Dịp Tết với các buổi tụ tập liên tục cũng làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ nếu không kiếm soát. Ảnh: Oxford Gut and Liver. |
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là tình trạng chất béo dư thừa tích tụ trong gan, nhưng không do tiêu thụ đồ uống có cồn. Đây còn được coi là căn bệnh thầm lặng, khi có ít hoặc không có triệu chứng. Song, người mắc bệnh có thể bị viêm gan, từ đó có nguy cơ gây xơ gan và ung thư gan.
Nguyên nhân
Một trong những nguyên nhân dẫn đến viêm gan, gan nhiễm mỡ là chế độ ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh. Đặc biệt trong dịp Tết, với tần suất tham gia các buổi tiệc, liên hoan tăng cao sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của gan.
Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), lượng mỡ trong gan cao cũng làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường, cao huyết áp và bệnh thận. Nếu đang mắc tiểu đường, NAFLD còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu phát triển qua 4 giai đoạn. Phần đông người chỉ mắc triệu chứng giai đoạn đầu là chứng nhiễm mỡ và thường không nhận ra. Các giai đoạn còn lại bao gồm viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, quá trình xơ hóa và xơ gan.
Những người ở giai đoạn 2 và 3 thường mắc những triệu chứng đau dai dẳng, mệt mỏi, sút cân. Người mắc xơ gan có thể gặp các vấn đề nghiêm trọng hơn như vàng da, ngứa da và sưng ở chân hoặc phù nề.
Mọi lứa tuổi đều có nguy cơ mắc NAFLD. Bệnh được chẩn đoán thông qua xét nghiệm máy hoặc siêu âm, một số trường hợp phải dùng sinh thiết. Những trường hợp dễ mắc bệnh bao gồm béo phì, thừa cân, tiểu đường type 2, kháng insulin, người cao huyết áp, nồng độ cholesterol cao, người hơn 50 tuổi, người hút thuốc.
Làm gì khi mắc gan nhiễm mỡ không do rượu?
Đa phần người mắc NAFLD sẽ không phát triển những triệu chứng nghiêm trọng, nhưng khi mắc bệnh, cần áp dụng các phương pháp điều trị để ngăn bệnh thêm nặng.
Dịch vụ Y tế quốc gia Vương quốc Anh (NHS) cho biết hiện không có thuốc đặc trị NAFLD, nhưng người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc điều trị các triệu chứng cao huyết áp, cholesterol cao, béo phì và tiểu đường type 2.
Trong dịp Tết, mọi người cần đặc biệt quan tâm đến dinh dưỡng nếu thuộc nhóm nguy cơ cao dễ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu. Trong trường hợp thừa cân, giảm 10% cân nặng có thể giúp loại bỏ mỡ và cải thiện tình trạng viêm gan nhiễm mỡ nếu có.
Cân bằng giữa rau củ, protein và carbohydrate, giảm thực phẩm có chất béo, đường và muối, ăn từng phần nhỏ, uống nhiều nước lọc, tập thể dục thường xuyên, dừng hút thuốc.
NAFLD không phải do rượu gây ra, nhưng uống rượu bia có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Do đó, nên cắt giảm hoặc ngừng uống rượu bia nếu có thể.
“Thế nào là chế độ ăn kiêng tốt nhất?”, “Làm thế nào để tôi ngừng lo lắng về cân nặng và tập trung vào việc sống lành mạnh?”, “Làm thế nào để tôi vẫn giữ được minh mẫn khi già đi?”… Đó là mối quan tâm của nhiều người trong quá trình tìm phương thức để duy trì sức khỏe tốt nhất có thể.
Cuốn sách Ăn lành, tập đủ, nghĩ thông minh có thể giúp người đọc tập trung việc ăn uống lành mạnh, rèn luyện thể chất, giữ tinh thần minh mẫn trong thời buổi bận rộn.