Giống nhiều thị trấn ở Ấn Độ, những con đường hẹp tại Kannauj - bang miền Bắc Uttar Pradesh - luôn tấp nập.
Những người đàn ông ngồi xổm trò chuyện. Đàn bò lững thững đi quanh người đi bộ và phương tiện hai bánh. Những đứa trẻ cười khúc khích trong bộ đồng phục trên đường đến trường.
Tuy nhiên, Kannauj cũng có điểm đặc biệt mà không ở đâu có. Đó là mùi hương.
Đây là "kinh đô nước hoa" của Ấn Độ - nơi nổi tiếng với tinh dầu hoa (attar) - loại tinh dầu thơm nguyên chất được làm chủ yếu từ các thành phần thực vật, theo South China Morning Post.
Chuyến tham quan đặc biệt
Mặc dù có lịch sử phong phú, Kannauj nhận được rất ít sự quan tâm từ khách du lịch. Nhưng điều đó có thể sắp thay đổi.
Gần đây, một nhà chế tạo nước hoa thế hệ thứ 8 đã mở tour “con đường du lịch”. Chuyến tham quan này nhằm làm nổi bật di sản 200 năm của gia đình anh cũng như thị trấn.
Pranav Kapoor - thế hệ thứ 8 trong gia đình làm nghề sản xuất nước hoa - đã mở một chuyến tham quan đặc biệt. Ảnh: Pranav Kapoor. |
“Khách kinh doanh đã đến từ những năm 1960, nhưng khách du lịch rất hiếm. Thậm chí, hầu hết người Ấn Độ cũng không biết đến truyền thống làm nước hoa tại đây”, Pranav Kapoor (35 tuổi), nói.
Mở đầu chuyến tham quan, Kapoor sẽ mời du khách tới biệt thự cổ (Haveli) 120 năm tuổi của gia đình, với tiền sảnh sơn màu xanh lam lộng lẫy, cùng ghế sofa nhung, thảm sang trọng và quầy nước hoa.
Kapoor cho biết khi còn trẻ, anh không tưởng tượng được một ngày nào đó mình sẽ thừa hưởng công việc kinh doanh của gia đình. Tuy nhiên, những năm học nội trú, học nghệ thuật ẩm thực và làm đầu bếp ở Delhi cùng Mumbai đã khiến anh trân trọng hơn di sản của quê hương.
Sau đó, khi đi dạo quanh thị trấn Kannauj, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những tác phẩm được chạm khắc tinh xảo, biệt thự cổ hay tàn tích đổ nát của pháo đài. Các cửa hàng trong khu chợ cũ bán những chiếc vòng tay lấp lánh, đồ trang sức và chai tinh dầu hoa đầy màu sắc có nguồn gốc từ nhiều nhà sản xuất trong thị trấn.
Quy trình phức tạp
Nhà máy chưng cất của gia đình Kapoor - ML Ramnarain Perfumers - là công trình kiến trúc khiêm tốn với khoảng sân rộng.
Khi tới đây, du khách có thể được mời ngửi tinh dầu mitti. Đây là “đặc sản” của Kannauj, gợi lên mùi hương của đất sau trận mưa.
Ngoài ra, nhà chưng cất Ram Singh, người đã làm việc tại ML Ramnarain trong 30 năm, sẽ giải thích cách hoạt động của quy trình chưng cất deg bhapka truyền thống.
Theo đó, các công nhân chuẩn bị sẵn những thùng chứa bằng đồng hay còn gọi là "deg", đổ vào một lượng nước vừa phải và cho hoa vào. Khi nước bắt đầu thấm vào cánh hoa, một thợ thủ công sẽ hàn kín vành thùng bằng hỗn hợp đất sét và bông.
Sau đó, họ đốt củi bên trong một cái lò đất gọi là "patty", và quá trình nung nấu bắt đầu. Khí thoát ra từ hỗn hợp nước và hoa được đun sôi, đi qua một đường ống bằng tre hay "changa”.
