|
|
Bệnh nhân ung thư gan sau nhiều năm phát hiện mắc viêm gan B. |
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, đảm nhận nhiều chức năng sống còn như chuyển hóa, giải độc, tạo mật và dự trữ năng lượng. Đây được xem là "nhà máy hóa chất" của cơ thể, nơi diễn ra hàng loạt phản ứng chuyển hóa then chốt. Khi bị tổn thương, mọi hoạt động sinh học khác đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Viêm gan B âm thầm hủy hoại lá gan
Trao đổi với Tri Thức - Znews, ThS.BS Đới Ngọc Anh, khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết virus viêm gan B tấn công trực tiếp vào tế bào gan, cơ quan đích của chúng. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể tiến triển âm thầm trong nhiều năm, dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Virus viêm gan B có khả năng sống bên ngoài cơ thể người ít nhất 7 ngày. Trong khoảng thời gian này, nếu virus xâm nhập vào người chưa được tiêm vaccine, nó vẫn có thể gây nhiễm bệnh. Thời gian ủ bệnh trung bình của virus viêm gan B là khoảng 75 ngày, nhưng có thể dao động từ 30 đến 180 ngày.
Sau khi nhiễm, virus thường được phát hiện trong máu sau 30-60 ngày và có thể phát triển thành bệnh viêm gan B. Đặc biệt, virus viêm gan B có khả năng lây lan rất mạnh, cao gấp khoảng 100 lần so với virus HIV.
Theo bác sĩ Ngọc Anh, viêm gan B có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào. Điều đáng lo ngại là bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến người mắc khó nhận biết. Nhiều người chỉ phát hiện khi gan đã tổn thương nghiêm trọng.
 |
| ThS.BS Đới Ngọc Anh, khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. |
Trong giai đoạn cấp tính, bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, đau vùng gan hoặc có biểu hiện giống cảm cúm. Với thể mạn tính, các dấu hiệu thường dai dẳng hơn như: mệt mỏi kéo dài, vàng da vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, đau hạ sườn phải, rối loạn tiêu hóa, phù chân, chướng bụng hoặc xuất huyết dưới da.
3 sai lầm phổ biến
Một trong những vấn đề được quan tâm là lây truyền từ mẹ sang con. Theo bác sĩ Ngọc Anh, phụ nữ mang thai mắc viêm gan B hoàn toàn có thể sinh con khỏe mạnh nếu được can thiệp đúng. Bác sĩ sẽ tư vấn và áp dụng các biện pháp dự phòng trong quá trình sinh để giảm nguy cơ lây truyền.
Trẻ sơ sinh sẽ được tiêm vaccine và huyết thanh kháng viêm gan B ngay sau khi chào đời, giúp ngăn ngừa lây nhiễm gần như tuyệt đối. Tuy nhiên, nhiều phụ nữ trẻ dù biết mình mang virus nhưng vẫn chủ quan, không đi khám sàng lọc khi mang thai.
Bác sĩ Đới Ngọc Anh nhấn mạnh viêm gan B không phải bệnh di truyền mà lây qua đường máu. Ung thư gan có thể có yếu tố gene, nghĩa là nếu trong gia đình có người bị ung thư gan, nguy cơ mắc của các thành viên khác sẽ cao hơn. Trong thực hành lâm sàng, chỉ cần có tiền sử người thân ruột thịt mắc ung thư gan, nếu bệnh nhân mang virus viêm gan B, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị sớm để giảm nguy cơ tiến triển.
Tuy nhiên, vị chuyên gia cho rằng bác sĩ cần giải thích cẩn trọng để người bệnh không hiểu nhầm ung thư gan là bệnh "di truyền trực tiếp".
Bác sĩ Ngọc Anh cũng chia sẻ rằng nhiều người vẫn chuộng thuốc nam và thực phẩm chức năng thay vì thuốc kháng virus. Nguyên nhân chính là tâm lý sợ thuốc tây "độc gan" vì đọc bảng tác dụng phụ, trong khi các sản phẩm quảng cáo luôn đưa ra những lời "ngọt tai" như "mát gan", "thải độc"...
"Thực phẩm chức năng không có tác dụng điều trị bệnh gan. Thuốc kháng virus là phương pháp duy nhất đã được chứng minh có hiệu quả, giúp ức chế virus, ngăn xơ gan và giảm nguy cơ ung thư gan", bác sĩ khoa Viêm gan nói.
Bệnh gan nhiễm mỡ cũng đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt ở những người thừa cân, béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp. Đây là một trong những căn bệnh "thời hiện đại" do rối loạn chuyển hóa. Gan nhiễm mỡ không do rượu cũng có thể tiến triển thành xơ gan và ung thư gan.
 |
| Nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi gan đã tổn thương nghiêm trọng. |
Hiện chưa có thuốc đặc hiệu điều trị gan nhiễm mỡ, biện pháp quan trọng nhất là giảm cân, thay đổi lối sống, kiểm soát đường huyết và huyết áp. Khi giảm được 7-10% trọng lượng cơ thể, lượng mỡ trong gan sẽ giảm đáng kể, hạn chế tổn thương tế bào gan.
Với người mắc viêm gan B, dù đã điều trị hay chưa, việc tái khám định kỳ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nếu chưa có xơ gan, người bệnh nên kiểm tra 6 tháng một lần. Nếu đã xơ gan, thời gian giữa các lần tầm soát nên rút ngắn xuống còn 3 tháng để phát hiện sớm ung thư gan.
Bác sĩ Ngọc Anh khẳng định hiện chưa có thuốc nào ngăn ngừa tuyệt đối ung thư gan, chỉ có phát hiện sớm mới giúp điều trị hiệu quả.
Theo bác sĩ Đới Ngọc Anh, nhiều người vẫn có quan niệm sai lầm khi tin rằng thuốc kháng virus "độc gan" trong khi thực tế thuốc giúp kiểm soát virus, bảo vệ tế bào gan. Gan vốn là cơ quan có khả năng tự phục hồi mạnh mẽ nếu không bị tổn thương thêm. Khi loại bỏ các yếu tố gây hại, gan có thể khỏe mạnh suốt đời.
Bác sĩ cũng lưu ý về vấn đề diễn giải kết quả xét nghiệm. Nhiều bệnh nhân sau khi làm Fibroscan (đánh giá độ xơ gan) đọc kết quả có ghi F0 hoặc F1 nhưng lại hiểu nhầm là "xơ gan độ 1" và hoảng sợ. Trên thực tế, F0 và F1 là mức bình thường, chưa có xơ gan. Việc hiểu sai thông tin dễ dẫn đến hoang mang, lo lắng không cần thiết.
'Vệ sĩ' vô hình của con người
Nếu có hệ miễn dịch ổn định, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều kháng thể chống lại các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn, virus gây nên. Bạn sẽ khỏe mạnh mà không cần tới thuốc men.
Cuốn sách "Siêu tổ chức con người" của tác giả Rodney Dietert đem tới cho bạn đọc những kiến thức hữu ích để bảo vệ hàng rào đề kháng tự nhiên của cơ thể và xây dựng lối sống lành mạnh.
