Đang điều trị ung thư gan tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), ông N.C.L. (62 tuổi, trú tại Điện Biên) chia sẻ: "Tôi mắc ung thư gan từ 2 năm trước, vừa cầm sổ hưu là phát hiện ra bệnh". Ông L. cho rằng bản thân mình mắc ung thư gan vì "cả tuổi trẻ thường xuyên phải tiếp khách, rượu bia liên tục".
Bệnh từ thói quen lúc trẻ
Từ những cơn đau tức ở hạ sườn, vàng da, ông L. đi kiểm tra sức khỏe, nhận chẩn đoán ung thư gan. Ông đã được cắt một phần gan. Gần đây, ông đi kiểm tra lại sức khỏe phát hiện có điểm mờ trên phim nên vào lại bệnh viện để điều trị, theo dõi.
Cùng điều trị tại viện, ông Đ.M.S. (54 tuổi, trú tại Bắc Ninh) cũng mắc ung thư gan di căn đại tràng. Ông S. cho biết hơn 30 năm qua hầu như ngày nào ông cũng uống rượu. Ngày nhiều, ông uống tới cả lít rượu, ít cũng 200-300 ml. Uống rượu đã trở thành thói quen không thể bỏ được của ông.
Theo Phó giáo sư Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, ung thư biểu mô tế bào gan là ung thư phổ biến hàng thứ 6 trên thế giới và đứng thứ 3 trong các nguyên nhân gây tử vong do ung thư ở người.
 |
| Ông L. đang điều trị ung thư gan tại Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội. Ảnh: Phương Thúy. |
Tại Việt Nam, theo cơ quan ghi nhận ung thư quốc tế được công bố trên GLOBOCAN 2020, số người mới mắc ung thư biểu mô tế bào gan và số ca tử vong vì ung thư này đều xếp thứ nhất.
Nguyên nhân gây bệnh ung thư gan đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như giới tính (nam giới nhiều hơn nữ giới), những người mắc bệnh gan mạn tính xơ gan, gan nhiễm mỡ, viêm gan B, C, béo phì, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc…. Ngoài ra, nguyên nhân gây ung thư gan có thể liên quan đến các yếu tố môi trường, lạm dụng rượu bia, thuốc lá...
Ai dễ mắc bệnh?
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Hà Hải Nam, Giảng viên Bộ môn Ung thư, trường Đại học Y Hà Nội, ung thư gan ngày càng phổ biến hơn. Khi ngồi tại phòng khám của Bệnh viện K (Hà Nội) có ngày bác sĩ Nam tiếp nhận 2-3 bệnh nhân ung thư gan. Nhiều người còn rất trẻ chỉ 30-40 tuổi. Những người có nguy cơ mắc bệnh ung thư gan:
- Người mắc các bệnh viêm gan virus B, C, xơ gan, gan nhiễm mỡ. Đặc biệt, người bị viêm gan virus cần điều trị triệt để vì đây là thủ phạm gây ung thư gan hàng đầu.
- Người béo phì và mắc bệnh tiểu đường dễ mắc ung thư gan hơn.
- Những người thường xuyên uống rượu, bia, acetaldehye được sinh ra trong quá trình chuyển hóa rượu cũng làm suy yếu khả năng sửa chữa sai sót tự nhiên DNA của tế bào, tăng nguy cơ gây đột biến tế bào, từ đó khối ung thư sẽ hình thành. Bác sĩ Nam cho biết rượu còn gây tổn thương các tế bào gan. Khi uống quá nhiều rượu, chức năng thải độc của gan sẽ bị quá tải, các tế bào gan bị tổn thương trầm trọng, hình thành nên các mô sẹo, xơ và ung thư gan.
- Những người thường xuyên ăn thực phẩm nấm mốc ở các thực phẩm như gạo, lạc, đậu tương, lúa mì, người ăn thịt tươi sống nhiễm sán. Nhiều loại ký sinh trùng khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phá hủy gan, gây ung thư.
Nếu có các dấu hiệu vàng da, sụt cân, đau ở hạ sườn phải, mệt mỏi, chán ăn… bạn cần tới ngay các cơ sở y tế để được khám và sàng lọc ung thư gan.
Cuốn sách Ăn gì, khi nào của nhóm tác giả Michael CrupainMichael RoizenTed Spiker khám phá điểm giao thoa giữa “ăn cái gì” và “ăn khi nào”, phân tích tỉ mỉ cách thức những thực phẩm lành mạnh nhất tương tác với cơ thể bạn tùy thuộc vào thời điểm bạn ăn chúng, từ đó đưa ra một kế hoạch chi tiết giúp bạn có phương án ăn uống tối ưu mỗi ngày.
