi mới sáng tạo và kẻ lừa đảo dường như ngày càng trở nên mỏng manh.
Tất nhiên, vấn đề ở đây không nằm ở Forbes, mà do sự tôn sùng tuổi trẻ của đám đông và định nghĩa về sự thành công.
 |
| Một thế hệ đã trưởng thành với những lời khuyên làm giàu nhanh chóng trước tuổi 30. Ảnh minh họa: Inc. |
30 Under 30 không đơn thuần chỉ là một danh sách với 30 cái tên. Danh sách này còn thể hiện một tâm lý chung: áp lực phải đạt được những điều tuyệt vời trước khi tuổi trẻ vuột khỏi tầm tay. Và áp lực này có thể khiến một số người tham vọng chọn cách đi đường tắt.
Trên thực tế, việc đi đường tắt vốn được xã hội khuyến khích. Trong quá trình trưởng thành, thế hệ Millennials (sinh năm 1982-1996) thường được khuyên rằng “Hãy giả vờ cho đến khi bạn thực sự làm được”, hay “Hãy kiếm tiền ngay bây giờ trước khi bước sang tuổi 30 tuổi già nua và thiếu sức sống”.
Bởi vậy, làm màu thêm một chút cũng chẳng sao, "bởi ai nấy đều phải chạy đua xoay xở kiếm tiền, cho đến khi một trong số người trẻ vướng vào vòng lao lý", theo The Guardian.
AI có cướp đi công việc của chúng ta?
Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.
