Rắn độc sinh sôi sau mưa ở phía Nam, nhiều trẻ bị cắn nhập viện

Rắn lục đuôi đỏ là loài rắn độc thường gặp vào mùa mưa, phổ biến ở các tỉnh phía Nam. Ảnh: Trường Nguyên.

Trong cùng một ngày, các bác sĩ khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố Cần Thơ, liên tục tiếp nhận các trường hợp trẻ bị rắn cắn. Trong đó, cả ba bệnh nhi đều bị rắn lục đuôi đỏ cắn, xuất hiện biến chứng rối loạn đông máu và phải truyền huyết thanh kháng nọc rắn để điều trị.

Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Trọng Nghĩa, khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố Cần Thơ, cho biết mùa mưa, khi nước dâng cao là thời điểm rắn thường rời khỏi nơi trú ngụ để tìm kiếm thức ăn, khiến nguy cơ rắn bò vào khu dân cư, nhà ở và tấn công người tăng cao, nhất là với trẻ em vốn hiếu động và ít cảnh giác.

Trước đó, một bệnh viện ở Tây Ninh đã tiếp nhận liên tiếp nhiều trường hợp bị rắn lục đuôi đỏ cắn trong tình trạng nguy kịch. Các nạn nhân đều được cấp cứu kịp thời, nhiều người thoát chết trong gang tấc.

Gần đây nhất là anh H. (38 tuổi), bà B. (65 tuổi) và anh Đ. (22 tuổi) đều bị rắn lục đuôi đỏ tấn công khi đi qua bụi cỏ hoặc làm vườn. Nặng nhất là ông T. (59 tuổi, Trảng Bàng), bị rắn cắn không rõ loài và nhanh chóng xuất hiện triệu chứng choáng, nôn ra máu, ngất xỉu, phải nhập viện cấp cứu khẩn cấp.

Rắn lục đuôi đỏ là một trong những loài rắn độc nhất thuộc họ rắn lục, có thân màu xanh lục và phần đuôi đặc trưng màu đỏ nâu. Loài này thường ẩn mình trong bụi rậm, vườn cây hoặc hàng rào rậm rạp, nhờ màu da xanh nên dễ dàng ngụy trang với môi trường xung quanh, khiến người dân khó phát hiện và dễ bị tấn công bất ngờ.

Rắn lục đuôi đỏ thuộc họ rắn lục, có độc tính là gây rối loạn đông máu, chảy máu. Ảnh: flickr.

Bác sĩ Nguyễn Trọng Nghĩa khuyến cáo khi thấy người bị rắn cắn, việc đầu tiên là trấn an nạn nhân. Sự hoảng sợ có thể khiến tim đập nhanh, làm nọc độc lan nhanh hơn trong cơ thể. Người bị cắn không nên tự di chuyển, mà cần bất động chi bị thương bằng nẹp cứng để hạn chế vận động và làm chậm sự di chuyển của nọc độc. Có thể băng ép nhẹ, tránh quá chặt gây tắc mạch.

Bác sĩ khuyến cáo trong quá trình di chuyển đến bệnh viện, nạn nhân nên giữ vị trí vết cắn thấp hơn tim, như để thõng tay hoặc chân xuống, nhằm hạn chế nọc độc lan nhanh về tim và trung tâm tuần hoàn. Quan trọng nhất là đưa người bị cắn đến cơ sở y tế sớm nhất có thể, kể cả khi nghi do rắn không độc, bởi việc theo dõi trong 12 giờ đầu rất cần thiết để phòng biến chứng. Sau 24 giờ, hiệu quả điều trị sẽ giảm đáng kể.

Ngược lại, bác sĩ Nghĩa chỉ ra có nhiều hành động tưởng như giúp ích nhưng thực tế lại gây nguy hiểm cho nạn nhân:

• Buộc garo: Có thể làm tắc máu, khiến vùng chi hoại tử và nọc độc dồn về tim khi tháo garo.
• Trích rạch, chọc hút hay dùng miệng hút nọc: Thường không có tác dụng, còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và khiến nọc đi sâu vào cơ thể.
• Đắp thuốc, lá cây dân gian lên vết thương: Điều này chỉ khiến việc điều trị bị chậm trễ, giảm hiệu quả của huyết thanh kháng nọc.

Trong mọi trường hợp, mọi người tuyệt đối không nên cố bắt hay giết rắn; nếu có thể nhận dạng, hãy mang theo xác rắn hoặc mô tả đặc điểm để bác sĩ xác định loại nọc.

Để phòng ngừa rắn cắn, bác sĩ Nguyễn Trọng Nghĩa khuyến cáo người dân nên giữ nhà cửa sạch sẽ, phát quang bụi rậm, dọn lá khô và các đống củi quanh nhà - những nơi rắn thường trú ngụ.

Khi làm vườn, đi đêm hoặc di chuyển qua khu vực rậm rạp, mọi người cần mang giày, ủng và găng tay bảo hộ. Các hộ gia đình sống ở vùng có nhiều rắn nên ngủ mắc màn, bịt kín các khe hở quanh nhà để ngăn rắn bò vào.

Theo các bác sĩ, rắn cắn là tai nạn hoàn toàn có thể phòng tránh nếu người dân nâng cao cảnh giác, nhất là trong mùa mưa, mùa nước lên. Khi không may bị cắn, cần bình tĩnh, xử trí đúng cách và đến cơ sở y tế sớm để được điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.