|
|
Ghẻ cái là nguyên nhân chính gây bệnh, thường sống ký sinh ở lớp sừng của thượng bì. Ảnh: BVCC. |
ThS.BS Trần Thị Thùy Trang, khoa Da liễu, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết bệnh ghẻ do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis gây ra, lây từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua quần áo, chăn, chiếu có ghẻ và trứng ghẻ.
Dấu hiệu nhận biết bệnh ghẻ
Ghẻ cái là nguyên nhân chính gây bệnh, thường sống ký sinh ở lớp sừng của thượng bì. Ban ngày chúng đẻ trứng, ban đêm đào hang dưới da và bò ra ngoài để giao phối - đây cũng là thời điểm người bệnh ngứa nhiều nhất. Việc gãi mạnh khiến ký sinh trùng phát tán ra quần áo, giường chiếu, dễ lây cho người khác.
Theo bác sĩ Trang, ghẻ cái sống từ 4-6 tuần, mỗi ngày đẻ 1-5 trứng, sau 3-7 ngày trứng nở thành ấu trùng và trưởng thành. Trong điều kiện thuận lợi, chỉ một con ghẻ cái sau 3 tháng có thể sinh ra tới 150 triệu con.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, giới tính, nhưng phổ biến nhất ở những người sống chung, ngủ chung, dùng chung vật dụng cá nhân. Bệnh thường xuất hiện nhiều hơn trong mùa đông, đặc biệt ở nơi đông đúc, điều kiện vệ sinh kém.
Thời gian ủ bệnh thường kéo dài 4-6 tuần. Trên da người bệnh xuất hiện các "luống ghẻ" - những đường nhỏ, hơi nhô lên, màu trắng đục hoặc trắng xám, đầu có mụn nước nhỏ. Các vị trí thường gặp là kẽ ngón tay, cổ tay, nách, bụng, vùng sinh dục; ở trẻ em còn có thể xuất hiện ở đầu và mặt.
 |
| Hình ảnh ghẻ dưới kính hiển vi. Ảnh: BSCC. |
Ngoài ra, người bệnh có thể nổi sẩn nâu ở vùng sinh dục, nách, mông; những nốt này đôi khi vẫn tồn tại dù bệnh đã khỏi. Do ngứa nhiều và gãi, da có thể bị trầy xước, viêm nhiễm, nổi mụn nước, mụn mủ, đóng vảy hoặc để lại sẹo thâm.
Triệu chứng đặc trưng nhất là ngứa dữ dội về đêm, đặc biệt ở vùng da mỏng như bẹn, cạp quần, mặt trong đùi. Trẻ em bị ngứa nhiều thường quấy khóc, mất ngủ.
Bệnh ghẻ có tính lây lan mạnh, thường gặp trong phạm vi gia đình hoặc tập thể, khi nhiều người cùng có triệu chứng tương tự.
Ảnh hưởng lớn đến cuộc sống
ThS.BS Lê Thị Hoài Thu, khoa Bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết bệnh ghẻ không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, giấc ngủ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Theo bác sĩ, sau khi điều trị, các mụn nước và đường hầm ghẻ thường biến mất trong vòng một tuần. Một số trường hợp sẩn ngứa có thể kéo dài thêm 1-2 tuần. Nếu tình trạng ngứa vẫn dai dẳng sau 4 tuần, người bệnh cần tái khám để loại trừ khả năng tái nhiễm hoặc mắc bệnh da khác.
Cách phòng bệnh ghẻ hiệu quả:
- Giữ vệ sinh cá nhân hàng ngày, tắm rửa sạch sẽ.
- Không dùng chung quần áo, chăn, gối, khăn với người khác.
- Khi có dấu hiệu ngứa nghi ngờ, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và điều trị sớm.
- Vệ sinh, giặt phơi đồ dùng cá nhân, giường chiếu bằng nước nóng hoặc phơi nắng để tiêu diệt ký sinh trùng.
Khoảng trống y khoa về một hội chứng quen thuộc
Căng thẳng độc hại là một hội chứng nhiều người gặp phải. Có điều, các nghiên cứu y khoa về vấn đề này chưa toàn diện. Đây là khoảng trống gây khó khăn cho việc điều trị.
Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn sách Tầng giếng sâu – cuốn sach mang tới cho người đọc một cái nhìn đầy đủ và sâu sắc hơn về những ảnh hưởng của "nghịch cảnh thời thơ ấu" (ACE) với sức khỏe tinh thần của con người.
