 |
| 1. Bắt nạt bằng lời nói: Đây là hình thức tấn công tinh thần dai dẳng thông qua những lời lẽ nhục mạ, đe dọa và xúc phạm đến cá nhân, bao gồm ngoại hình, niềm tin, khuyết tật... Ví dụ, trẻ có thể bị chế giễu về trang phục, kiểu tóc, trí tuệ, vóc dáng hoặc cách đi đứng. Trẻ em bị bắt nạt bằng lời nói có thể thu mình, trở nên cáu kỉnh hoặc thay đổi thói quen. |
 |
| Trước hết, cha mẹ hãy dạy trẻ về sự tôn trọng. Bạn hãy nhấn mạnh với con rằng mọi người đều xứng đáng được đối xử tử tế và giúp con bạn trân trọng những điểm mạnh của mình. Sau đó, bạn hãy thảo luận với con về cách đối phó với kẻ bắt nạt một cách an toàn và hiệu quả. Ví dụ, con có thể trả lời dứt khoát như "bạn đừng nói vậy", "hãy lùi lại" hoặc thậm chí con có thể bỏ qua lời châm chọc thay vì phản ứng tiêu cực. |
 |
| 2. Bắt nạt thể chất: Đây là hành vi bắt nạt bằng cách đe dọa xâm phạm thân thể, bao gồm những hành vi lặp đi lặp lại như đánh, đá, chặn, đẩy, đấm, hoặc chạm vào cơ thể theo cách không phù hợp và gây tổn thương. Nhiều trẻ không nói với cha mẹ khi bị bắt nạt, vì vậy, phụ huynh hãy chú ý đến những dấu hiệu như vết trầy xước hoặc vết bầm tím không rõ nguyên nhân. |
 |
| Nếu nghi ngờ con bị bạo hành thể chất, cha mẹ hãy trò chuyện cởi mở, hỏi con xem chuyện gì đang xảy ra ở trường, trong giờ nghỉ hoặc trên đường về nhà. Dựa trên câu trả lời, bạn hãy hỏi xem ai là kẻ bắt nạt, nhưng hãy cố kiềm chế cảm xúc. Trang Parents khuyên phụ huynh không nên liên hệ với cha mẹ của kẻ bắt nạt hoặc những kẻ bắt nạt để tự giải quyết. Thay vào đó, bạn nên làm việc qua nhà trường và cơ quan chức năng nếu con tiếp tục bị bạo hành. |
 |
| 3. Bắt nạt tình dục: Bắt nạt tình dục bao gồm những hành vi đụng chạm, cử chỉ, lời nói mang tính chất quấy rối tình dục, nhất là đối với trẻ ở độ tuổi dậy thì. Trong nhiều trường hợp cực đoan, quấy rối tình dục có thể là gạ gẫm hoặc ép buộc xem nội dung khiêu dâm. Trẻ bị bắt nạt tình dục có thể sợ đến trường hoặc sợ tham gia các hoạt động. Phụ huynh cũng có thể nhận thấy những dấu hiệu như xấu hổ, cố gắng che giấu cơ thể... |
 |
| Bắt nạt tình dục là hành vi nghiêm trọng cần được can thiệp ngay lập tức do có nguy cơ leo thang thành các hành vi xâm hại tình dục nghiêm trọng. Trong nhiều trường hợp, bắt nạt tình dục được coi là một hình thức quấy rối tình dục, vi phạm quy định pháp luật. Vì vậy, cha mẹ cần báo cáo hành vi này với nhà trường và cơ quan chức năng. Ngoài ra, phụ huynh nên cân nhắc tìm đến chuyên gia về sức khỏe tinh thần để ổn định lại tâm lý cho trẻ. |
 |
| 4. Bắt nạt quan hệ: Đây là hành vi cố tình phá hoại vị trí xã hội của một người. Biểu hiện dễ nhận biết nhất là cô lập, xa lánh, ngăn cản người khác tham gia nhóm, nói xấu nạn nhân, tiết lộ thông tin bí mật và thao túng. Khi bị bắt nạt kiểu này, trẻ thường thay đổi tâm trạng, thu mình với bạn bè và có xu hướng ở một mình. Phụ huynh cũng có thể dễ dàng nhận thấy các mối quan hệ bạn bè của trẻ không lành mạnh hoặc trẻ bị đối xử thiếu tôn trọng. |
