Gen Z không còn coi " làm sếp" là mục tiêu phấn đấu như các thế hệ trước. Ảnh minh họa: Karolina Kaboompics/Pexels. |
Trong bối cảnh các "ông lớn" công nghệ đang ráo riết tinh giản bộ máy quản lý cấp trung, thế hệ Gen Z (sinh năm 1997-2012) lại thể hiện rõ xu hướng "né tránh" vị trí đầy áp lực này.
Khảo sát gần đây của Robert Walters cho thấy 72% người thuộc thế hệ trẻ nhất trong lực lượng lao động hiện nay mong muốn phát triển theo con đường chuyên môn cá nhân hơn là trở thành quản lý.
Dù chỉ có 16% trong số 3.600 Gen Z được khảo sát khẳng định sẽ tránh xa vị trí quản lý cấp trung bằng mọi giá, nhưng rõ ràng phần lớn không mấy hứng thú với việc quản lý con người, theo Fortune.
Hơn một nửa Gen Z được hỏi cho biết họ không muốn ngồi vào chiếc ghế trên, xu hướng này được gọi là "chủ động né tránh làm sếp" (conscious unbossing).
Thậm chí, trong số 36% dự đoán sẽ đảm nhận vị trí quản lý vào một thời điểm nào đó, nhiều người thừa nhận rằng họ không thực sự mong muốn điều đó.
Thế hệ ngại quản lý con người
Không phải Gen Z không có tham vọng thành công, họ chỉ đơn giản là không muốn gánh thêm trách nhiệm quản lý. Theo Lucy Bisset, Giám đốc tại Robert Walters, thế hệ này thích tự mình làm chủ các dự án và xây dựng thương hiệu cá nhân hơn là dành thời gian quản lý nhân sự.
Xu hướng này thể hiện rõ qua việc ngày càng nhiều người trẻ từ bỏ con đường thăng tiến truyền thống trong công ty để khởi nghiệp hoặc trở thành influencer (người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội).
Trên LinkedIn, "nhà sáng lập" là chức danh công việc có tốc độ tăng trưởng nhanh thứ hai trong số các sinh viên Gen Z mới tốt nghiệp.
Thay vì leo lên nấc thang quản lý đầy áp lực, nhân sự trẻ muốn tập trung phát triển chuyên môn. Ảnh minh họa: Tima Miroshnichenko/Pexels. |
Một khảo sát của Morning Consult vào năm 2023 cũng cho thấy gần 60% Gen Z muốn trở thành influencer toàn thời gian nếu có cơ hội, một con số không thay đổi nhiều so với năm 2019.
"Thế hệ của tôi không còn mơ về những công việc tư vấn, ngân hàng hay thậm chí là phi hành gia nữa", Steven Schwartz, nhà sáng lập và CEO Gen Z của Whop, chia sẻ.
Theo Schwartz, Gen Z khao khát được tự do sáng tạo, xây dựng sự nghiệp độc lập và tìm kiếm thành công theo cách riêng. Nhờ Internet và công nghệ, họ có thể tiếp cận nhiều thông tin và cơ hội hơn bao giờ hết. Vì vậy, họ mong muốn một công việc không chỉ mang lại thu nhập mà còn phải thú vị, thỏa mãn và cho phép họ phát triển bản thân.
Làn sóng sa thải quản lý cấp trung
Thế hệ Gen Z đang có xu hướng e ngại vị trí quản lý, dù nhiều người trong số họ còn quá trẻ để được cân nhắc cho những vai trò này.
Điều này không quá ngạc nhiên khi họ bước vào thị trường lao động đúng thời điểm các công ty công nghệ lớn đang theo đuổi "hiệu quả" bằng cách tinh giản bộ máy quản lý cấp trung.
Năm ngoái, 12.000 quản lý ở Google đã mất việc, nhân viên được thông báo rằng việc thăng chức lên các vị trí quản lý sẽ khó khăn hơn trong tương lai.
CEO Meta, Mark Zuckerberg, cũng nhấn mạnh việc giảm bớt các lớp quản lý trong quá trình tái cấu trúc công ty, lấy cảm hứng từ Elon Musk.
Theo Bloomberg, các vị trí quản lý cấp trung chiếm gần 1/3 số vụ sa thải trong năm 2023, tăng từ 20% năm 2018.
Xu hướng "great unbossing" (tạm dịch: làn sóng loại bỏ quản lý) dường như chưa có dấu hiệu dừng lại, khi mới đây, CEO Amazon Andy Jassy cũng tuyên bố muốn tăng tỷ lệ nhân viên so với quản lý lên ít nhất 15%.
Vị trí quản lý cấp trung như một "gánh nặng" quá sức đối với người trẻ. Ảnh minh họa: MART PRODUCTION/Pexels. |
Không chỉ có làn sóng sa thải, ngay cả những quản lý cấp trung còn trụ lại cũng đang dần rời bỏ vị trí của mình.
Khảo sát của Capterra cho thấy 75% quản lý thuộc thế hệ Millennials cảm thấy quá tải, căng thẳng và kiệt sức. Khi được hỏi về lý do từ chối công việc quản lý, gần 70% người trẻ tuổi trả lời: "Áp lực quá lớn, phần thưởng quá ít".
Theo Lucy Bisset, những người mới làm quản lý cấp trung phải đối mặt với khối lượng công việc tăng đột biến, kỳ vọng cao hơn về việc "luôn sẵn sàng" hỗ trợ nhân viên, đồng thời vẫn phải hoàn thành mục tiêu cá nhân.
"Rõ ràng những vai trò này có thể gây quá tải và khiến nhiều người e ngại đảm nhận thêm trách nhiệm", bà nhận định.
Nhân sự thời Gen Z
Theo tác giả, TS Hồng Duyên trong cuốn "Quản trị nhân sự thời Gen Z - câu chuyện cũ kể theo cách mới", Gen Z quan tâm nhất đến sự cân bằng giữa công việc, cuộc sống và hạnh phúc cá nhân. Họ cũng muốn biết những gì được mong đợi trong công việc; muốn được đầu tư sâu vào công việc, biết được thời gian và nỗ lực của họ có ý nghĩa. Thế hệ này cũng quan tâm đến sự nghiệp trong kinh doanh, chăm sóc sức khỏe và công nghệ. Những thay đổi này sẽ tạo ra thách thức mới trong bài toán quản trị của các doanh nghiệp.