|
|
Tâm trạng của mẹ trong thai kỳ sẽ ảnh hưởng đến con. Ảnh: Drops Clinic. |
Phụ nữ mang thai thường nhạy cảm và dễ tổn thương do những thay đổi lớn về sinh lý và nội tiết tố. Ngoài sức khỏe thể chất, tâm lý trong thai kỳ cũng đóng vai trò quan trọng nhưng nhiều người thường bỏ qua.
Theo ThS.BS Lê Võ Minh Hương, Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Từ Dũ, tâm lý tích cực của người mẹ giúp thai nhi phát triển trong môi trường an toàn và bình tĩnh hơn. Khi người mẹ vui vẻ, hạnh phúc, các hormone tích cực được tiết ra, giúp thai nhi cảm nhận sự thư giãn và ổn định.
Ngay từ trong bào thai, em bé đã có thể phản ứng lại với môi trường bên ngoài, bao gồm âm thanh, nhịp tim của mẹ, thức ăn và cả cảm xúc mà mẹ đang trải qua.
"Khi người mẹ cảm thấy vui vẻ, chẳng hạn lúc nghe giọng nói của chồng hoặc khi được vỗ về, thai nhi thường phản ứng bằng những cử động trong bụng", bác sĩ Hương nói.
Sau khi sinh, những tương tác cảm xúc đầu đời giữa mẹ và bé đóng vai trò nền tảng trong việc định hình cách trẻ suy nghĩ, cảm nhận và hành xử sau này. Một người mẹ có tinh thần tốt cũng dễ dàng duy trì mối quan hệ tích cực với các con lớn hơn và gia đình, giúp quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh thuận lợi hơn.
Trái lại, những trạng thái tâm lý tiêu cực như căng thẳng, lo âu, trầm cảm có thể tác động xấu đến sự phát triển của thai nhi. Khi mẹ bị stress, cơ thể sẽ sản sinh nhiều hormone cortisol, đây là loại hormone căng thẳng có thể đi qua nhau thai, khiến thai nhi phải chịu ảnh hưởng tương tự.
"Cortisol tăng cao kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của thai nhi, đồng thời làm tăng huyết áp và nhịp tim của mẹ", bác sĩ Hương giải thích.
Ngoài ra, tâm lý tiêu cực còn gây rối loạn điều hòa nội tiết, làm giảm lượng máu nuôi thai, dẫn đến nguy cơ thai chậm tăng trưởng hoặc tiền sản giật.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thai phụ căng thẳng kéo dài có nguy cơ viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc nấm cao hơn bình thường. Sự thay đổi hệ vi sinh này có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh nở và sức khỏe của trẻ sau khi ra đời.
Nhiều giả thuyết cho rằng trạng thái tâm lý của mẹ trong thai kỳ góp phần hình thành tính khí và hành vi của trẻ. Thai nhi của người mẹ thường xuyên lo âu hoặc giận dữ có thể phản ứng nhạy cảm hơn, dễ cáu gắt hoặc khó ngủ sau khi sinh. Tuy nhiên, bác sĩ Hương cho rằng cần thêm nhiều bằng chứng để khẳng định mối liên hệ trực tiếp này.
Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho phụ nữ mang thai cần có sự phối hợp giữa bác sĩ, gia đình và bản thân sản phụ. Trong các lần khám thai, bác sĩ nên đánh giá xem thai phụ có dấu hiệu rối loạn tâm lý hay không, nhằm can thiệp sớm và kịp thời. Gia đình đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hỗ trợ tinh thần.
"Sự quan tâm, lắng nghe và chia sẻ của người thân giúp mẹ bầu kiểm soát cảm xúc, giảm lo lắng và giữ tâm trạng ổn định", bác sĩ Hương nhấn mạnh.
Về phía sản phụ, việc duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, tập thể dục nhẹ nhàng và tham gia lớp học tiền sản là những yếu tố cần thiết để chuẩn bị cho một thai kỳ khỏe mạnh. Nếu cảm thấy căng thẳng hoặc buồn bã kéo dài, mẹ bầu nên chủ động trao đổi với bác sĩ để được hỗ trợ tâm lý.
"Giữ tinh thần tích cực không chỉ giúp mẹ khỏe mà còn tạo điều kiện để con phát triển toàn diện ngay từ trong bụng", bác sĩ Hương chia sẻ.
Trong quá trình nuôi con, cha mẹ không tránh khỏi lo lắng trước những hiện tượng liên quan đến sức khỏe của em bé. Trẻ có thể chảy nước mũi hay húng hắng ho khi chuyển mùa, gặp vấn đề tiêu hóa, bệnh đường tiêu hóa khi thời tiết thay đổi.
Những lúc ấy, các bậc phụ huynh sẽ đưa con đến thẳng bệnh viện để nhờ bác sĩ thăm khám, nghe theo những phương thuốc dân gian hay quáng quàng lo lắng? Trẻ con đứa nào chẳng ốm, Để con được ốm hay Hỏi bác sĩ nhi đồng sẽ là cẩm nang chăm sóc sức khỏe cho trẻ, cung cấp kiến thức khoa học về chăm sóc sức khỏe trẻ em.