 |
| Nếu con bị bắt nạt quan hệ, phụ huynh hãy trò chuyện với con, giúp con tìm ra những điều khiến chúng hạnh phúc, đồng thời nhấn mạnh những phẩm chất tích cực và đảm bảo con hiểu rằng mọi người đều yêu thương và quan tâm con. Ngoài ra, cha mẹ hãy tập trung vào việc phát triển tài năng và sở thích như âm nhạc, nghệ thuật để con xây dựng các mối quan hệ bên ngoài trường học. Tuy nhiên, nếu tình trạng này tiếp tục và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần hoặc khả năng học tập của con bạn, hãy thông báo đến nhà trường. |
 |
| 5. Bắt nạt qua mạng: Khi sử dụng mạng xã hội, trẻ đang đối mặt với nguy cơ bị người khác quấy rối, tung tin đồn thất thiệt, mỉa mai và xúc phạm. Ngoài ra, bắt nạt trên mạng cũng bao gồm đăng thông tin sai lệch, ảnh riêng tư hoặc thông tin nhạy cảm về người khác. Khi bị bắt nạt, trẻ dành nhiều thời gian online hơn nhưng thường buồn rầu và lo lắng sau đó. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy chúng đang đọc những điều tiêu cực trên máy tính, điện thoại. |
 |
| Kẻ bắt nạt qua mạng thường ẩn danh và các hành vi có thể diễn ra 24/7. Vì vậy, phụ huynh hãy thiết lập thời gian sử dụng thiết bị với trẻ. Bên cạnh đó, bạn nên khuyến khích con chia sẻ ngay nếu chúng bị bắt nạt trên mạng, dạy trẻ không nên đáp trả hay đăng tải lại những thông tin tiêu cực. Bạn cũng nên chặn người bắt nạt khỏi tài khoản của con, nhưng đừng thu điện thoại hay cấm mạng xã hội. Đó cũng là nơi con kết nối với bạn bè. |
 |
| 6. Bắt nạt định kiến: Nạn nhân của bắt nạt định kiến thường là những người khác biệt với tập thể như màu da, chủng tộc, xu hướng tính dục, gia cảnh... Nghiên cứu cho thấy trẻ em bị bắt nạt bởi định kiến thường có lòng tự trọng thấp, dễ mắc các triệu chứng trầm cảm, lo âu. |
 |
| Nếu con bạn là mục tiêu của hành vi bắt nạt mang tính định kiến, đầu tiên, bạn hãy trấn an rằng con luôn được yêu thương và ủng hộ vô điều kiện. Nếu có thể, bạn hãy ghi chép lại tất cả sự việc xảy ra và báo cáo cho nhà trường cũng như cơ quan chức năng. |
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách nuôi dạy trẻ trong thời đại 4.0.
Cuốn sách Nuôi con 4.0 - Làm thế nào để trẻ không bị nghiện thiết bị công nghệ? của TS Shimi Kang (nhà khoa học, tâm lý học, chuyên gia giáo dục, tác giả của nhiều tựa sách bán chạy) được đánh giá là hữu ích cho các phụ huynh có con em nghiện sử dụng thiết bị điện tử.
TS Shimi Kang đưa ra hàng loạt dẫn chứng và phân tích khoa học về cách thức tác động của thiết bị công nghệ đến bộ não đang trong giai đoạn phát triển của trẻ. Sau đó, bà chỉ ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, hành vi và tính cách của trẻ.
