Ca bệnh này được các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts đề cập trong bài báo công bố trên tạp chí y học New England. Nam bệnh nhân là người đàn ông 38 tuổi tại Mỹ, bất ngờ lên cơn động kinh vào lúc 4h cách đây ba năm và không có tiền sử liên quan bệnh này.
Hồi phục sau 5 ngày
Danh tính của bệnh nhân được giữ kín. Theo lời kể của vợ, người đàn ông lên cơn động kinh kèm theo những tiếng nói ú ớ, cơ thể run rẩy. Anh ta được đưa tới một bệnh viện địa phương.
Tại đây, các bác sĩ kiểm tra xét nghiệm máu và các chỉ số khác đều không phát hiện bất thường. Chỉ khi có hình chụp CT não, ê-kíp điều trị mới phát hiện 3 vết tổn thương trong não và vật thể lạ.
Các bác sĩ chẩn đoán anh ta mắc bệnh neurocysticercosis (nhiễm ấu trùng sán lợn). Đây là thuật ngữ thường được dùng để chỉ các u nang trong nhu mô não. Bệnh nhân có triệu chứng co giật, hiếm gặp hơn là đau đầu.
Hồ sơ bệnh án cho thấy ấu trùng sán dây xâm nhập cơ thể, ký sinh 20 năm và di chuyển lên đầu, não bộ, gây ra tình trạng co giật, động kinh bất thường.
Nam bệnh nhân được uống thuốc chống co giật và ký sinh trùng, chống viêm. Sau 5 ngày điều trị, người này được xuất viện và không còn bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác.
Hình chụp CT của nam bệnh nhân tại Mỹ cho thấy sán dây tồn tại trong não người này suốt 20 năm, song, nó đã chết và bị vôi hóa. Ảnh: New England Journal of Medicine/AP. |
Theo nguyên cứu, vết sưng quanh tổn thương não đã giảm bớt và sau thời gian dùng thuốc, anh ta không còn bị co giật tái phát.
Nguyên nhân khiến người đàn ông bị nhiễm ấu trùng sán dây vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ. Song, nhóm tác giả đặt giả thuyết có thể bệnh nhân ăn phải thực phẩm do người bị sán dây làm. Nghiên cứu cũng cho biết căn bệnh này liên quan ký sinh trùng phổ biến ở Guatamela - nơi ở trước đó của bệnh nhân trước khi chuyển tới Mỹ.
Điều đặc biệt
Andrew J. Cole, Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết trước khi lên cơn co giật, người đàn ông 38 tuổi hoàn toàn khỏe mạnh và không có gì bất thường. Điều khiến nhóm tác giả chú ý đó là sán dây trong não của bệnh nhân đã chết từ lâu nhưng vẫn gây ra các cơn động kinh.
Edward T. Ryan, Giám đốc khoa Bệnh truyền nhiễm toàn cầu, Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, đồng tác giả, trả lời phỏng vấn của tờ The Washington Post: “Trường hợp này khá đặc biệt. Ấu trùng sán dây đã chết và bị vôi hóa trong 1-2 thập kỷ. Thực tế, tình trạng nhiễm sán dây của người đàn ông đã khỏi từ lâu, nhưng một phần mô não bị sẹo và trở thành nguyên nhân gây co giật”.
Ông Edward nhận định đây là trường hợp đặc biệt nên họ đã theo dõi bệnh nhân này trong suốt 3 năm trước khi công bố bài báo. Theo Washington Post, tình trạng nhiễm ký sinh trùng trong não rất hiếm tại Mỹ. Một số hiện tượng bí ẩn được ghi nhận thời gian gần đây đều liên quan sán dây trong não.
Năm 2019, các bác sĩ ở New York phát hiện một phụ nữ được phẫu thuật cắt bỏ khối u trong não dù trên thực tế đây không phải khối u mà là sán dây. Cùng năm, một người đàn ông ở Texas bị đau đầu và ngất xỉu. Anh ta cũng được chẩn đoán mắc bệnh neurocysticercosis. Tình trạng này khiến người đàn ông phải điều trị ngay nếu không sẽ nguy hiểm tới tính mạng.
Trứng sán dây dễ có trong thịt lợn sống, chưa được chế biến kỹ, thiếu đảm bảo vệ sinh. Ảnh: Freepik. |
Ăn thịt lợn chưa được nấu chín và không đảm bảo vệ sinh là hai nguyên nhân phổ biến nhất dễ gây nhiễm sán dây. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), chúng ta có thể vô tình bị nhiễm sán dây khi ăn phải thực phẩm do người bị nhiễm ký sinh trùng này chế biến. Thực phẩm bị ô nhiễm mang trứng sán dây và lây truyền lại cho người ăn chúng.
Sau khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng. Ấu trùng đến ruột non, xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại các cơ vân, não, mắt...
Sau khi sán dây xâm nhập các mô, cơ, chúng tiếp tục lây nhiễm vào hệ thần kinh trung ương. Sau khoảng 5-10 năm, chúng sẽ chết nhưng ký sinh trùng vẫn có thể gây viêm khắp cơ thể với các triệu chứng như đau đầu, nhức xương, co giật.