![]() |
Với thu nhập 50 triệu đồng/tháng, nhiều cặp vợ chồng vẫn đi ở thuê, chưa dám tính đến việc mua nhà. Ảnh minh họa: Pavel Danilyuk/Pexels. |
Giá nhà tăng nhanh, chi phí sinh hoạt ngày một cao khiến bài toán an cư trở thành áp lực lớn - đặc biệt với các cặp vợ chồng có con nhỏ.
“Vợ chồng tôi đi làm đều đặn, tổng thu nhập 50 triệu/tháng, mà mấy năm nay vẫn chưa dám nghĩ đến chuyện mua nhà. Giá tăng nhanh, tiền lương không theo kịp”, chị Minh Trang (33 tuổi, phường Bình Tân) thở dài.
Dữ liệu từ Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) cho thấy trong giai đoạn 2019-2025, giá căn hộ chung cư tại TP.HCM tăng gần 50%.
Tốc độ tăng này hoàn toàn không theo kịp thu nhập của nhiều gia đình. Mức chênh lệch lên tới hàng tỷ đồng đã kéo dài thời gian tích lũy cần thiết để mua được nhà. VARS IRE nhận định một căn hộ điển hình tại các đô thị hiện có giá gấp 20-25 lần thu nhập bình quân của một hộ gia đình.
Ở trường hợp gia đình chị Minh Trang với 2 con nhỏ, sau khi trừ chi phí sinh hoạt, học phí, bảo hiểm, tiền gửi trẻ và hỗ trợ ông bà, khoản tiết kiệm thực tế chỉ còn 10-15 triệu đồng/tháng. Điều đó có nghĩa nếu không vay mượn, họ phải mất hơn 20 năm mới đủ tiền mua căn hộ 3 tỷ đồng, trong trường hợp giá nhà không tăng thêm.
Nếu vay ngân hàng, áp lực trả nợ rất lớn. Cặp vợ chồng này có sẵn 600 triệu đồng (20%), vay 2,4 tỷ trong 20 năm với lãi suất trung bình 9%/năm (sau ưu đãi). Theo tính toán, họ phải trả khoảng 23-25 triệu đồng/tháng - gần một nửa thu nhập gia đình.
Điều này khiến vợ chồng chị Minh Trang và nhiều gia đình trẻ chùn bước, dù thu nhập nghe có vẻ “ổn”. Bởi chỉ cần phát sinh thêm chi phí nuôi con, sửa xe hay viện phí, kế hoạch tài chính có thể bị phá vỡ ngay.
Giữa bối cảnh giá nhà leo thang, xu hướng vay dài hạn đang trở thành lựa chọn của nhiều gia đình trẻ. Thay vì cố gắng trả hết trong 15-20 năm, việc kéo dài thời gian vay lên 40-50 năm giúp chia nhỏ khoản trả hàng tháng, giảm gánh nặng tài chính mà vẫn giữ được cơ hội sở hữu nhà sớm.
Đơn cử, HDBank hiện là ngân hàng đầu tiên trên thị trường cho vay mua nhà lên đến 50 năm - dài nhất hiện nay. Gói vay có lãi suất chỉ từ 4,5%/năm, ân hạn gốc tối đa 5 năm và hỗ trợ tới 90% giá trị tài sản.
Nhờ vậy, các gia đình trẻ có thể chỉ cần trả khoảng 13-15 triệu đồng/tháng - bằng 1/4 thu nhập - để sở hữu ngôi nhà của riêng mình mà vẫn đủ chi tiêu, nuôi con. Với những ưu đãi này, nhiều người coi đây là bước ngoặt giúp “an cư trước, trả dần sau”, đặc biệt trong giai đoạn vật giá tăng nhanh.
Chuyên gia tài chính cá nhân nhận định 50 triệu/tháng là mức thu nhập tốt, nhưng nếu không có kế hoạch rõ ràng thì rất khó chạm tới giấc mơ nhà ở. Giải pháp là bắt đầu sớm, chọn sản phẩm vay linh hoạt, lãi suất thấp và thời hạn phù hợp với vòng đời tài chính của gia đình.
Việc vay dài hạn không chỉ giúp giảm áp lực mà còn tạo cơ hội cho các cặp vợ chồng đầu tư thêm vào giáo dục, chăm sóc con cái, hoặc tích lũy cho tương lai - thay vì dồn toàn bộ thu nhập để trả nợ nhà.
Các chuyên gia tài chính đều khuyên không nên chờ đủ tiền mới mua nhà, vì giá tăng nhanh hơn tốc độ tiết kiệm. Chọn sản phẩm vay dài hạn, lãi suất linh hoạt, ân hạn gốc là cách khả thi để “bắt đầu sớm hơn”. Và quan trọng nhất, duy trì kỷ luật chi tiêu - tiết kiệm ổn định để không bị vỡ kế hoạch.
Theo tác giả James Suzman, Đông Á được coi là khu vực đang phải chịu hậu quả nặng nề từ thực trạng nhân viên làm việc quá sức. Những con số đáng báo động về "văn hóa 996" ở Trung Quốc, hiện tượng "karoshi" (làm việc đến chết) tại Nhật Bản... được đề cập trong cuốn sách Lịch sử việc làm khiến chúng ta phải giật mình.