Trạm đổi pin - 'vũ khí' mới của các hãng xe máy điện

Thứ năm, 4/9/2025 06:27 (GMT+7)
06:27 4/9/2025

Các hãng xe máy điện ở Việt Nam đẩy mạnh đầu tư trạm hoán đổi pin, giúp người dùng nhanh chóng có được gói pin đầy mà không cần chờ sạc.

Trong mảng xe điện, phạm vi hoạt động, pin và sạc là những yếu tố dễ trở thành rào cản khiến người dùng ngần ngại chuyển đổi từ xe xăng. Xe máy điện được đánh giá là dễ tìm nơi sạc hơn so với ôtô điện, nhưng thời gian sạc vẫn dài gấp nhiều lần so với đổ xăng.

Xe máy điện cũng có nhiều giải pháp sạc hơn so với ôtô điện, một trong số đó là hoán đổi pin - cho phép người dùng ngay lập tức có được gói pin đầy dung lượng, bỏ qua thời gian chờ sạc.

Khi thị trường xe máy điện ở Việt Nam ngày càng trở nên khốc liệt, trạm đổi pin đang dần trở thành "vũ khí" mới, giúp hãng tăng khả năng cạnh tranh, nhắm đến giành được thị phần lớn trong tương lai.

Đua nhau làm trạm đổi pin

Dù Selex Motors đang là cái tên duy nhất ở thời điểm hiện tại đã triển khai được một mạng lưới đổi pin tương đối rộng lớn phục vụ xe máy điện tại Việt Nam, VinFast mới là hãng xe tiên phong ở mảng này.

Trước đây, người dùng các mẫu xe máy điện VinFast như Impes, Ludo và Klara S có thể thực hiện đổi pin tại một số địa chỉ thuộc hệ thống siêu thị WinMart+. Khi ấy, chi phí đổi pin xe máy điện VinFast là 25.000 đồng/pin/lần đổi.

Đến tháng 11/2022, VinFast thông báo dừng mô hình này. Theo lý giải từ hãng, số lượng người sử dụng quá ít là nguyên nhân chủ yếu. VinFast từng cho biết mỗi tháng trên cả nước chỉ có khoảng vài chục lượt đổi pin.

Gần đây, VinFast tuyên bố sẽ khởi động lại mô hình này, hướng đến mục tiêu 150.000 trạm đổi pin trên toàn quốc. Hãng cũng bắt tay với một đơn vị bán lẻ đồ điện tử để bố trí các điểm đổi pin ngay tại cửa hàng, tận dụng mạng lưới sẵn có của đối tác.

VinFast sẽ xây dựng mạng lưới đổi pin cho xe máy điện tại Việt Nam. Ảnh: VinFast.

VinFast cho biết sẽ lắp đặt 1.000 trạm ngay trong tháng 10, tiến đến đạt 50.000 trạm đổi pin cho xe máy điện vào cuối năm 2025, kèm theo mục tiêu hoàn tất toàn bộ hệ thống trong 3 năm tiếp theo.

VinFast cũng vừa công bố triển khai mô hình nhượng quyền tủ đổi pin xe máy điện, gồm tủ và 11 viên pin. Hãng xe máy điện Việt Nam cho biết khách hàng sẽ mất chưa đến một phút để tiến hành hoán đổi pin, chi phí 9.000 đồng/pin/lượt đổi.

Như đã đề cập phía trên, Selex Motors hiện là đơn vị duy nhất đang có sẵn một mạng lưới đổi pin khá rộng lớn, tập trung chủ yếu tại các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng.

Selex Motors cho biết mạng lưới hiện tại có khoảng 100 điểm đổi pin, sẽ tiếp tục mở rộng trong tương lai.

Honda khi ra mắt CUV e: trang bị pin tháo rời cũng tuyên bố sẽ đặt các trạm đổi pin tại một số đại lý HEAD trên cả nước. Hiện, trạm đổi pin của Honda chưa đi vào hoạt động nhưng trong tương lai, khách hàng có thể đến một số đại lý chính hãng Honda để hoán đổi pin cho CUV e: cũng như các mẫu xe máy điện có đổi pin của hãng trong tương lai.

Honda CUV e: là mẫu xe máy điện có thể sử dụng trạm hoán đổi pin đặt tại đại lý Honda trong tương lai. Ảnh: Phúc Hậu.

TMT Motors được biết đến tại Việt Nam như là đơn vị phân phối ôtô điện thương hiệu Wuling. Gần đây, một thông báo đăng tải website của đơn vị này cho biết TMT Motors sẽ sớm kinh doanh xe máy điện, đồng thời xác nhận kế hoạch phát triển mô hình trạm đổi pin tự động tại Việt Nam. Trạm đổi pin của TMT Motors có thể mở rộng linh hoạt từ 5 đến 72 viên pin mỗi trạm, sử dụng nguồn điện 220 V.

Theo tìm hiểu của Tri Thức - Znews, một vài đơn vị tư nhân nước ngoài cũng đang có kế hoạch triển khai trạm hoán đổi pin cho xe máy điện tại Việt Nam. Tại triển lãm về xe 2 bánh ở TP.HCM, một đơn vị đến từ Trung Quốc cho biết đang tìm kiếm đối tác để liên kết, trang bị pin hoán đổi cho xe máy điện và xây dựng trạm đổi pin.

