Tổ hợp bảo tàng lớn nhất thế giới bị liên lụy vì chính phủ Mỹ đóng cửa

Thông báo Trung tâm Đón khách của Tòa nhà Quốc hội đóng cửa do chính phủ ngừng hoạt động vào ngày 1 tháng 10. Ảnh: Tom Williams/CQ-Roll Call.

Khi chính phủ liên bang Mỹ bước sang tuần thứ hai của đợt ngừng hoạt động, toàn bộ 21 bảo tàng do Viện Smithsonian điều hành - bao gồm nhiều điểm tham quan nổi tiếng tại Washington D.C. và trên khắp nước Mỹ - đã chính thức đóng cửa từ sáng 12/10, theo The New York Times.

Ngay từ khi chính phủ ngừng hoạt động hôm 1/10, Viện Smithsonian đã cảnh báo nếu Quốc hội không sớm đạt được thỏa thuận ngân sách, họ sẽ buộc phải tạm dừng hoạt động toàn bộ bảo tàng, 14 trung tâm giáo dục và nghiên cứu cùng Vườn thú Quốc gia. Trong gần một tuần qua, dòng thông báo màu đỏ trên trang chủ của Smithsonian liên tục nhắc nhở du khách về thời điểm đóng cửa này.

Đến chiều 12/10, bậc thềm phía trước những điểm đến nổi tiếng như Bảo tàng Hàng không và Không gian Quốc gia, Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên và Bảo tàng Lịch sử Mỹ tràn ngập du khách thất vọng, nhiều người không hề biết họ sẽ bị từ chối vào cửa.

“Tổ hợp bảo tàng lớn nhất thế giới” tạm dừng hoạt động

Đợt ngừng hoạt động của chính phủ không chỉ khiến hàng trăm nghìn người lao động bị ảnh hưởng, mà còn khiến những không gian văn hóa - biểu tượng của tri thức, nghệ thuật và di sản nước Mỹ - rơi vào trạng thái im lặng tạm thời.

Được thành lập năm 1846, Viện Smithsonian tự mô tả mình là “tổ hợp bảo tàng, giáo dục và nghiên cứu lớn nhất thế giới”. Phần lớn trong số 21 bảo tàng của Smithsonian nằm dọc Đại lộ Quốc gia ở Washington, hai trong số đó đặt tại New York. Tất cả đều miễn phí vé vào cửa, và riêng năm 2024 đã ghi nhận gần 17 triệu lượt khách tham quan.

Một chàng trai trẻ tại cổng vào giải thích với một cặp đôi rằng Vườn thú Quốc gia ở Washington, D.C. đóng cửa vào 6/10. Ảnh: Pat Benic/UPI.

Hơn 60% ngân sách thường niên của Smithsonian đến từ chính phủ liên bang. Hai ngày sau khi đợt ngừng hoạt động bắt đầu, viện thông báo sẽ sử dụng nguồn quỹ còn lại từ năm trước để duy trì mở cửa ít nhất đến ngày 6/10. Tuy nhiên, khi không có giải pháp ngân sách mới được thông qua, họ buộc phải tạm dừng đón khách.

Trên tài khoản Instagram hôm 10/10, Smithsonian cho biết sẽ cập nhật “tình trạng hoạt động” ngay khi tình hình được giải quyết. Sau khi nhiều người bày tỏ lo lắng cho các loài vật tại Vườn thú Quốc gia, viện nhấn mạnh: “Đợt ngừng hoạt động này sẽ không ảnh hưởng đến cam kết của chúng tôi trong việc đảm bảo an toàn cho nhân viên và duy trì chất lượng chăm sóc động vật”.

Du khách thất vọng

Khủng hoảng ngân sách - bắt nguồn từ bất đồng giữa đảng Dân chủ và Cộng hòa về chi tiêu y tế - đã khiến hàng loạt điểm đến văn hóa tại Washington phải đóng cửa, gồm Thư viện Quốc hội, Bảo tàng Lưu trữ Quốc gia và Vườn Thực vật Quốc gia.

Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia ngừng đón khách từ ngày 4/10, trong khi các tour tham quan Điện Capitol và Lầu Năm Góc cũng bị tạm dừng. Hệ thống Công viên Quốc gia vẫn mở cửa nhưng chỉ hoạt động giới hạn. Một bức tượng George Washington thuộc Cơ quan Quản lý Công viên Quốc gia thậm chí đã được di dời từ khu vực Đài tưởng niệm Washington (đang đóng cửa) sang Vườn Hồng của Nhà Trắng.

Hiện khoảng 600.000 nhân viên liên bang bị tạm nghỉ việc không lương. Tổng thống Donald Trump cho biết ông đã “xác định được nguồn quỹ” để đảm bảo lương cho quân nhân, dù Quốc hội chưa phê duyệt ngân sách cho việc này.

Tính đến ngày 10/10, hơn 4.000 nhân viên tại bảy cơ quan liên bang, bao gồm Bộ Tài chính và Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, đã nhận thông báo sa thải.

Với nhiều du khách, tranh cãi ngân sách dường như là chuyện xa vời. Điều họ cảm nhận rõ nhất chỉ là hàng rào và cánh cửa bị khóa trước các bảo tàng.

“Cảm giác này giống như bị từ chối vào Disneyland vậy. Bảo tàng còn mang ý nghĩa biểu tượng – chúng tôi đến đây để học về lịch sử nước Mỹ, nhưng lại bị chặn ngay trước cửa”, Josh Cain (30 tuổi), đến từ New York, đứng lặng trước Bảo tàng Lịch sử Mỹ, nói.

Neil Shelley (44 tuổi), đến từ Tennessee, cùng vợ và 4 con đã lên kế hoạch đến Bảo tàng Hàng không và Không gian để xem các triển lãm về chuyến đổ bộ Mặt trăng.

Ông chia sẻ: “Thật thất vọng. Giống như một nhóm người lớn đang nổi cơn giận dỗi. Tôi mong các nhà lãnh đạo có trách nhiệm hơn, đại diện cho người dân chứ không chỉ cho lợi ích của riêng mình”.

Mun Joshi (28 tuổi), nhà thiết kế đồ họa và quân nhân dự bị đến từ Portland (bang Maine), lần đầu tới Washington cùng gia đình từ Nepal, cũng bày tỏ tiếc nuối khi không thể tham quan Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên.