Phụ huynh nên cân bằng giữa việc sử dụng điện thoại và tương tác với con. Ảnh: Pexels. |
Chẳng thể trách phụ huynh khi bị cuốn vào điện thoại bởi trong đó là cả thế giới: Công việc, bạn bè, tin tức, trò chơi...
Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên chú ý vào điện thoại khi ở cùng con, điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp của trẻ. Lý do là cha mẹ sẽ mất tập trung, dành ít thời gian hơn cho những tương tác ý nghĩa, dẫn đến trẻ có ít cơ hội học hỏi.
Trao đổi với Parents, thạc sĩ Leanne Sherred (chuyên gia ngôn ngữ trị liệu) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dành cho con sự chú ý trọn vẹn, không nhắn tin, lướt web, hay sử dụng ứng dụng. Dưới đây là một số lý do.
Cha mẹ xây dựng nền tảng ngôn ngữ của trẻ
Nền tảng ngôn ngữ bắt đầu ngay tại nhà, khi con còn là một đứa trẻ sơ sinh. Các nghiên cứu đã chỉ ra khi cha mẹ thường xuyên nói chuyện với con, trẻ sẽ phát triển khả năng ngôn ngữ mạnh mẽ. Ngay cả cách nói thân mật, "nói ngọng" với trẻ sơ sinh cũng cải thiện các kỹ năng ngôn ngữ và khuyến khích việc tương tác qua lại.
Khi cha mẹ bị phân tâm, chẳng hạn như khi sử dụng thiết bị di động, họ sẽ cảm thấy ít kết nối hơn với con.
Điều này có thể dẫn đến việc giảm sút giao tiếp, trẻ có thể bỏ lỡ những cơ hội quan trọng cho sự phát triển. Xét cho cùng, trẻ em học tốt nhất thông qua các tương tác với người chăm sóc.
Sự phát triển ngôn ngữ của trẻ bị ảnh hưởng
Sự xao nhãng của cha mẹ do điện thoại di động có thể cản trở sự phát triển giao tiếp của trẻ bằng cách giảm chất lượng tương tác.
Một nghiên cứu năm 2014 của trường Y, Đại học Boston, đã chỉ ra khi cha mẹ sử dụng điện thoại trong bữa ăn, họ giao tiếp bằng lời với con ít hơn 20%. Giao tiếp không bằng lời (bao gồm biểu cảm khuôn mặt, tiếp xúc bằng mắt và ngôn ngữ cơ thể) giảm đến 39%.
Một nghiên cứu khác được thực hiện vào năm 2019 cho thấy việc cha mẹ sử dụng điện thoại di động liên quan đến việc giảm nhận thức và sự nhạy cảm. Nó cũng khiến cha mẹ cảm thấy thời gian dành cho con không thỏa mãn.
Hơn nữa, khi cha mẹ bị gián đoạn bởi điện thoại, nó ảnh hưởng đến cách họ giao tiếp với con, khiến trẻ ít có khả năng tiếp thu các kỹ năng xã hội quan trọng như duy trì giao tiếp bằng mắt, tập trung vào người mình đang trò chuyện và khả năng phản hồi - tất cả những điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ trong tương lai.
Cuối cùng, nghiên cứu cho thấy cha mẹ xao nhãng do điện thoại ít thành công hơn trong việc dạy trẻ những điều mới, bao gồm ngôn ngữ. Một nghiên cứu đã chỉ ra khi dạy con nói, nếu cha mẹ bị gián đoạn bởi điện thoại, trẻ sẽ không học được từ mới và ngược lại.
Phụ huynh có thể cho rằng việc sử dụng điện thoại là bình thường, nhưng lâu dần, các ảnh hưởng không tốt sẽ tích tụ. Tốt nhất, bạn nên điều chỉnh việc sử dụng điện thoại và phát triển những thói quen lành mạnh xung quanh con bạn.
Bạn không cần ngưng hoàn toàn điện thoại khi ở cạnh con, nhưng bạn có thể hạn chế tần suất chúng thấy bạn lướt màn hình. Ảnh: Pexels. |
Điều chỉnh bằng cách nào?
Cha mẹ bận rộn nhưng việc dành thời gian cho con và giảm bớt thời gian sử dụng điện thoại là điều quan trọng. Thạc sĩ Leanne Sherred chỉ bạn một số cách để cân bằng giữa việc sử dụng điện thoại và tương tác với con, tạo môi trường thuận lợi cho con phát triển ngôn ngữ:
- Lập thời gian không dùng điện thoại để tập trung vào con: Trong khoảng thời gian này, hãy tắt điện thoại hoặc để nó ở nơi khác, bạn chỉ tập trung vào việc tương tác với trẻ.
- Tắt thông báo: Tiếng chuông điện thoại dễ khiến bạn mất tập trung. Hãy vào phần cài đặt và tắt những thông báo không cần thiết, hoặc bật chế độ "không làm phiền" khi ở bên con.
- Thiết lập khu vực không điện thoại: Bạn có thể quy định một số khu vực trong nhà như phòng chơi, phòng ăn là nơi cấm sử dụng điện thoại để đảm bảo sự tập trung cho cả gia đình.
- Làm cho điện thoại bớt hấp dẫn: Bạn hãy di chuyển các ứng dụng dễ gây xao nhãng nhất sang một vị trí khó truy cập. Bạn cũng có thể chọn màu xám cho hình nền và các cài đặt khác. Điều này có thể khiến bạn ít muốn cầm điện thoại hơn.
- Giải thích với con về việc sử dụng điện thoại: Nếu cần dùng điện thoại trong khi ở bên con, phụ huynh hãy giải thích rõ ràng lý do của việc đó.
- Sử dụng điện thoại một cách tích cực: Điện thoại thông minh có thể là một công cụ hữu ích để tăng cường tương tác giữa cha mẹ và con cái nếu được sử dụng đúng cách. Ví dụ, bạn có thể cài đặt các ứng dụng học tập cho con hoặc thường xuyên gọi video tới người thân để con kết nối và thực hành giao tiếp...
Thạc sĩ Leanne Sherred cho rằng bạn không cần ngưng hoàn toàn điện thoại khi ở cạnh con, nhưng bạn có thể hạn chế tần suất chúng thấy bạn lướt màn hình. Lợi ích của việc này sẽ kéo dài.
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách nuôi dạy trẻ trong thời đại 4.0.
Cuốn sách Nuôi con 4.0 - Làm thế nào để trẻ không bị nghiện thiết bị công nghệ? của TS Shimi Kang (nhà khoa học, tâm lý học, chuyên gia giáo dục, tác giả của nhiều tựa sách bán chạy) được đánh giá là hữu ích cho các phụ huynh có con em nghiện sử dụng thiết bị điện tử.
TS Shimi Kang đưa ra hàng loạt dẫn chứng và phân tích khoa học về cách thức tác động của thiết bị công nghệ đến bộ não đang trong giai đoạn phát triển của trẻ. Sau đó, bà chỉ ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, hành vi và tính cách của trẻ.