Rút ngắn khoảng cách xăng-điện

Dù xe máy điện dễ sạc hơn so với ôtô điện, gói pin trang bị trên các phương tiện 2 bánh chạy điện vẫn cần nhiều thời gian để sạc đầy. So với chỉ vài phút đổ xăng, thời gian sạc được xem là một trong những trở ngại khiến người dùng phân vân chuyển đổi xăng-điện.

Chẳng hạn, gói pin LFP dung lượng 3,5 kWh trang bị trên VinFast Evo200 cần khoảng 10 giờ để sạc đầy khi sử dụng sạc 400 W. Trên Honda CUV e:, thời gian để sạc đầy một bộ pin HMPP với bộ sạc rời là khoảng 8 giờ.

Yadea cho biết gói pin xe máy điện Velax hỗ trợ sạc siêu nhanh, có thể nạp lại 80% dung lượng trong khoảng 20 phút. Ngay cả trong trường hợp này, việc sạc pin xe máy điện cũng mất nhiều thời gian hơn so với đổ xăng cho xe 2 bánh truyền thống.

Yadea Velax là mẫu xe máy điện có hỗ trợ sạc siêu nhanh. Ảnh: Đan Thanh.

Trong khi đó, giải pháp hoán đổi pin giúp người dùng ngay lập tức có được gói pin đầy dung lượng, không cần chờ đợi vài chục phút hay hàng giờ đồng hồ để sạc pin. Trạm đổi pin vì thế về cơ bản có thể xem như giải pháp rút ngắn đáng kể khoảng cách tiện lợi giữa xe xăng với xe điện.

Việc sử dụng pin hoán đổi mặt khác đòi hỏi cơ sở hạ tầng phải đủ tốt. Số lượng trạm đổi pin phải lớn, đủ dày đặc ở hầu hết tuyến đường lớn để có thể đáp ứng nhu cầu đổi pin của người dân.

Trước đây, VinFast từng phải dừng mô hình hoán đổi pin do nhu cầu thấp nhưng đến hiện tại, số lượng người dùng xe điện tại Việt Nam đã tăng lên đáng kể. Đây là tiền đề tốt để VinFast khởi động lại mảng xe điện pin hoán đổi, phát triển mới các trạm đổi pin, đồng thời cũng là cơ hội cho các hãng khác tham gia cuộc chơi.

Hoán đổi pin cho phép người dùng xe máy điện ngay lập tức tiếp tục hành trình, không cần chờ sạc. Ảnh: Gogoro.

Đài Loan có thể xem là quốc gia hình mẫu trong triển khai hệ thống trạm đổi pin cho xe máy điện. Báo cáo của Gogoro Network cho biết tính đến năm 2025, thương hiệu này đã xây dựng hoàn thiện 12.987 trạm đổi pin thuộc hệ thống GoStation tại Đài Loan.

Nguồn tin của Taiwan News thậm chí cho biết vào năm 2020, số lượng trạm đổi pin GoStation tại tại các thành phố lớn như Tân Bắc, Đào Viên hay Cao Hùng đã đạt 1.458 trạm, nhiều hơn cả số trạm xăng dầu, vốn đạt 1.401 trạm.

Các trạm đổi pin này là nguyên nhân chính giúp Gogoro đang là cái tên dẫn đầu thị trường xe máy điện ở Đài Loan. Một thống kê từng chỉ ra mạng lưới đổi pin GoStation của Gogoro ở Đài Loan ghi nhận đến 390.000 giao dịch hoán đổi pin mỗi ngày.

Sự thành công của thương hiệu nội địa Đài Loan là ví dụ cho thấy trạm đổi pin - vốn cho phép người dùng ngay lập tức có được gói pin mới đầy dung lượng - có thể đóng vai trò quan trọng ra sao với vị thế của hãng xe trên thị trường, bên cạnh các lựa chọn khác như sạc tại nhà, sạc pin rời hay trạm sạc công cộng.

Gogoro có được thành công ở thị trường xe máy điện Đài Loan nhờ mạng lưới đổi pin. Ảnh: Gogoro.

Tại Việt Nam, VinFast tỏ ra khá quyết liệt trong nỗ lực xây dựng, phát triển mạng lưới trạm đổi pin xe máy điện dù đã có sẵn hệ thống sạc công cộng V-GREEN tương đối rộng lớn. Các đơn vị khác như Selex Motors, Honda, TMT Motors cũng có động thái tương tự, cho thấy vị thế của trạm đổi pin đã thay đổi đáng kể trong chiến lược của nhiều hãng xe.

Trong tương lai gần, trạm đổi pin nhiều khả năng sẽ trở thành "vũ khí" mới của các hãng xe để tăng tính cạnh tranh trên thị trường, bên cạnh cuộc chiến ưu đãi, giảm giá và hỗ trợ người dùng chuyển đổi xăng-điện. Tất nhiên giống như mọi cuộc chiến, bên nào dám đầu tư mạnh mẽ và nghiêm túc, sẽ gặt hái những lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Những thương hiệu chậm chân, hoặc không có giải pháp tối ưu cho người dùng, ở chiều ngược lại, sẽ chịu thua thiệt và thậm chí phải dừng cuộc chơi sớm.