Sau đó, nó chảy vào "bhapka" - một thùng nhỏ hơn chứa đầy dầu gỗ đàn hương - nơi hơi nước sẽ ngưng tụ và phiên bản thô của tinh dầu hoa (attar) xuất hiện.
Quá trình chưng cất deg-bhapka truyền thống không sử dụng điện, nhiệt kế hay đồng hồ đo, chỉ dựa vào kỹ năng và trực giác của các nghệ nhân. Ảnh: Reem Khokhar. |
Không sử dụng điện hoặc nhiệt kế, các nghệ nhân (karigar) giám sát quá trình trên một cách trực quan, lắng nghe tiếng rít của hơi nước truyền qua đường ống, từ đó điều chỉnh nhiệt độ để tránh làm mất hương thơm. Đồng thời, họ cũng thường xuyên thay nước nhằm đảm bảo "bhapka" đủ mát để tạo ra sự ngưng tụ.
Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu họ quên thay đổi kịp thời? “Điều đó không bao giờ có thể xảy ra”, Singh cười lớn khi nghe câu hỏi, lướt ngón tay trong nước để kiểm tra nhiệt độ.
Thách thức
Singh và các karigar đồng nghiệp đều xuất thân từ hàng ngũ chuyên gia lâu đời, đã truyền lại kiến thức và kỹ năng của họ qua nhiều thế hệ.
“Nhưng các con trai tôi không muốn làm việc ở đây”, ông cho biết.
Việc thế hệ trẻ ra đi để tìm kiếm cơ hội bên ngoài thị trấn nhỏ là một trong những thách thức mà các nhà sản xuất nước hoa ở Kannauj phải đối mặt.
Những yếu tố khác bao gồm sự sẵn có dễ dàng của các loại nước hoa tổng hợp, rẻ hơn trên thị trường.
Tuy nhiên, Pranjal Kapoor, anh họ của Pranav và là đối tác ML Ramnarain, chia sẻ: “Sẽ luôn có khách hàng ưa thích những loại nước hoa tự nhiên, chất lượng cao này”.
Trở lại biệt thự cổ của Kapoor, trong chuyến tham quan, du khách được khuyến khích tạo ra mùi hương của riêng mình tại quầy nước hoa - nơi bày đầy những chai tinh dầu.
Tinh dầu thơm du khách có thể sử dụng để tạo ra loại nước hoa của riêng mình. Ảnh: Reem Khokhar. |
Pranav Kapoor sẽ giúp những người pha chế nước hoa không chuyên tạo ra hương thơm cân bằng để làm kỷ niệm.
Sau một tối được thưởng thức các món đặc sản và nghỉ lại tại phòng dành cho khách của dinh thự, sáng hôm sau, chuyến tham quan tiếp tục tại Trang trại Charkha Aromatic, cách đó 10 phút lái xe. Đây cũng là địa điểm cung cấp nguồn hoa cho ML Ramnarain.
Những cánh đồng ở đây tràn ngập bụi hoa hồng, lá móng, hoa nhài và cúc vạn thọ.
Hoa hồng được thu hoạch vào sáng sớm - khi hương thơm lan tỏa mạnh nhất. Nó sẽ được thu hoạch cách ngày, để cây có thời gian phục hồi. Những cánh hoa được chưng cất vào cùng ngày chúng được hái.
Kapoor đang bổ sung thêm phòng nghỉ cho căn biệt cổ và chuyển đổi một nhà máy chưng cất cũ thành cơ sở kinh doanh 7 phòng với spa và nhà hàng.
Về lâu dài, anh hy vọng tour du lịch của mình sẽ thúc đẩy các nhà sản xuất nước hoa cùng những người trẻ tuổi trong thị trấn góp thêm nhiều sáng kiến khác nhằm quảng bá di sản phong phú tại Kannauj.
Mục Du lịch - Ẩm thực gửi tới độc giả những tựa sách hay, truyền cảm hứng xê dịch. Không chỉ là những chuyến du lịch đơn thuần, mỗi tác phẩm kể lại hành trình khám phá, học hỏi nhiều điều hay từ những nền văn minh, địa điểm mới của các tác giả.