Thời điểm nào tốt nhất để cai sữa cho bé?

Bạn nên cố gắng cho trẻ bú mẹ ít nhất trong một năm đầu đời. Bởi vì việc nuôi con bằng sữa mẹ trong khoảng thời gian này là rất quan trọng. Ảnh: VTC.

Cai sữa cho con là quá trình dài và khó khăn đối với cả mẹ lẫn bé.

BSCKI Huỳnh Ngọc Phương Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM), khuyến cáo trẻ nên bắt đầu bú mẹ trong giờ đầu tiên sau khi sinh và được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời.

"Trẻ sơ sinh nên được bú mẹ theo nhu cầu, nghĩa là bao nhiêu lần trẻ muốn, cả ngày lẫn đêm.Từ 6 tháng tuổi, trẻ nên bắt đầu ăn các thức ăn bổ sung an toàn và đầy đủ, đồng thời tiếp tục bú mẹ cho đến 2 tuổi hoặc lâu hơn tùy hoàn cảnh và điều kiện của người mẹ", BS Thủy cho hay.

Tuy nhiên, người mẹ mới là người lựa chọn thời điểm tốt nhất để cai sữa cho con. Người mẹ đừng đặt ra thời hạn cụ thể mà nên cai sữa khi cả mẹ và con đã sẵn sàng.

Cai sữa theo mong muốn và quyết định của mẹ

Khi mẹ đi làm, bé sẽ dễ quấy khóc vì không được bú nên nhiều mẹ chọn thời gian này để cai sữa cho con và hạn chế con quá bám mẹ. Nếu cần đi làm trở lại hoặc cảm thấy thời điểm này thích hợp để cai sữa cho con, mẹ hãy tiến hành cai sữa từ từ.

Việc cai sữa phụ thuộc vào độ tuổi và cách trẻ thay đổi, thích nghi. Việc này tốn nhiều thời gian để trẻ chuyển sang bú bình và tiếp nhận các nguồn dinh dưỡng từ bên ngoài. Do đó, mẹ phải bình tĩnh và kiên nhẫn để vỗ về, dỗ dành khi con khó chịu.

Cai sữa là thời điểm trẻ có thể ngừng bú mẹ và sẵn sàng hấp thu các chất dinh dưỡng. Ảnh: VTC.

Một số mẹ vì quá vội vàng mà áp dụng phương pháp cai sữa đột ngột. Đây là điều tuyệt đối không nên. Vì khi cai sữa theo cách này, sức khỏe của cả mẹ và bé sẽ bị ảnh hưởng.

Cai sữa theo những dấu hiệu của bé

Bé không còn hứng thú với việc bú mẹ: Nhiều trẻ có thể tự cai sữa dù không chịu bất kỳ tác động nào. Đó là khi trẻ thích các thức ăn dặm hoặc thích uống sữa bằng bình, tập uống nước và bắt đầu giảm bú mẹ. Tuy nhiên, trẻ thường tự cai sữa khi hơn một tuổi và có thể đến 2 tuổi.

Bé ăn được cháo và đồ ăn dặm: Nếu bé bắt đầu ăn được cháo, cơm nhão hay đồ ăn dặm, hệ tiêu hóa đang bắt đầu hoàn thiện và phát triển hơn. Đây thường là thời điểm mà bé đang ở 1,5-2 tuổi. Do đó, mẹ có thể chuẩn bị đồ ăn dặm cho bé và để bé dùng chung với gia đình.

Bé có thể ngồi thẳng và vận động: Lúc bé có thể tự ngồi thẳng hay chập chững tập đi, hệ thần kinh và hệ vận động của con đang phát triển hơn. Do đó, bé hoàn toàn có đủ khả năng hấp thụ các nguồn dinh dưỡng khác và sẵn sàng ngưng bú sữa mẹ.

Bé có thể nói được những từ đơn giản: Khi bé bập bẹ nói các từ đơn giản thì đây là lúc hệ thần kinh của bé phát triển mạnh mẽ. Mẹ hãy bổ sung thực đơn đa dạng hơn cho con và khoảng 500-600 ml sữa ngoài mỗi ngày.

Bé có thể phân biệt được màu sắc: Nếu bé đã có thể phân biệt được màu sắc, đây là giai đoạn mà nhận thức của bé phát triển. Do đó, mẹ có thể cai sữa cho bé bằng cách thay đổi màu sắc của đầu vú. Khi mà bé nhận thấy sự khác biệt về màu sắc của núm vú, bé sẽ ngưng bú dần.

Trường hợp đặc biệt cần cai sữa ngay: Nếu mẹ mắc bệnh truyền nhiễm hay những bệnh lý như nứt nẻ đầu vú và cần dùng thuốc, mẹ phải ngay lập tức dứt sữa cho con. Nếu con bú mẹ, sức khỏe của con sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, chậm phát triển và ảnh hưởng xấu đến cả người mẹ.

Những cách cai sữa cho bé an toàn:

Bỏ một cữ bú trong ngày

Việc cắt bớt số lần vừa giúp bé thích nghi với việc bú ít hơn, vừa giúp mẹ giảm dần lượng sữa tiết ra. Do đó, mẹ có thể cắt thử một cữ bú và thay bằng sữa bột cho trẻ để xem trẻ phản ứng như thế nào.

Rút ngắn thời gian cho bú

Chẳng hạn, mỗi ngày bé bú khoảng 7-8 lần/ngày, mỗi lần 5 phút thì mẹ hãy rút xuống còn 3-4 lần/ngày, mỗi lần khoảng 3 phút, rồi từ từ dừng hẳn.

Tăng cường bữa ăn dặm

Việc này không những tăng thêm các chất dinh dưỡng cho bé mà còn góp phần hạn chế tần suất bú mẹ. Để giúp bé ăn ngon miệng hơn, mẹ có thể tham khảo thêm các công thức nấu thức ăn dặm.

Hoãn bú và đánh lạc hướng trẻ

Điều này vừa giúp con dễ chịu hơn, vừa giúp tình cảm mẹ con kết nối hơn.

Nếu con muốn bú vào buổi tối, mẹ hãy hoãn đợt bú đến giờ đi ngủ. Nếu con không chịu bú bằng bình sữa, trước khi đưa núm ti của bình sữa vào miệng trẻ, mẹ hãy đặt một vài giọt sữa mẹ lên môi hoặc lưỡi của trẻ.

Kết hợp cho trẻ bú thêm sữa công thức

Hiện nay có rất nhiều loại sữa như sữa bột pha sẵn, sữa bột... Tuy nhiên, mẹ nên chọn loại sữa phù hợp với độ tuổi và sở thích của con. Việc này không những giúp con có thêm nhiều chất dinh dưỡng mà còn giảm số lần con bú sữa mẹ.

Sử dụng ti giả để quên ti mẹ

Trên thị trường có rất nhiều loại ti giả, đa dạng chủng loại, màu sắc, chất liệu và trông khá giống với ti mẹ. Mẹ có thể tham khảo chọn mua cho con để đánh lừa cảm giác và hạn chế con phụ thuộc vào ti mẹ.